Przedawkowanie metotreksatu w praktyce klinicznej
Background: Antagonista kwasu foliowego, metotreksat, jest jednym z najczęściej przepisywanych leków z jego rozszerzającym się zastosowaniem w praktyce klinicznej. Lek ten wymaga regularnego monitorowania ze względu na szeroki zakres działań niepożądanych, w tym supresję szpiku kostnego, zaburzenia czynności wątroby lub nerek, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, uszkodzenia śluzówkowo-skórne i neurotoksyczność. Toksyczność zwykle występuje szybko i prowadzi do ciężkiej neutropenii, sepsy i zaawansowanej niewydolności nerek, które są trudne do opanowania.
Metody: Ten przegląd jest aktualizacją dla klinicystów w celu zrozumienia farmakologii, cech klinicznych, oceny laboratoryjnej i leczenia pacjentów z przedawkowaniem metotreksatu. Wysokiej jakości literatura z ostatnich sześciu dekad została zebrana i przejrzana w tym artykule. Za pomocą PubMed, EMBASE Ovid i Cochrane Library dokonano przeglądu kilku przełomowych artykułów, które mają istotne znaczenie w obecnej praktyce klinicznej.
Wyniki: Przedawkowanie metotreksatu ma złożoną toksykokinetykę i daje niezliczone objawy kliniczne naśladujące stany o mniejszym nasileniu. Zaburzenia czynności narządów związanych ze szpikiem kostnym, nerkami lub ośrodkowym układem nerwowym stanowią zagrożenie życia. Postępowanie powinno koncentrować się na wysokiej jakości opiece wspomagającej, terapii antydotalicznej (kwas folinowy i karboksypeptydaza G2) oraz alkalizacji osocza.
Wnioski: Zgodnie z dictum „lepiej zapobiegać niż leczyć”, autor podkreśla rolę edukacji pacjenta, regularnej obserwacji klinicznej oraz monitorowania laboratoryjnego w celu szybkiego rozpoznania i diagnostyki przedawkowania metotreksatu na najwcześniejszym etapie.