Diabetes: Kunnen we het lichaam leren zichzelf te genezen?
Elke cel in het lichaam ontwikkelt zich om een bepaalde functie te vervullen, maar de “identiteit” die sommige cellen aannemen is niet altijd definitief, zoals de onderzoekers in de huidige studie opmerken.
In plaats daarvan zijn sommige volwassen cellen in staat zich aan te passen en te verschuiven en kunnen ze mogelijk cellen met andere functies vervangen die zijn afgestorven of beschadigd zijn geraakt.
“cellen zijn niet terminaal gedifferentieerd, maar behouden een zekere mate van plasticiteit, zelfs in hogere organismen,” merken de onderzoekers op.
Cellen zouden kunnen veranderen en zich aanpassen als gevolg van letsel of stress om het verlies van andere, naburige cellen te compenseren. Wetenschappers streven echter nog steeds naar een beter begrip van hoe en wanneer dit gebeurt, omdat dit proces belangrijke mogelijkheden biedt in de regeneratieve geneeskunde.
In de huidige studie waren de onderzoekers voor het eerst in staat om enkele van de belangrijkste mechanismen bloot te leggen die cellen in staat stellen om van identiteit te “wisselen”, waarbij ze specifiek keken naar alvleesklier alfa- en bètacellen in een muismodel.
Ze ontdekten dat alfacellen reageren op complexe signalen die ze ontvangen van naburige cellen in de context van het verlies van bètacellen. Ongeveer 2 procent van de alfacellen kan zichzelf zo “herprogrammeren” en insuline gaan produceren.
Door een verbinding te gebruiken die de celsignalering in de alvleesklier kan beïnvloeden, konden de onderzoekers het aantal insulineproducerende cellen met 5 procent verhogen. Hoewel dit een relatief klein aantal is, is het een belangrijke eerste stap om te leren hoe het lichaamseigen potentieel kan worden gebruikt om diabetes te bestrijden.
“Als we meer kennis krijgen over de mechanismen achter deze celflexibiliteit, dan kunnen we mogelijk het proces beheersen en de identiteit van meer cellen veranderen, zodat meer insuline kan worden geproduceerd,” zegt Ghila.
Dergelijke bevindingen, voegen de onderzoekers eraan toe, zullen helpen bij het stimuleren van behandelingen, niet alleen voor stofwisselingsziekten zoals diabetes, maar ook voor andere aandoeningen, waaronder Alzheimer, waarbij de functie van specifieke hersencellen verstoord raakt.
“Het vermogen van de cellen om van identiteit en functie te veranderen, kan een beslissende ontdekking zijn bij de behandeling van andere ziekten veroorzaakt door celdood, zoals de ziekte van Alzheimer, en cellulaire schade als gevolg van hartaanvallen.”
Luiza Ghila