Suiker in de hersenen en Dopamine

Dopamine is een neurotransmitter in de hersenen. Neurotransmitters zijn een soort chemische “boodschapper” die communicatie van de ene zenuwcel naar de andere mogelijk maakt. In een bepaald deel van de hersenen, het beloningscentrum genaamd, worden dopaminereceptoren actief bij blootstelling aan een prikkelbaarheidstoxine.

Cocaïne is een prikkelbaarheidstoxine dat iedereen kent. Maar geraffineerde suiker activeert ook dopamine receptoren. Dit gebied van de hersenen “licht ook op” als we blij zijn, of als ons iets goeds overkomt. Daarom wordt het ook wel het beloningscentrum genoemd. Wanneer dit deel reageert op stimuli, is het de manier van ons lichaam om te zeggen: “dat maakte me gelukkig…doe het nog eens.”

Niet alle neuronen in het beloningscentrum geven dopamine af. Andere neurotransmitters die reageren op negatieve prikkels, zoals pijn, bevinden zich in dit gebied. Dit gebied zou eigenlijk het Consequenties en Beloningen gedeelte van de hersenen moeten worden genoemd, omdat het wordt gebruikt om ons lichaam te herinneren aan wat ons een goed gevoel gaf en wat ons een slecht gevoel gaf.

Suiker in de hersenen prikkelt, net als een recreatieve drug, de dopamine-receptoren. Hierdoor voelen we ons gelukkig. Als dit af en toe gebeurt, is het niet erg. Neuronen kunnen maar een bepaald aantal neurotransmitters per keer produceren. De consumptie van een grote hoeveelheid suiker veroorzaakt een rush van dopamine. Deze “rush” of “high” put de voorraad dopamine snel uit. We voelen ons dan moe of depressief, waardoor we op natuurlijke wijze gaan verlangen naar datgene waardoor we ons zo goed voelden. Dit is waar verslaving begint.

Wanneer we voortdurend suiker consumeren, wat een bijna constante stimulatie van dopamine-receptoren veroorzaakt, produceren onze zenuwcellen uiteindelijk steeds minder dopamine (ze kunnen de vraag eenvoudigweg niet bijhouden. Dit leidt tot een toename van suiker hunkeren naar en hardere schommelingen van gelukkig naar depressief. Wanneer onze dopamineniveaus verzwakt zijn, worden de effecten van de negatieve prikkels op neurotransmitters meer uitgesproken, zoals onze pijnreacties.

De effecten van geraffineerde suiker op natuurlijke opioïden

Opioïden zijn de natuurlijke pijnstillers van het lichaam. Ze worden aangemaakt als reactie op pijnprikkeling in neuronen. Wanneer je jezelf snijdt, en zenuwen beschadigt, wordt stof P (pijn) geproduceerd. Deze stof P gaat naar de hersenen om aan te geven dat er een probleem is. De hersenen produceren dan opioïden om de pijn beheersbaar te maken.

Opioïden prikkelen ook Dopamine. Dit is een coping mechanisme voor tijden van acute pijn. Als er een voortdurende stimulatie is van de natuurlijke opioide paden, net als Dopamine, beginnen ze op te raken – waardoor de pijnperceptie toeneemt.

Een verhoogde suikerspiegel in de hersenen stimuleert de produktie van natuurlijke Opioiden, net als Dopamine. Je krijgt er een suiker high van, letterlijk. Net als dopamine, kan er maar zoveel natuurlijke opioïde tegelijk worden aangemaakt. Als er voortdurend prikkels zijn, neemt het natuurlijke vermogen van het lichaam om met pijn om te gaan af, omdat er niet genoeg opioïden worden geproduceerd om de pijn van het lichaam te behandelen.

Een ander effect is dat door voortdurende stimulatie van de opioïde receptoren op de zenuwen, deze ongevoelig worden voor opioïden. Dit wordt “down regulating” genoemd. Het betekent dat je meer opioïden nodig hebt om dezelfde afname in pijnperceptie te krijgen. We zien hetzelfde bij opioïde medicatie en drugsgebruik. Je hebt meer nodig om high te worden. Hetzelfde scenario doet zich voor wanneer je regelmatig grote hoeveelheden suiker consumeert, wat de productie van opioïden stimuleert. Dit wordt nog belangrijker wanneer je pijnmedicatie neemt die op opioïde receptoren werkt.

De effecten van geraffineerde suiker op de productie van acetylcholine

Acetylcholine wordt niet alleen in de hersenen gevonden, maar ook in neuronen in de spieren. Het is een neurotransmitter die een belangrijke rol speelt bij de motoriek, de aandacht en de opwinding. Het is ook de cholinerge route die is aangetast bij ziekten als Parkinson en Alzheimer. In de spieren werkt Acetylcholine als een neurotransmitter om signalen tussen zenuwen en spiercellen te versturen. Bijvoorbeeld: je hersenen zeggen dat je je rechtervinger moet bewegen. Deze signalen gaan naar de neuromusculaire verbindingen (waar de zenuw en de spiervezels samenkomen), en acetylcholine geeft het signaal door.

Acetylcholine stijgt op natuurlijke wijze aan het eind van de maaltijd. Glucose in een maaltijd verhoogt de produktie van Aceytlcholine in de hersenen, waardoor een toename van de spierkracht en de hersenfunctie wordt gestimuleerd. Wanneer excessieve hoeveelheden suikers, met name glucose, worden geconsumeerd in een maaltijd, is er een hyper-exciteerbaarheid van de productie van acetylcholine, net als bij de andere neurotransmitters die we hebben besproken. En net als bij andere neurotransmitters, put overproductie de hoeveelheid beschikbare acetylcholine uit.

De effecten van geraffineerde suiker op de productie van GABA in de pancreas

GABA is een neurotransmitter-eiwit dat werkt om de prikkelbaarheid in de hersenen, en het lichaam, te verminderen. Het is de “downer” van de neurotransmitter groep. Zijn taak is de effecten van Dopamine in toom te houden. Het werkt als een regulator.

In de alvleesklier wordt GABA geproduceerd als reactie op Glucose stimulatie in de B cellen (dezelfde cellen die insuline produceren). Wanneer we een bescheiden hoeveelheid suiker eten, wordt GABA vrijgemaakt om de hierboven genoemde prikkelbaarheidseffecten te verminderen. Bij een teveel aan suiker neemt de productie van GABA af (in één studie met 40%) waardoor de prikkelbaarheidseffecten toenemen. Er is een direct verband tussen insulineresistentie en een afname van de GABA-productie.

Wanneer de GABA-productie door een teveel aan suiker in de hersenen afneemt, zien we de “hyper”-effecten van geestelijke prikkelbaarheid. Dit kan de symptomen van depressie en vermoeidheid veroorzaken (terwijl de neuronen hun dopaminevoorraden weer opbouwen). Ook de slaap wordt negatief beïnvloed, omdat GABA verantwoordelijk is voor het reguleren van de Melatonine-activiteit.

Detoxen van een suikerverslaving

Als u langdurig een suikerrijk dieet hebt gevolgd, lijdt u waarschijnlijk aan neurotransmitter onevenwichtigheden. Symptomen van suikerverslaving zijn: