De regulering van gezichtsherkenning ontpopt zich als een belangrijk meningsverschil tussen ’s werelds grootste techbedrijven, waarbij Alphabet en Google CEO Sundar Pichai suggereren dat een tijdelijk verbod, zoals onlangs voorgesteld door de EU, welkom zou kunnen zijn, terwijl Microsoft’s chief legal officer Brad Smith waarschuwt voor een dergelijke interventie.

“Ik denk dat het belangrijk is dat regeringen en regelgeving het eerder vroeger dan later aanpakken en er een kader voor geven,” zei Pichai maandag op een conferentie in Brussel, meldt Reuters. “Het kan onmiddellijk, maar misschien is er een wachttijd voordat we echt nadenken over hoe het wordt gebruikt … Het is aan regeringen om de koers uit te stippelen.”

Maar in een interview dat vorige week werd gepubliceerd, was Smith, die ook fungeert als chief legal officer van Microsoft, afwijzend over het idee van een moratorium.

“Kijk, je kunt proberen een probleem op te lossen met een hakmes of een scalpel,” vertelde Smith aan NPR toen hij werd ondervraagd over een mogelijk verbod. “En, weet je, als je het probleem kunt oplossen op een manier die goede dingen mogelijk maakt om gedaan te krijgen en slechte dingen om te stoppen met gebeuren … dat vereist wel een scalpel. Dit is jonge technologie. Het zal beter worden. Maar de enige manier om het beter te maken is door het te blijven ontwikkelen. En de enige manier om het te blijven ontwikkelen is eigenlijk om meer mensen het te laten gebruiken.”

De opmerkingen van de twee directeuren komen op het moment dat de EU een verbod van vijf jaar overweegt op het gebruik van gezichtsherkenning in openbare ruimten. Het voorstel van de EU, dat vorige week uitlekte naar de pers en zou kunnen veranderen wanneer het officieel wordt aangekondigd, zegt dat een tijdelijk verbod regeringen en regelgevende instanties de tijd zou geven om de gevaren van de technologie te beoordelen.

Over de hele wereld maken wetshandhavingsinstanties en particuliere ondernemingen steeds meer gebruik van gezichtsherkenning om mensen in openbare ruimten te identificeren. Terwijl voorstanders beweren dat de technologie helpt misdaden op te lossen, zeggen critici dat de ongecontroleerde toepassing ervan de burgerlijke vrijheden ondermijnt en leidt tot meer discriminatie als gevolg van algoritmische vooringenomenheid.

Gezichtsherkenning is een belangrijke technologie die door de Chinese staat wordt gebruikt bij de onderdrukking van zijn islamitische Uighur-minderheid, bijvoorbeeld, en het land verkoopt dezelfde technologie aan andere repressieve regimes over de hele wereld. In de VS wordt de technologie in toenemende mate gebruikt door de politie via kleine aannemers. Een recent rapport van de New York Times werpt licht op een gezichtsherkenningssysteem dat zonder toestemming van gebruikers 3 miljard foto’s kan doorzoeken die van websites als Facebook zijn geschraapt, en dat door meer dan 600 lokale rechtshandhavingsinstanties wordt gebruikt.

Pichai’s opmerkingen deze week zijn met name opmerkelijk omdat Google zelf weigert gezichtsherkenning aan klanten te verkopen (uit vrees voor misbruik en massasurveillance), maar niet eerder heeft gepleit voor een verbod. In een redactioneel artikel voor The Financial Times op maandag, pleitte Pichai voor meer regulering van kunstmatige intelligentie.

“hier is geen twijfel in mijn gedachten dat kunstmatige intelligentie moet worden gereguleerd,” schreef hij. “Bedrijven zoals het onze kunnen niet zomaar veelbelovende nieuwe technologie bouwen en de marktkrachten laten beslissen hoe deze zal worden gebruikt.”

Tot nu toe dicteert de markt inderdaad de regels, met grote tech-bedrijven die verschillende standpunten innemen over de kwestie. Microsoft verkoopt gezichtsherkenning, maar heeft zichzelf beperkingen opgelegd, bijvoorbeeld door de politie de technologie te laten gebruiken in gevangenissen maar niet op straat, en niet te verkopen aan immigratiediensten. Amazon is gretig op zoek gegaan naar politiepartnerschappen, met name via zijn Ring-deurbellen, die volgens critici rechtshandhavingsinstanties toegang geven tot een massaal crowdsourced surveillancenetwerk.

In de VS lijkt het in ieder geval onwaarschijnlijk dat een landelijk verbod kan worden ingevoerd. Sommige steden in Amerika zoals San Francisco en Berkley hebben de technologie onafhankelijk verboden, maar het Witte Huis heeft dergelijke maatregelen aangehaald als voorbeelden van regelgevende overreach. De regering heeft aangegeven dat het een hands-off benadering wil hanteren voor de regulering van AI, inclusief gezichtsherkenning, in de naam van het stimuleren van innovatie.