Susan Blackmore: Memetic Evolution
W lecie 2000 roku naukowcy świętowali prawie kompletne mapowanie ludzkiego genomu . To sekwencjonowanie było ogromnym kamieniem milowym, ponieważ geny określają strukturę i funkcje naszego ciała. To właśnie niewielkie zmiany w genach, zwane mutacjami, tworzą odmiany i umożliwiają dramatyczne zmiany ewolucji.
Ale zmienia się coś więcej niż geny. Nasze pomysły, chwytliwe frazy, przekonania, gry i kreacje również ewoluują. Pomyśl o różnicach między sztuką jaskiniową z epoki lodowcowej a nowoczesnym malarstwem, śpiewami i piosenkami ludzi sprzed wieków a śpiewem Britney Spears, kamiennym toporem a bombą atomową. Czy istnieje coś podobnego do genów, co przenosi kulturę?
Jedna z prowokacyjnych teorii głosi, że kultura jest przenoszona przez memy, jednostki idei, nawyków, umiejętności, opowieści, zwyczajów i wierzeń, które są przekazywane z jednej osoby na drugą przez naśladownictwo lub nauczanie. Memy są w efekcie jednostkami informacji, które są samoreplikujące się i zmienne, podobnie jak geny. Mówi się, że kura jest tylko sposobem jajka na stworzenie kolejnego jajka. W ten sam sposób można twierdzić, że ludzie są po prostu sposobem memów na tworzenie kolejnych memów.
Tak jak w przypadku cech genetycznych, konkurencja między memami poprzez selekcję naturalną daje zwycięzców i przegranych.
Memy mogą być przekazywane poprzez nauczanie lub naśladowanie. Na przykład rymowanki o skakaniu po linie lub rozprzestrzenianie się układu okresowego wśród ludzi poprzez praktykowane powtarzanie.
Kultura jest „masą memów”, mówi teoretyk Susan Blackmore. Wskazuje ona na mity, wynalazki, język i systemy polityczne jako struktury zbudowane z memów. Nie wszystko jest memem. Narciarstwo może być memem, ale osobiste umiejętności i doświadczenie jazdy na nartach już nie.
Co dobrego dają memy? Dla niektórych badaczy społecznych dają one nowy wgląd w to, jak kultura jest utrzymywana i przekazywana wśród ludzi i przez pokolenia. Przez większość historii ludzkości memy i geny ewoluowały równolegle, biologia i kultura szły ze sobą w parze. Teraz jednak memy znacznie wyprzedziły zmiany biologiczne. Nie ma lepszego przykładu tego zjawiska niż Internet, który sam jest memem i błyskawicznym przekaźnikiem memów.
Niektórych krytyków jednak nie udało się przekonać. Twierdzą oni, że memy nie zostały zdefiniowane w sposób zadowalający. Nikt nie wyizolował memów tak, jak naukowcy wyizolowali pojedyncze geny; teoria memów nie była też badana i wykorzystywana do przewidywań, tak jak teoria genetyczna.
Niemniej jednak teoria memów, choć wadliwa, pozostaje jednym z wiodących sposobów myślenia o ewolucji kulturowej. I, oczywiście, teoria ta sama jest memem.
.