Witajcie drodzy podróżnicy i przyjaciele Exotik Mayan Tours i Riviera Maya! W dzisiejszym poście, nasze „sandały na bosaka” zabiorą nas na spacer po grze w piłkę Majów na najstarszych boiskach na świecie, które możecie odkryć sami podczas wycieczki do Chichen Itza, Ek Balam lub wycieczki do Coba, więc zapraszam Was na „czelendż” podczas gdy my będziemy zagłębiać się w historię i zawiłości słynnej „gry w piłkę Majów”. Nie znajdziesz go na stanowisku archeologicznym Tulum, ponieważ te ruiny na skraju najlepszych plaż Riviera Maya zostały zbudowane w późniejszym czasie.

Czym jest Pelota Majów

Gra w piłkę była głęboko zakorzenionym rytuałem w kulturach mezoamerykańskich, który służył celom wykraczającym poza zwykłe wydarzenie sportowe, będąc między innymi sposobem na uspokojenie napięć lub rozwiązanie konfliktów bez uciekania się do wojny, pozwalając na rozstrzyganie sporów na boisku, a nie na polu bitwy. Najwyraźniej spory o ziemię, daniny, umowy handlowe itp.

Ta teoria utrzymania granic może być wyjaśnieniem dla nieregularnego rozmieszczenia tych boisk.

Legenda o Popol Vul

W „Popol Vul”, świętej księdze Majów, jest mowa o tym, że w czasie stworzenia wszechświata, Hunahpú i jego brat grali w piłkę na obszarze w pobliżu podziemi, Zaniepokoiło to lokalnych władców, którzy wysłali sowy, by zwabiły ich na balowy dwór Xibalby, znajdujący się na zachodnim krańcu podziemi. Mimo niebezpieczeństwa i wyczerpania bracia zasypiają, zostają pojmani, złożeni w ofierze i pochowani na boisku do gry w piłkę. Hunahpú zostaje ścięty, a jego głowa umieszczona w drzewie, dając początek pierwszej tykwie. Przy odejściu bogini, Hun Hunahpú pluje jej w ręce, powodując, że bogini poczęła i urodziła dwóch bliźniaków, którzy nazywali się Hunahpú i Ixbalanqué, którzy reprezentowali świetlistą stronę i musieli stawić czoła istotom ciemności poprzez grę w piłkę, w walce, która została rozstrzygnięta na boisku do gry w piłkę w Chichén Itzá, uważanym w tamtych czasach za „Maracaná”.

W tamtych czasach bliźniacy rzucili wyzwanie bogom śmierci i zeszli do podziemi, aby pomścić śmierć swojego ojca i wuja poprzez tę grę, znaną w języku Majów jako „pok ta pok”, ze względu na dźwięk, jaki wydawała piłka, gdy uderzała o ziemię i ściany kortów.

Według opowieści, Hunahpú i Ixbalanqué oraz panowie śmierci mieli ciężkie spotkanie, szukając zwycięstwa za wszelką cenę, uderzając piłkę biodrami, aby rzucać ją coraz dalej i z większą prędkością, podczas gdy ghule odpowiadały zręcznie na każde z uderzeń piłki. Bliźnięta zwyciężyły, choć nie udało im się wskrzesić ojca i później zostały złożone w ofierze, by stać się, zgodnie z legendą, Słońcem i Księżycem.

Popularyzacja piłki Majów

W okresie swojego rozkwitu, kiedy południowe terytorium Mezoameryki, obejmujące półwysep Jukatan, było zaludnione licznymi miastami, Majowie wybudowali w każdym z tych miast jedno lub więcej boisk do gry w piłkę, aby upamiętnić wyczyn bliźniaków. Od tej pory przed rozpoczęciem gry wszyscy gracze musieli modlić się do Hunahpú, który już w mitologii Majów uważany był za boga.

Przestrzeń, patio lub boisko, na którym grano w piłkę, miało konotację podobną do „płaszczyzn niebieskich”, tak że gracze przekształcali się w świetliste istoty, takie jak słońce, księżyc lub gwiazdy; spekuluje się, że kamienne bramki reprezentowały wschód i zachód słońca oraz równonoce. Należy zauważyć, że nie ma standardowej wielkości kortu; wielkość pola gry różni się w zależności od miejsca. Boisko do gry w piłkę w ruinach Chichén Itzá jest szczególnie godne uwagi, ponieważ jest to największe boisko do gry w piłkę w całej Mezoameryce, o długości 166 metrów, szerokości 68 metrów i pionowych ścianach bocznych o wysokości 7,5 metra. Biorąc pod uwagę charakterystykę tego pola i wysokość obręczy, jest prawdopodobne, że grano za pomocą jakiegoś rodzaju rakietki, która rzucała gumową piłkę.

Charakterystyka piłki Majów

Gra w piłkę była grą zespołową, podobną do siatkówki, w której piłka była przekazywana z jednej strony na drugą przy użyciu jedynie bioder, ramion i łokci. Drużyny najwyraźniej składały się z minimum dwóch i maksimum pięciu graczy (w zależności od wielkości boiska), którzy zakrywali głowy i łokcie ochraniaczami zwanymi Pix’om.

Sport ten, uważany za najstarszy sport zespołowy na świecie, liczący sobie około 2500 lat, miał już sędziów, którzy egzekwowali zasady gry.

Gra była rozgrywana w dużej konstrukcji murowanej i chociaż istnieją różnice w wielkości, ogólnie rzecz biorąc wszystkie pola składają się z długiego, wąskiego boiska otoczonego ścianami o powierzchniach zarówno poziomych, jak i pochyłych.

Uważa się, że pierwotnie nie miała obręczy, a celem było po prostu to, aby piłka nie spadła na ziemię. Obręcze zostały dodane później i, choć nie jest to bardzo jasne, uważa się, że od tego czasu drużyna mogła wygrać, gdy przełożyła piłkę przez obręcz i zdobyła punkty dotykając jej obręczą.

Piłka była ciężka, wykonana z litej gumy i odbijała się dzięki wulkanizacji gumy, procesowi wynikającemu ze zmieszania szałwii drzewa kauczukowego z pięćdziesięcioma procentami wyniku mielenia winorośli Ipomoea Alba. Hiszpanie mówili, że piłka wydawała się być zaczarowana, gdyż nigdy nie widzieli przedmiotu, który mógłby się tak bardzo odbijać.

Ubiór graczy składał się z przepaski i skórzanych ochraniaczy na przedramiona i biodra. W niektórych kulturach do ubrania dodawano gruby wiklinowy lub drewniany pas pokryty skórą.

Powiązane misteria

Związek między ofiarami z ludzi a grą w piłkę pojawia się w zapisie archeologicznym stosunkowo późno, po okresie klasycznym.

Wizerunki jeńców były często pokazywane w sztuce Majów i zakłada się, że więźniowie ci zostali złożeni w ofierze po sfałszowaniu rytualnej gry w piłkę.

Jednakże zamiast półnagich i poturbowanych jeńców, fryzy w Chichén Itzá pokazują ofiarę graczy, prawdopodobnie kapitana drużyny.

Istnieją pewne kontrowersje i różne teorie, gdyż mogli oni ścinać głowy zarówno przegranemu w grze, jak i zwycięzcy, w tym drugim przypadku tłumacząc to jako ofiarowanie bogom najlepszej krwi.

W azteckiej wersji gry, czaszki członków przegranej drużyny były umieszczane w „calaveras” z boku boiska, a ich krew była składana na ofiarę jako pokarm dla bogów.

Te „bosonogie sandały” miały okazję, przy dwóch okazjach, obserwować „in situ” fryzy z Chichén Itzá, jak również grupę czaszek wmurowanych w jedną ze ścian. Prawda jest taka, że to jest mrożące krew w żyłach.

Te fryzy uwieczniają dekapitację i pokazują siedem czerwonych węży wychodzących z szyi unieruchomionego.

Istnieją różne teorie i wnioski na temat tej gry w piłkę Majów, tak samo owianej tajemnicą jak wiele innych rzeczy cywilizacji Majów i chociaż tajemnica trwa nadal, a dowody życia i śmierci tego osobliwego i mistycznego ludu nie pozostawiają nikogo obojętnym, bądźcie pewni, drodzy przyjaciele, że w Playa del Carmen jedyne co możecie znaleźć to czaszki słynnej Catriny i pamiątki z aluzjami do tej mitycznej gry.