„On jest zły, wielki hipokryta,” Ohashi powiedział w ostatnim wywiadzie. „Na powierzchni zachowuje się jak Budda, ale pod spodem jest diabelskim królem. Musimy go obalić.”

300 000 wierzących w USA

Soka Gakkai, która twierdzi, że śledzi ją około 10 milionów Japończyków i ponad 300 000 wierzących w Stanach Zjednoczonych, szybko zareagowała na tę bezprecedensową krytykę z wewnątrz. Ohashi został ekskomunikowany.

Komeito, partia opozycyjna zrodzona przez Soka Gakkai, która otrzymuje prawie całe swoje poparcie od zdyscyplinowanych wyborców należących do ruchu religijnego, również wyrzuciła Ohashiego, najwyraźniej przecząc zasadzie, głoszonej zarówno przez Soka Gakkai jak i partię, że obie organizacje działają niezależnie.

Auto-da-fe Ohashiego było czymś więcej niż tylko wewnętrzną sprzeczką polityczną, twierdzą krytycy Soka Gakkai. Podniosła ona głębokie pytania o rozdział religii i polityki w Japonii, gdzie całe pokolenie zostało kiedyś pochłonięte przez militarystyczny wir obracający się wokół kultu cesarza.

Głosi pokój, współczucie

Spór ten oferuje również odkrywcze okno na jedną z najważniejszych instytucji w Japonii. Soka Gakkai na zewnątrz prezentuje żywiołowy i radosny charakter, głosząc pokój i współczucie, i przypisuje sobie zasługi za pomoc w ustanowieniu japońskiego systemu opieki społecznej. Ale wewnętrznie, jej krytycy i niektórzy uczeni twierdzą, że funkcjonuje jako nietolerancyjna maszyna, która próbuje wykorzystać to, co niektórzy postrzegają jako większą niż zwykle podatność na wpływ psychologii masowej.

Podczas gdy Japonia ewoluowała w pluralistyczne społeczeństwo świeckie, porzucając Shinto jako religię państwową po klęsce w II Wojnie Światowej, Soka Gakkai kwitła w latach powojennych. Nadal rekrutuje rzesze wyalienowanych dusz za pomocą formuły agresywnej perswazji – krytycy mówią, że prania mózgu – która obiecuje materialne nagrody i szczęście w zamian za niekwestionowaną wiarę.

Ostatecznym celem Soka Gakkai, zgodnie z jej literaturą, jest przejęcie władzy politycznej i zainstalowanie rządu opartego na prawie buddyjskim.

Liderzy sekty mówią, że ten cel jest raczej filozoficzną koncepcją niż praktycznym planem działania. Rzeczywiście, konserwatywna Partia Liberalno-Demokratyczna stała się tak zakorzeniona jako partia rządząca, że może nigdy nie stracić kontroli nad elektoratem.

Ale ambicje polityczne Soka Gakkai podnoszą alarm wśród niektórych Japończyków, którzy uważają, że ich naród pozostaje podatny na autorytarne ruchy masowe.

„Ikeda chce rządzić Japonią – tylko nie powie tego otwarcie,” powiedział Hirotatsu Fujiwara, autor i komentator polityczny, który porównuje 60-letniego przywódcę Soka Gakkai do Hitlera, lub do irańskiego ajatollaha Ruhollaha Chomeiniego, i widzi złowieszczy potencjał w kulcie osobowości Ikedy.

’Pragnienie absolutnego przywódcy’

„W Japonii istnieje tendencja do pragnienia absolutnego przywódcy,” powiedział Fujiwara. „Kiedy cesarz stał się człowiekiem, (gen. Douglas) MacArthur stał się bogiem. My wciąż szukamy małego boga.”

Ikeda, który nominalnie przeszedł na emeryturę na stanowisko honorowego prezesa Soka Gakkai po wcześniejszych publicznych kontrowersjach dotyczących działalności politycznej grupy, nie był natychmiast dostępny w celu przeprowadzenia wywiadu.

Ale Isao Nozaki, jeden z wiceprezesów Soka Gakkai, odrzucił zarzut Ohashiego, że Ikeda jest makiawelicznym manipulatorem jako „urojenie” motywowane osobistą ambicją. Przyznał jednak, że w Soka Gakkai nie ma miejsca na niezgodę, szczególnie jeśli chodzi o wyrażanie poglądów sprzecznych z poglądami Ikedy.

„Nie możesz wierzyć w wiarę, jeśli nie zgadzasz się z Honorowym Prezydentem Ikedą”, powiedział Nozaki.

Założona w latach 30-tych XX wieku

Ironicznie, Soka Gakkai została założona w latach 30-tych XX wieku przez pedagoga, który był prześladowany przez faszystowskie władze, ponieważ prowadził kampanię na rzecz wolności wyznania i potępiał tyranię państwowego Shinto, religii uświęcającej cesarza, którą przywódcy wojenni wykorzystywali do legitymizacji agresji militarnej.

Założyciel, Makiguchi Tsunesaburo, zmarł w więzieniu, a jego organizacja została stłumiona podczas II wojny światowej. Ale jego uczniowie pojawili się w czasie okupacji alianckiej, by z kilku tysięcy członków grupy przekształcić ją w potężną sieć obejmującą setki tysięcy – później miliony – rodzin, wypełniając duchową próżnię w zubożałej powojennej Japonii.

Preferowana metoda konwersji była kontrowersyjna: shakubuku , dosłownie „złamać i podporządkować sobie”, uporczywy proces przymilania się i osłabiania oporu potencjalnych rekrutów.

Ikeda przejął stery organizacji w 1960 roku w wieku 32 lat i wykorzystał swój młodzieńczy wigor i geniusz organizacyjny do zbudowania solidnych podstaw wśród coraz bardziej zamożnej klasy średniej. Założył Komeito, partię polityczną, i wyprowadził ruch Soka Gakkai za granicę, gdzie zyskał wysoką reputację jako orędownik pokoju i rozbrojenia.

Potęga finansowa

Soka Gakkai jest teraz potęgą finansową, zbierając między 1.1 mld do 1,5 mld dolarów darowizn rocznie, według Ohashiego, który pozostaje niezależnym członkiem parlamentu po wyrzuceniu go z Komeito.

Grupa posiada rozległe imperium wydawnicze i twierdzi, że jej gazeta, Seikyo Shimbun, jest trzecim co do wielkości dziennikiem w Japonii, o nakładzie 4,7 mln. Ikeda jest jednym z najlepiej sprzedających się autorów na świecie, z ponad 200 tytułami w druku.

Komeito jest trzecią najpotężniejszą partią w Parlamencie, po rządzących Liberalnych Demokratach i Japońskiej Partii Socjalistycznej. Kiedy lokalni burmistrzowie i członkowie zgromadzenia miejskiego są liczeni, Komeito ma więcej wybranych urzędników niż socjaliści i może być uważana za najlepszą partię opozycyjną pod względem poparcia oddolnego.

„Władza religijna jest naprawdę przerażająca”, powiedział Masayuki Fujiwara, członek Komeito w Zgromadzeniu Miejskim Tokio, który jest sprzymierzony z Ohashi, wraz z rozproszonymi grupami dysydentów, w walce przeciwko Ikeda.

Jego władza 'niewyobrażalna’

„Hitler nie kontrolował ludzkich duchów tak jak Ikeda”, powiedział Fujiwara, który nie jest spokrewniony z komentatorem politycznym Hirotatsu Fujiwarą. „On ma moc, która jest niewyobrażalna dla większości ludzi.”

Doktryny religijne grupy opierają się na 700-letniej tradycji sekty buddyzmu Nichiren Shoshu, która naucza, że wszystkie inne religie są heretyckie i że zbawienie może być osiągnięte na tym świecie tylko poprzez intonowanie imienia Sutry Lotosu: Namu Myoho Rengekkyo.

Członkowie Soka Gakkai twierdzą, że śpiewanie ma równoważący, wzbogacający wpływ na ich życie, przynosząc im zdrowie, sukces społeczny i czasami nagrody materialne.

Jednym z wyznawców, który podkreśla korzyści duchowe, jest Stephen H. Whitney, lat 28, Amerykanin pracujący dla japońskiej firmy handlowej w Tokio, który powiedział, że jego życie uległo przemianie, odkąd osiem lat temu przeszedł na wiarę jako student Uniwersytetu w Oklahomie.

Ołtarz dominuje w pokoju

W salonie małego mieszkania Whitneya w zachodnim Tokio dominuje ołtarz, na którym znajduje się gohonzon , czyli święty zwój przedstawiający kaligrafię Nichirena, założyciela sekty buddyjskiej. Whitney modli się tam dwa razy dziennie – przez około 45 minut rano i 35 minut każdego wieczoru – czarując i medytując nad znaczeniem Sutry Lotosu.

„To naprawdę tobą wstrząsa”, powiedział Whitney, wysportowany mężczyzna o intensywnych, szarych oczach. „To chwyta cię za korzenie i pozwala ci zobaczyć swój umysł. Ma to rzeczywisty efekt – nie odpływasz w nicość jak w zen i nie jest to autohipnoza.”

Dla Whitneya, Ikeda ucieleśnia esencję nauk Soka Gakkai.

„Im więcej śpiewasz, tym bardziej zdajesz sobie sprawę, że Prezydent Ikeda praktykuje prawidłowo,” powiedział. „On emituje ogromną siłę życiową.”

Wybitni Amerykanie

Soka Gakkai zalicza do swoich wyznawców kilku wybitnych Amerykanów, w tym jazzmana Herbiego Hancocka i popularną piosenkarkę Tinę Turner. Stały wzrost Nichiren Shoshu America, z siedzibą w Santa Monica, sugeruje, że religia ta ma uniwersalny urok.

W Japonii, najbardziej niezwykłym osiągnięciem Soka Gakkai było przyciągnięcie dużej liczby młodych ludzi, podczas gdy inne zorganizowane sekty buddyzmu utrzymują się dzięki starszym wyznawcom.

„Japońskie społeczeństwo nie zapewnia młodym ludziom marzeń w dzisiejszych czasach”, powiedział Whitney. „Gakkai oferuje szlachetną ścieżkę.”

Hiroshi Mizuochi, 28 lat, sprzedawca sprzętu do automatyzacji biur, przypisuje swój „rozwój osobisty” wierze do tego stopnia, że próbuje dzielić się nią ze swoimi przyjaciółmi. Do tej pory nawrócił czterech.

’A Wonderful Thing’

„Zawsze myślimy o shakubuku . Trzeba mieć dużo odwagi, aby to zrobić” – powiedział Mizuochi. „Ale wiemy, jak wspaniałą rzeczą jest ta religia i chcemy, aby bliscy nam ludzie zrozumieli prawo buddyjskie.”

Ostatnie spotkanie lokalnego rozdziału Soka Gakkai w dzielnicy mieszkalnej w tokijskim okręgu Setagaya zostało naznaczone energiczną regimentacją. Około 500 osób klęczało na matach tatami w dużej sali, podczas gdy kilku członków siedziało na podium i opisywało słowne korzyści Soka Gakkai.

Zeznania były przerywane radosnymi brawami, w doskonałym unisono, co nadawało pomieszczeniu wrażenie telewizyjnego teleturnieju. Na ścianie wisiała duża kolorowa fotografia Ikedy, którego pochwały były wyśpiewywane w kilku referencjach.

Krucjata Ohashiego ma małe szanse na obalenie Ikedy, ale udało jej się ożywić markę prymitywnego muckrakingu, która od dawna nękała przywódcę Soka Gakkai. Szczególnie fascynujące w magazynach jest oskarżenie, że Ikeda jest kobieciarzem, który wykorzystuje seksualne związki do szpiegowania i manipulowania członkami Soka Gakkai.

Oskarża lidera o krzywoprzysięstwo

Fujiwara, członek zgromadzenia w Tokio, jest najbardziej wyrazistym zwolennikiem tego nikczemnego poglądu na życie osobiste Ikedy, twierdząc, że jego szwagierka była zaangażowana w romans z Ikedą, gdy był żonaty z ustawodawcą Komeito. Oskarża on Ikedę o krzywoprzysięstwo w sądzie w procesie o zniesławienie przeciwko czasopismu, które doniosło o rzekomym związku. Ikeda wygrał ten proces.

„On nie ma zwykłych relacji z kobietami”, powiedział Fujiwara. „Wykorzystuje je, by sprawować swoją władzę. Okrada ludzi z ich dumy.”

Do tej pory żaden z głównych urzędników Komeito czy Soka Gakkai nie odszedł, by dołączyć do Ohashi i Fujiwary w ich wojnie z Ikedą. Ale są oznaki pewnych przemyśleń w szeregach. Doradca członka parlamentu z ramienia Komeito powiedział, niechętnie, że młodsze pokolenie popiera większą tolerancję dla odmiennego zdania.

„Wielu ludzi uważa, że organizacja mogłaby skorzystać na bardziej otwartej dyskusji o jej słabościach,” powiedział doradca. „Był czas, kiedy konieczne było chronienie Gakkai poprzez powstrzymywanie wewnętrznej krytyki, ale myślę, że ten etap mamy już za sobą.”

Pytany, czy oznacza to przyzwolenie na krytykę Ikedy, pomocnik powiedział jednak: „Nie powinno to mieć zastosowania do nauk wiary”

.