Spring 2005

By Tricia A. Seifert, University of Iowa

Abstract

Well-being jest dynamiczną koncepcją, która obejmuje subiektywne, społeczne i psychologiczne wymiary, jak również zachowania związane ze zdrowiem. Skala Dobrostanu Psychologicznego Ryffa jest teoretycznie uzasadnionym narzędziem, które koncentruje się na pomiarze wielu aspektów dobrostanu psychologicznego. Obejmują one następujące aspekty:

• self-akceptacja
• tworzenie wysokiej jakości więzi z innymi
• poczucie autonomii w myśleniu i działaniu
• zdolność do zarządzania złożonymi środowiskami w celu dostosowania ich do osobistych potrzeb i wartości
• dążenie do znaczących celów i poczucie celu w życiu
• ciągły wzrost i rozwój jako osoby

Ten prosty kwestionariusz jest łatwo dostępny i łatwy w administrowaniu.

Wprowadzenie

Dobre samopoczucie jest pojęciem wielowymiarowym. Jest ono często uważane za jedną z cech charakterystycznych doświadczenia sztuk wyzwolonych, wynikającą ze spotkań edukacyjnych, które zarówno prowadzą studentów w poszukiwaniu znaczenia i kierunku w życiu, jak i pomagają im zrealizować ich prawdziwy potencjał. Ryff jest prostą i stosunkowo krótką ankietą, która ocenia psychologiczny komponent dobrego samopoczucia. W niniejszym przeglądzie omówiono sposób podawania i koszt Ryffa; tło teoretyczne, rozwój i właściwości psychometryczne narzędzia; oraz możliwe zastosowania tego narzędzia w szkolnictwie wyższym.

O Skalach Psychologicznego Dobrostanu Ryffa

Inwentarz Ryff składa się z 84 pytań (forma długa) lub 54 pytań (forma średnia). Istnieje również forma krótka, ale jest ona statystycznie niewiarygodna i dlatego nie powinna być używana do oceny. Zarówno forma długa, jak i średnia składają się z serii stwierdzeń odzwierciedlających sześć obszarów dobrostanu psychicznego: autonomię, panowanie nad środowiskiem, rozwój osobisty, pozytywne relacje z innymi, cel w życiu i samoakceptację. Respondenci oceniają stwierdzenia na skali od 1 do 6, gdzie 1 oznacza zdecydowany brak zgody, a 6 – zdecydowaną zgodę.

Następujące przykładowe stwierdzenia z każdego z obszarów dobrostanu mierzonego przez kwestionariusz Ryffa:

Autonomia

Mam zaufanie do swoich opinii, nawet jeśli są one sprzeczne z ogólnym konsensusem.

Panowanie nad środowiskiem

Ogólnie czuję, że jestem odpowiedzialny za sytuację, w której żyję.

Rozwój osobisty

Myślę, że ważne jest, aby mieć nowe doświadczenia, które stanowią wyzwanie dla sposobu myślenia o sobie i świecie.

Pozytywne relacje z innymi

Ludzie opisaliby mnie jako osobę dającą, chętnie dzielącą się swoim czasem z innymi.

Cel w życiu

Niektórzy ludzie błądzą bez celu przez życie, ale ja nie jestem jednym z nich.

Lubię większość aspektów mojej osobowości.

Odpowiedzi są sumowane dla każdej z sześciu kategorii (około połowa odpowiedzi jest odwrotnie punktowana, co jest zaznaczone na głównej kopii testu). Dla każdej kategorii, wysoki wynik wskazuje, że respondent ma opanowany ten obszar w swoim życiu. I odwrotnie, niski wynik wskazuje, że respondent z trudem czuje się komfortowo z tą konkretną koncepcją. Patrz Tabela 1 poniżej.

Tabela 1

Definicje wymiarów dobrostanu według teorii

Akceptacja siebie

Wysoki wynik: Ma pozytywne nastawienie do samego siebie; dostrzega i akceptuje wiele aspektów samego siebie, w tym dobre i złe cechy; ma pozytywne odczucia związane z przeszłym życiem.

Niski wynik: Odczuwa niezadowolenie z siebie; jest rozczarowany tym, co wydarzyło się w minionym życiu; jest zaniepokojony pewnymi cechami osobistymi; chciałby być inny niż jest.

Pozytywne relacje z innymi

Wysoki wynik: Ma ciepłe, satysfakcjonujące, pełne zaufania relacje z innymi; troszczy się o dobro innych; jest zdolny do silnej empatii, czułości i intymności; rozumie dawanie i branie w relacjach międzyludzkich.

Niski wynik: Ma niewiele bliskich, ufnych relacji z innymi; ma trudności z byciem ciepłym, otwartym i zatroskanym o innych; jest odizolowany i sfrustrowany w relacjach interpersonalnych; nie jest skłonny do kompromisów, aby utrzymać ważne więzi z innymi.

Autonomia

Wysoki wynik: Jest samostanowiący i niezależny; potrafi oprzeć się naciskom społecznym, aby myśleć i działać w określony sposób; reguluje zachowanie od wewnątrz; ocenia siebie według osobistych standardów.

Niski wynik: Jest zaniepokojony oczekiwaniami i ocenami innych; polega na osądach innych przy podejmowaniu ważnych decyzji; podporządkowuje się naciskom społecznym, aby myśleć i działać w określony sposób.

Panowanie nad środowiskiem

Wysoki wynik: Ma poczucie mistrzostwa i kompetencji w zarządzaniu środowiskiem; kontroluje złożony wachlarz działań zewnętrznych; efektywnie wykorzystuje możliwości otoczenia; potrafi wybierać lub tworzyć konteksty odpowiednie do osobistych potrzeb i wartości.

Niski wynik: Ma trudności z zarządzaniem codziennymi sprawami; czuje się niezdolny do zmiany lub poprawy otaczającego go kontekstu; jest nieświadomy otaczających go możliwości; brakuje mu poczucia kontroli nad światem zewnętrznym.

Cel w życiu

High scorer: Ma cele w życiu i poczucie ukierunkowania; czuje, że istnieje sens obecnego i przeszłego życia; posiada przekonania, które nadają życiu cel; ma cele i zadania życiowe.

Low scorer: Brak poczucia sensu życia; ma niewiele celów lub zamierzeń, brak poczucia ukierunkowania; nie widzi celu minionego życia; nie ma perspektyw ani przekonań, które nadają życiu sens.

Rozwój osobisty

Wysoki wynik: Ma poczucie ciągłego rozwoju; widzi siebie jako rosnącego i rozwijającego się; jest otwarty na nowe doświadczenia; ma poczucie realizacji swojego potencjału; widzi poprawę siebie i zachowania w czasie; zmienia się w sposób, który odzwierciedla większą samoświadomość i skuteczność.

Niski wynik: Ma poczucie osobistej stagnacji; brak poczucia poprawy lub ekspansji w czasie; czuje się znudzony i niezainteresowany życiem; czuje się niezdolny do rozwijania nowych postaw lub zachowań.

ª Ta tabela została zaczerpnięta z Ryff i Keyes (1995, str.1072)

Kto powinien z niej korzystać? Jak powinien być używany?

W szkolnictwie wyższym, Ryff mógłby być używany w wielu różnych sytuacjach, takich jak część wstępnej i końcowej oceny w centrum doradztwa dla studentów. Doradcy mogliby sprawdzić, jaki wpływ miały sesje doradcze na samopoczucie psychiczne studentów. Doradcy duchowi mogliby również wykorzystać ten kwestionariusz w rozmowach z uczniami na temat rozwijania znaczącego celu w życiu, w drodze do odnalezienia prawdziwego „powołania”. Być może najbardziej oczywistym miejscem zastosowania tego narzędzia w szkolnictwie wyższym jest połączenie go z programem nauczania o zdrowiu lub zdrowym trybie życia w akademikach, organizacjach greckich i programach dla studentów pierwszego roku. Edukatorzy mogliby stosować Ryffa przed i po wprowadzeniu programów, by ocenić ich wpływ na samopoczucie psychiczne studentów. W ten sposób skale Ryffa można by wykorzystać jako narzędzie informujące o tym, jakie rodzaje programów można by wprowadzić, by poprawić samopoczucie psychiczne.

Bardziej ogólnie, skale Ryffa można by stosować w populacji studentów na początku i na końcu kariery studenckiej, by zmierzyć zbiorowy rozwój samopoczucia w czasie. Badacze mogliby także rozważyć połączenie danych demograficznych studentów (np. status społeczno-ekonomiczny, pochodzenie etniczne, GPA, kierunek studiów, itp.) z wynikami badania Ryff w celu zbadania związków pomiędzy cechami studentów a ich samopoczuciem.

Z powodu refleksyjnego procesu związanego z wypełnianiem Ryff, osoby przeprowadzające badanie muszą wykazać się troską i dbałością o uczestników. Ważne jest także, by osoby podające Ryff przed podaniem informacji przyznały respondentom, że wypełnienie tego narzędzia wymaga autorefleksji, która może być nieco niewygodna. Jeśli wyniki skali Ryff zostaną przekazane uczestnikom, sugeruję poświęcenie czasu na dogłębne omówienie wyników i/lub zapewnienie zasobów na terenie kampusu i poza nim studentom, którzy potrzebują przetworzyć to doświadczenie i dowiedzieć się, czego się z niego nauczyli.

Ograniczenia

Jednym z ograniczeń skali Ryff jest to, że opiera się ona na samoopisowych ocenach dobrostanu psychicznego. Podobnie jak w przypadku wszystkich instrumentów samoopisowych, studenci mogą odpowiadać w sposób, który jest społecznie pożądany, zamiast ujawniać swoje rzeczywiste odpowiedzi na każde stwierdzenie. Ryff sugeruje, że aby uzyskać pełniejsze zrozumienie dobrostanu psychicznego respondenta, konieczne jest uzyskanie danych obserwacyjnych lub ankietowych od innych osób, które są bliskie lub ważne dla respondenta. Ostatnim ograniczeniem jest to, że ważność tego narzędzia nie była testowana na studentach college’ów w tradycyjnym wieku, ale na osobach dorosłych w wieku 25 lat lub starszych. Chociaż jest to ograniczenie, biorąc pod uwagę stale rosnący odsetek nietradycyjnych studentów college’u, uważam, że jest to niewielkie zmartwienie.

Administracja i koszty

Używanie Ryffa nie wiąże się z żadnymi opłatami. Instytucje muszą jednak pokryć koszty odtworzenia go z elektronicznego pliku głównego, który jest przesyłany na żądanie. Koszty wprowadzenia danych i analizy są obowiązkiem osoby zamawiającej ankietę, która może być przeprowadzona w formie siedzącej, telefonicznej lub pocztowej. Nie są wymagane osoby nadzorujące badanie.

Instytucje lub organizacje zainteresowane użyciem Skali Dobrobytu Psychologicznego Ryffa powinny wysłać prośbę i opis sposobu wykorzystania instrumentu do Dr. Carol Ryff; University of Wisconsin; Institute on Aging; 2245 Medical Sciences Center; 1300 University Avenue; Madison, WI 53706; Phone: (608) 262-1818; Fax: (608) 263-6211; email:[email protected]. Dr Ryff prosi, aby instytucje lub organizacje dostarczyły jej wyniki swoich badań i wszelkie późniejsze cytaty artykułów z czasopism.

Teoria kryjąca się za testem

Ocena teoretycznie wywodzących się konstruktów dobrostanu psychicznego jest obarczona fundamentalnymi wyzwaniami. Przez większą część ubiegłego wieku hipotetyczne perspektywy dobrostanu miały niewielki, jeśli w ogóle jakikolwiek, wpływ empiryczny, ponieważ brakowało im wiarygodnych miar. Dodatkowo, kryteria dotyczące tego, co stanowi o dobrostanie, były zróżnicowane, rozległe i obciążone wartościami. Ponieważ nie istniały wiarygodne, teoretycznie uzasadnione oceny dobrostanu psychicznego, często stosowano koncepcje nieteoretyczne, choć miały one ograniczone możliwości definiowania konstruktów.

Badaczka Carol Ryff dostrzegła potrzebę stworzenia instrumentu do pomiaru teoretycznie pochodnych konstruktów dobrostanu psychicznego. Po podsumowaniu literatury teoretycznej na temat zdrowia psychicznego, samorealizacji, optymalnego funkcjonowania, dojrzałości i rozwoju przez całe życie, Ryff stwierdziła, że te różnorodne obszary zbiegają się wokół zestawu podstawowych konstruktów lub wymiarów: samoakceptacji, pozytywnych relacji z innymi, autonomii, opanowania środowiska, celu w życiu i osobistego rozwoju.

Rozwój instrumentu

Ryff rozpoczął proces projektowania instrumentu do pomiaru teoretycznie uzasadnionych podstawowych wymiarów dobrostanu psychicznego od opracowania definicji, które rozróżniałyby bieguny każdego wymiaru, mierzonego jako skala. Na przykład, osoba, która uzyskała wysoki wynik w skali samoakceptacji „ma pozytywny stosunek do siebie; uznaje i akceptuje wiele aspektów siebie, w tym dobre i złe cechy; ma pozytywne odczucia dotyczące minionego życia”, podczas gdy osoba, która uzyskała niski wynik w tej samej skali „czuje się niezadowolona z siebie; jest rozczarowana tym, co wydarzyło się w minionym życiu; jest zaniepokojona pewnymi cechami osobistymi; chciałaby być inna niż jest”. Patrz Tabela 1 dla wszystkich definicji teoretycznych wymiarów dobrostanu.

Używając definicji jako przewodnika, autorzy stworzyli 80 pozycji dla każdej skali (40 dla każdego bieguna definicji skali). Wytyczne dla pozycji były następujące: (1) pozycja musiała być samoopisowa i pasować do definicji teoretycznej oraz (2) pozycja musiała mieć zastosowanie do obu płci w różnym wieku. Pozycje były następnie eliminowane, jeśli były niejednoznaczne, nadmiarowe, nie pasowały do definicji wymiaru, nie wyróżniały się spośród innych wymiarów lub nie były zdolne do tworzenia zmiennych odpowiedzi, lub nie zawierały wszystkich aspektów definicji skali. W wyniku tego procesu eliminacji zachowano 32 pozycje dla każdej skali (16 dla każdego bieguna definicji skali). Instrument ten został następnie wstępnie przetestowany na grupie 321 mężczyzn i kobiet. Respondenci oceniali siebie na każdej pozycji za pomocą sześciopunktowej skali od zdecydowanie zgadzam się do zdecydowanie nie zgadzam się.

Z danych 321 respondentów obliczono korelacje między pozycjami skali, co pozwoliło na kolejną rundę eliminacji pozycji. W końcowym etapie każda skala składała się z 20 pozycji (mniej więcej po 10 na każdy biegun definicji skali).

Istnieją obecnie trzy wersje Skali Dobrostanu Psychologicznego Ryffa. Najdłuższa z nich składa się z 84 pozycji (14 dla każdej skali) i jest używana przez Ryff i jej współpracowników w Institute on Aging na Uniwersytecie Wisconsin-Madison. Wersja średniej długości składa się z 54 pozycji (9 na skalę) i jest obecnie używana w Wisconsin Longitudinal Study. Najkrótsza wersja, opracowana na potrzeby krajowych badań telefonicznych, składa się z 18 pozycji (3 na skalę) i jest używana w wielu krajowych i międzynarodowych badaniach na dużą skalę. Wielowymiarowa struktura dobrostanu psychicznego, mierzonego za pomocą kwestionariusza Ryffa, została przetestowana i zwalidowana na reprezentatywnej próbie anglojęzycznych dorosłych w wieku 25 lat i starszych.

Spójność wewnętrzna (często mierzona alfą Cronbacha) odnosi się do prawdopodobieństwa, że odpowiedzi z zestawu pozycji w skali są takie same. Krótka wersja instrumentu Ryffa ma niską spójność wewnętrzną i nie jest zalecana do wysokiej jakości oceny dobrostanu psychicznego. Patrz Tabela 2 poniżej.

Właściwości psychometryczne Skal Dobrostanu Psychologicznego Ryffa

Skale	Zgodność wewnętrzna 20-itemowej Skali Rodzica	Relacyjność test-retest 20-item Parent Scale	14-item Scale Correlation with 20-item Parent Scale	Internal Consistency of 20-item Parent Scale	Internal Consistency of 3-item Scale
Self-acceptance	.93	.85	.99	.91	.52
Pozytywne relacje z innymi	.91	.83	.98	.88	.56
Autonomia	.86	.88	.97	.83	.37
Opanowanie środowiska	.90	.81	.98	.86	.49
Cel w życiu	.90	.82	.98	.88	.33
Rozwój osobisty	.87	.81	.97	.85	.40

Podsumowanie

Pomimo pewnych drobnych ograniczeń (np, narzędzie nie zostało wyraźnie przetestowane na studentach college’ów w tradycyjnym wieku, niska spójność wewnętrzna wersji krótkiej oraz możliwość wystąpienia błędu autoprezentacji), uważam Skale Dobrostanu Psychologicznego Ryffa za ważny i rzetelny miernik dobrostanu psychologicznego. Może ona pomóc szkołom wyższym i uniwersytetom w zrozumieniu stopnia, w jakim ich studenci akceptują siebie, dążą do osiągnięcia znaczących celów z poczuciem celu w życiu, nawiązali wysokiej jakości więzi z innymi, są autonomiczni w myśleniu i działaniu, posiadają umiejętność zarządzania złożonym środowiskiem w celu dostosowania go do osobistych potrzeb i wartości oraz kontynuują swój wzrost i rozwój. Mimo, że narzędzie to nie mierzy wszystkich wymiarów dobrostanu, wiedza na temat dobrostanu psychologicznego studentów może pomóc instytucjom w tworzeniu znaczących i celowych programów, które wzmocnią te wymiary dobrostanu.

1. Allport, G. (1961). Wzór i rozwój osobowości. New York: Holt, Rinehart, & Winston.
2. Buhler, C. (1935). The curve of life as studied in biographies. Journal of Applied Psychology, 19, 405-409.
3. Buhler, C., & Massarik, F. (Eds.). (1968). The course of human life. New York: Springer.
4. Erikson, E. (1959). Tożsamość i cykl życia. Psychological Issues, 1, 18-164.
5. Galbraith, G., Strauss, M., Jordan-Viola, E., & Cross, H. (1974). Social desirability ratings from males and females: A sexual item pool. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 42, 909-910.
6. Jahoda, C. (1958). Aktualne koncepcje pozytywnego zdrowia psychicznego. New York: Basic Books.
7. Maslow, A. (1968). Toward a psychology of being (2nd ed.). New York: Van Nostrand.
8. Neugarten, B. (1968). Świadomość wieku średniego. In B. Neugarten (Ed.), Wiek średni i starzenie się (pp. 93-98). Chicago: University of Chicago Press.
9. Neugarten, B. (1973). Personality change in late life: A developmental perspective. In C. Eisdorfer & M. Lawton (Eds.), The psychology of adult development and aging (pp. 311-335). Washington, D.C.: American Psychological Association.
10. Rogers, C. (1961). On becoming a person. Boston: Houghton Mifflin.
11. Ryff, C. (1989). Szczęście jest wszystkim, a może jest? Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 1069-1081.
12. Ryff, C., & Keyes, C. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69, 719-727.