• Większy rozmiar tekstuWiększy rozmiar tekstuRegularny rozmiar tekstu

Może ktoś w twojej szkole ma mózgowe porażenie dziecięce – a może ty je masz i zmagasz się z nim przez całe życie. W miarę jak stajemy się bardziej świadomi wyglądu i wizerunku ciała, bycie na wózku inwalidzkim lub dokuczanie ludziom z powodu sposobu chodzenia może być trudne. Ale wielu nastolatków z CP nie pozwala, aby to ich powstrzymywało. Robią to, co wszyscy inni.

Czym jest porażenie mózgowe?

Porażenie mózgowe (CP) jest zaburzeniem pracy mózgu. Normalnie, mózg mówi reszcie ciała dokładnie co i kiedy ma robić. Z powodu wpływu CP na mózg, osoba może nie być w stanie chodzić, mówić, jeść lub poruszać się w sposób, w jaki robi to większość ludzi.

CP wpływa na napięcie mięśniowe osoby i zdolność do koordynowania ruchów ciała. Ludzie z CP mają problemy z kontrolowaniem swoich mięśni. Sposób, w jaki osoba jest dotknięta, zależy od tego, jaka część mózgu jest zaangażowana.

Jak porażenie mózgowe wpływa na ludzi?

Trzy rodzaje porażenia mózgowego to:

1. Spastyczne (wymawiane: SPASS-tik) CP jest najczęstszym rodzajem CP. Ludzie ze spastycznym porażeniem mózgowym nie mogą rozluźnić mięśni lub mięśnie mogą być sztywne.
2. Atetotyczne (wymawiane: ATH-uh-toid) CP wpływa na zdolność do kontrolowania mięśni ciała. Ręce lub nogi danej osoby mogą trzepotać i poruszać się nagle.
3. Ataksja (wymawiane: ay-TAK-sik). Ludzie z ataksją CP mają problemy z równowagą i koordynacją. Ich ruchy mogą wydawać się chwiejne.

Ludzie z CP mogą mieć łagodne przypadki lub bardziej poważne przypadki. Wszystko zależy od tego, jak duża część mózgu jest dotknięta i jakie części ciała kontroluje ta część mózgu. Jeśli CP dotyczy obu rąk i obu nóg, osoba może być zmuszona do korzystania z wózka inwalidzkiego. Jeśli CP wpływa tylko na nogi, ktoś może chodzić w sposób niestabilny lub musi nosić szelki lub używać kul.

Jeśli CP wpływa na część mózgu, która kontroluje mowę, osoba z CP może mieć problemy z wyraźnym mówieniem lub nie być w stanie mówić w ogóle. Niektórzy ludzie z CP mają również trudności w nauce lub problemy z zachowaniem, choć wiele osób nie ma tych problemów. Inni mogą mieć problemy medyczne, takie jak ataki lub padaczka, lub upośledzenie słuchu.

Co to powoduje?

W większości przypadków, lekarze nie wiedzą dokładnie, co powoduje CP. Wiedzą jednak, że jest to wynik uszkodzenia mózgu – albo w czasie, gdy dziecko jest w łonie matki, albo w ciągu pierwszych kilku miesięcy lub lat po jego urodzeniu.

Dzieci mają większe szanse na CP, jeśli urodzą się wcześnie lub jeśli mają dużą niedowagę przy urodzeniu. Dzieci, które nie otrzymują wystarczającej ilości tlenu podczas porodu lub zaraz po nim, również mają większe szanse na wystąpienie CP. Tak samo jest z dziećmi, które muszą być pod respiratorem (maszyna pomagająca w oddychaniu) przez kilka tygodni lub dłużej po urodzeniu.

CP nie jest zaraźliwe, więc ludzie nie mogą się nim zarazić od innych ludzi. Nawet matka z CP nie może przekazać go swojemu nienarodzonemu dziecku.

Co robią lekarze?

Lekarze diagnozują CP, gdy dzieci są małe, więc zanim ludzie osiągną wiek nastoletni, zazwyczaj wiedzą, że mają CP i są przyzwyczajeni do życia z nim.

W przypadku CP, problem z mózgiem nie pogorszy się wraz z wiekiem. Na przykład, ktoś, kto ma CP, które wpływa tylko nogi nie będzie rozwijać CP w ramionach lub mieć problemy z mową później.

Ale CP nie pogarsza się w czasie, jak to wpływa na czyjeś ciało może się zmienić, jak dana osoba rośnie lub rozwija się. Na przykład, u niektórych nastolatków z CP może dojść do zwichnięcia bioder (kiedy kości, które spotykają się w biodrach, odchodzą od normalnej pozycji) lub skoliozy (skrzywienie kręgosłupa).

Ponieważ CP wpływa na ludzi w różny sposób, istnieje wiele sposobów leczenia i zarządzania nim. Niektórzy nastolatkowie mają tylko łagodne problemy z poruszaniem się. Inni potrzebują kul lub wózka inwalidzkiego, aby się poruszać. Lekarze, rodzice, nauczyciele, terapeuci i osoba z CP pracują razem, aby opracować najlepszy plan leczenia.

Dziewczęta z CP mogą pracować z tymi ekspertami:

• pediatrą
  ortopedą
• pediatrą rozwojowym, który patrzy na to, jak dana osoba rośnie lub rozwija się w porównaniu z innymi nastolatkami
• fizjoterapeutą dziecięcym (lub lekarzem rehabilitacji), który pomaga dzieciom z niepełnosprawnością wielu rodzajów
• terapeutami, jak terapeuci fizyczni, aby pomóc w ruchu, terapeuci zajęciowi, aby pomóc w umiejętnościach takich jak pisanie ręczne, i logopedzi

Niektórzy nastolatkowie z CP przyjmują leki, aby rozluźnić mięśnie (w przypadku spastycznego CP) lub pomóc kontrolować napady. A niektórzy mogą mieć specjalne operacje, aby utrzymać ich ręce lub nogi bardziej proste i elastyczne.

Radzenie sobie z porażeniem mózgowym

Wzrost może być szczególnie trudny dla osób z CP. Szybki wzrost może powodować przyrost masy ciała i niezdarność u każdego nastolatka, ale może sprawić, że poruszanie się będzie jeszcze trudniejsze dla osoby z CP. Mięśnie osoby mogą stać się ciaśniejsze jak kości rosną, co może ograniczyć ruch nawet bardziej.

Jeśli masz CP, co zrobisz zależy od twojego CP. Jedną rzeczą, którą możesz zrobić, to bardziej zaangażować się w swoją opiekę medyczną, jeśli to tylko możliwe. Przestrzegaj terminów wizyt, w tym wszelkich wizyt na terapii fizycznej lub innej. Jest to czas, w którym twój zespół medyczny będzie chciał mieć na ciebie oko i dostosować twoje leczenie lub terapię w miarę twojego rozwoju.

Wielu chłopaków i dziewczyn z CP może robić te same rzeczy, które robią inni nastolatkowie, takie jak cieszenie się zajęciami pozalekcyjnymi, słuchanie lub granie muzyki, spędzanie czasu z przyjaciółmi, czytanie, chodzenie do centrum handlowego i umawianie się na randki, aby wymienić tylko kilka.

Pomaganie przyjacielowi, który ma CP

Jeśli znasz kogoś, kto ma CP i zastanawiasz się, jak pomóc, po prostu traktuj tę osobę tak, jak każdego innego. Niektóre osoby z CP mogą potrzebować dodatkowej pomocy od czasu do czasu, na przykład przy sięganiu po coś. Pomagaj im – tak jak innym osobom – bez robienia z tego wielkiej sprawy. Jeżeli nie możesz zrozumieć co mówi osoba z CP lub jeżeli wykonanie jakiejś czynności zajmuje więcej czasu, daj jej dodatkowy czas na mówienie lub poruszanie się.

Nie bój się też porozmawiać z przyjacielem o tym jak to jest żyć z CP. Każdy chce się dopasować, a bycie na wózku inwalidzkim lub posiadanie innych problemów fizycznych może sprawić, że ktoś czuje się niepewnie lub czuje się pominięty. Więc jeśli znasz kogoś z CP, spróbuj być gościnny i włączyć go lub ją w to, co robisz.

.