Oświadczenie polityczne rządu jest deklaracją działań politycznych, planów i zamiarów rządu odnoszących się do konkretnej sprawy lub, przy obejmowaniu urzędu, całej sesji legislacyjnej. W niektórych krajach są one ogłaszane przez szefa rządu lub ministra parlamentu. W monarchiach konstytucyjnych funkcję tę może pełnić Mowa Tronowa.

W Niemczech i Austrii kanclerz na początku sesji Bundestagu (w Austrii: Nationalrat) składa oświadczenie polityczne rządu (Regierungserklärung), w którym zapowiada zamierzoną politykę rządu podczas najbliższej sesji ustawodawczej. Oświadczenie to nie jest prawnie wiążące, ale stanowi istotne zobowiązanie konstytucyjne dla parlamentu i rządu. W trakcie okresu ustawodawczego rząd federalny może za pośrednictwem kanclerza i ministrów wygłaszać przed parlamentem oświadczenia dotyczące aktualnych tematów politycznych. Nie może być jednak zobowiązany do wydawania takich oświadczeń.

W Belgii rząd federalny składa oświadczenie polityczne (Beleidsverklaring) w drugą środę października; północny region Flandrii składa deklarację wrześniową (Septemberverklaring) w czwarty poniedziałek września. W Holandii w każdy trzeci wtorek września przypada Prinsjesdag: król wygłasza mowę z tronu (Troonrede), a rząd przedstawia swoją politykę i plany budżetowe w memorandum budżetowym (Miljoenennota) na następny rok. Gdy nowa koalicja rządowa została utworzona po wyborach, premier złoży podobne oświadczenie (Regeringsverklaring) na czteroletni okres legislacyjny, w którym zamierza kierować krajem.

W Szwecji, premier składa oświadczenie rządu (Regeringsförklaring) na początku sesji legislacyjnej swojego rządu i na początku każdego roku parlamentarnego.

.