Żyły głowy i szyi zbierają odtlenowaną krew i zwracają ją do serca. Anatomicznie, żylny drenaż może być podzielony na trzy części:

• Żylny drenaż mózgu i opon mózgowych: Zaopatrzony przez duralowe zatoki żylne.

• Drenowanie żylne skóry głowy i twarzy: Drenowany przez żyły tożsame z tętnicami twarzy i skóry głowy. Opróżniają się one do żył szyjnych wewnętrznych i zewnętrznych.

• Drenaż żylny szyi: Wykonywany przez żyły szyjne przednie.

W tym artykule przyjrzymy się żyłom wymienionym powyżej, ich przebiegowi anatomicznemu i wszelkim korelacjom klinicznym.

Żyły szyjne

Istnieją trzy główne żyły szyjne – zewnętrzna, wewnętrzna i przednia. Są one ostatecznie odpowiedzialne za żylny drenaż całej głowy i szyi.

Żyły szyjne zewnętrzne

Żyły szyjne zewnętrzne i ich dopływy zaopatrują większość twarzy zewnętrznej. Jest utworzona przez połączenie dwóch żył:

• Żyła uszna tylna – drenuje obszar skóry głowy powyżej i poniżej ucha zewnętrznego.
• Żyła Retromandibularna (gałąź tylna) – utworzona przez żyły szczękowe i skroniowe powierzchowne, które drenują twarz.

Te dwie żyły łączą się bezpośrednio za kątem żuchwy i poniżej ucha zewnętrznego, tworząc żyłę szyjną zewnętrzną.

Po utworzeniu, żyła szyjna zewnętrzna schodzi w dół szyi w powięzi powierzchownej. Biegnie przednio do mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego , przecinając go w kierunku skośnym , tylnym i inferior.

W nasadzie szyi , żyła przechodzi pod obojczykiem i kończy się przez odprowadzenie do żyły podobojczykowej . Wzdłuż swojej drogi w dół szyi EJV otrzymuje żyły dopływowe – żyłę szyjną zewnętrzną tylną, poprzeczną szyjną i nadłopatkową.

Fig 1 – Major tributaries of the external jugular vein, draining the external face and scalp. Żyły szyjne twarzowa i wewnętrzna są oznaczone dla kompletności

Clinical Relevance: Odcięcie żyły szyjnej zewnętrznej

Żyła szyjna zewnętrzna ma stosunkowo powierzchowny przebieg w dół szyi, pozostawiając ją podatną na uszkodzenia.

Jeśli jest odcięta, w urazie, takim jak cięcie nożem, jej światło jest utrzymywane w stanie otwartym – jest to spowodowane grubą warstwą powięzi inwestowania (więcej informacji patrz Warstwy powięziowe szyi). Powietrze zostanie wciągnięte do żyły, powodując sinicę i może zatrzymać przepływ krwi przez prawy przedsionek. Jest to nagły przypadek medyczny, zarządzany przez zastosowanie nacisku na ranę – zatrzymanie krwawienia i wprowadzenie powietrza.

Żyły szyjne przednie

Żyły szyjne przednie różnią się od osoby do osoby. Oni są sparowanymi żyłami , które drenują przedni aspekt szyi. Często będą komunikować się przez łuk żylny szyjny. Żyły szyjne przednie schodzą w dół linii środkowej szyi, opróżniając się do żyły podobojczykowej.

Ryc. 2 – Przedni widok szyi, pokazujący żyły szyjne

Żyła szyjna wewnętrzna

Żyła szyjna wewnętrzna (IJV) rozpoczyna się w jamie czaszki jako kontynuacja zatoki esowatej. Początkowa część żyły szyjnej wewnętrznej jest rozszerzona i jest znana jako bańka górna. Wychodzi z czaszki przez otwór szyjny.

W szyi, żyła szyjna wewnętrzna zstępuje w osłonie szyjnej, głęboko do mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego i bocznie do tętnicy szyjnej wspólnej. Przy podstawie szyi, tylny do mostkowego końca obojczyka, IJV łączy się z żyłą podobojczykową by utworzyć brachiocefaliczną żyłę. Bezpośrednio przed tym, dolny koniec żyły szyjnej wewnętrznej rozszerza się tworząc opuszkę dolną. Ma zawór, który zatrzymuje wsteczny przepływ krwi.

Podczas swojego zejścia w dół szyi, żyła szyjna wewnętrzna otrzymuje krew z żył twarzowych, językowej, potylicznej, górnej i środkowej tarczycy. Te żyły odprowadzają krew z przedniej części twarzy, tchawicy, tarczycy, przełyku, krtani i mięśni szyi.

Fig 3 – Żyła szyjna wewnętrzna i powstawanie żyły ramienno-głowowej

Clinical Relevance: Jugular Venous Pressure

W praktyce klinicznej, żyła szyjna wewnętrzna może być obserwowana dla pulsacji – charakter których dostarcza oszacowanie ciśnienia prawego przedsionka.

Kiedy serce kurczy się, fala ciśnienia przechodzi w górę, która może być obserwowana. W żyłach ramienno-głowowych i podobojczykowych nie ma zastawek – więc pulsacje są dość dokładnym wskaźnikiem ciśnienia w prawym przedsionku

Duralne zatoki żylne

Duralne zatoki żylne to przestrzenie między okostną a oponową warstwą opony twardej, które są wyścielone komórkami śródbłonka. Zbierają one krew żylną z żył drenujących mózg i kościstą czaszkę, i ostatecznie drenują do żyły szyjnej wewnętrznej.

Clinical Relevance: Cavernous Sinus

Zatoki jamiste są klinicznie ważną parą zatok duralnych. Znajdują się one obok bocznego aspektu trzonu kości gnykowej. Ta zatoka otrzymuje krew od górnych i dolnych okulistycznych żył, środkowych powierzchownych mózgowych żył i od innej duralnej żylnej zatoki; sphenoparietal sinus.

Lokowany wewnątrz zatoki jamistej jest wewnętrzna tętnica szyjna , która krzyżuje zatokę. Pozwala to na chłodzenie krwi tętniczej przed jej dotarciem do mózgu. Wraz z tętnicą szyjną wewnętrzną, nerw abducensa (VI) przecina zatokę. Kilka nerwów znajduje się w bocznej ścianie każdej zatoki; nerw okoruchowy (III), ślimakowy (IV), okulistyczny (V1) i szczękowy (V2) nerves.

Jeśli zatoka jamista staje się zakażona, nerwy te są zagrożone uszkodzeniem. Żyła twarzowa jest połączona z zatoką jamistą przez żyłę okulistyczną górną. Żyła twarzowa jest bezzastawkowa – krew może odwrócić kierunek i przepłynąć z żyły twarzowej do zatoki jamistej. Stanowi to potencjalną drogę, którą zakażenie twarzy może rozprzestrzeniać się do zatok żylnych.

Ryc. 4 – Przekrój koronalny demonstrujący zawartość prawej zatoki jamistej.

.