Cykle koniunkturalne w modelu AD-AS

Cykle koniunkturalne reprezentują spowolnienie, spadek i przyspieszenie gospodarki, lub bardziej formalnie, recesje i ekspansje. Model AD-AS daje nam jeden ze sposobów zrozumienia cykli koniunkturalnych. Recesje występują w wyniku negatywnych szoków popytowych lub podażowych, które powodują, że poziom równowagi realnego PKB spada znacznie poniżej potencjalnego PKB, jak to miało miejsce w punkcie równowagi E1 na rysunku 1.

Bezrobocie na diagramie AD-AS

Presje inflacyjne na wykresie AD-AS

Inflacja ulega wahaniom w krótkim okresie. Wyższe stopy inflacji zazwyczaj występowały podczas lub tuż po boomach gospodarczych: na przykład, największe skoki inflacji w gospodarce amerykańskiej w XX wieku nastąpiły po boomach wojennych I i II wojny światowej. Z drugiej strony, stopy inflacji spadają podczas recesji. W skrajnym przypadku, w czasie Wielkiego Kryzysu inflacja była ujemna – sytuacja ta nazywana była „deflacją”. Nawet podczas stosunkowo krótkiej recesji w latach 1991-1992 stopa inflacji spadła z 5,4% w 1990 roku do 3,0% w 1992 roku. Podczas stosunkowo krótkiej recesji w 2001 roku stopa inflacji spadła z 3,4% w 2000 roku do 1,6% w 2002 roku. W czasie głębokiej recesji w latach 2007-2009 stopa inflacji spadła z 3,8% w 2008 r. do -0,4% w 2009 r. Niektóre kraje doświadczyły okresów wysokiej inflacji, które trwały latami. W gospodarce amerykańskiej od połowy lat 80. inflacja nie wydaje się mieć żadnego długoterminowego trendu, który byłby znacząco wyższy lub niższy; zamiast tego, utrzymywała się w przedziale 1-5% rocznie.

Ramy AD-AS implikują dwa sposoby, w jakie może pojawić się presja inflacyjna. Jednym z nich jest sytuacja, w której zagregowany popyt nadal przesuwa się w prawo, gdy gospodarka jest już na poziomie lub blisko poziomu potencjalnego PKB i pełnego zatrudnienia, przesuwając w ten sposób równowagę makroekonomiczną do stromej części krzywej AS. Na rysunku 3(a) występuje przesunięcie zagregowanego popytu w prawo; nowa równowaga E1 jest wyraźnie na wyższym poziomie cen niż pierwotna równowaga E0. W tej sytuacji zagregowany popyt w gospodarce wzrósł tak bardzo, że firmy w gospodarce nie są w stanie wyprodukować dodatkowych dóbr, ponieważ praca i kapitał fizyczny są w pełni wykorzystane, a zatem dodatkowy wzrost zagregowanego popytu może spowodować jedynie wzrost poziomu cen.

Alternatywnym źródłem presji inflacyjnej może być wzrost cen czynników produkcji, który dotyka wiele lub większość firm w całej gospodarce – być może ważnych czynników produkcji, takich jak ropa naftowa lub siła robocza – i powoduje przesunięcie krzywej zagregowanej podaży z powrotem w lewo. Na rysunku 3(b) przesunięcie krzywej AS w lewo powoduje również wzrost poziomu cen z P0 w pierwotnej równowadze (E0) do wyższego poziomu cen P1 w nowej równowadze (E1). W efekcie wzrost cen czynników produkcji kończy się, po wyprodukowaniu i sprzedaniu produktu końcowego, przekazaniem go w postaci wyższego poziomu cen produktów wyjściowych.

Wykres AD-AS pokazuje tylko jednorazowe przesunięcie w poziomie cen. Nie odpowiada na pytanie, co może spowodować, że inflacja zniknie po roku lub utrzyma się przez kilka lat. Istnieją dwa wyjaśnienia, dlaczego inflacja może utrzymywać się przez dłuższy czas. Jednym z nich jest sytuacja, w której rząd próbuje stymulować zagregowany popyt w sposób, który powoduje przesunięcie krzywej AD, gdy ta znajduje się już w stromej części krzywej AS. Drugą możliwością jest to, że jeśli inflacja występuje od kilku lat, to pewnego poziomu inflacji można się spodziewać. Na przykład, jeśli konsumenci, pracownicy i przedsiębiorstwa oczekują, że ceny i płace wzrosną o pewną kwotę, to oczekiwane wzrosty poziomu cen mogą stać się częścią rocznego wzrostu cen, płac i stóp procentowych w gospodarce. Te dwa powody są ze sobą powiązane, ponieważ jeśli rząd wspiera makroekonomiczne środowisko z presją inflacyjną, wtedy ludzie będą oczekiwać inflacji. Jednak diagram AD-AS nie pokazuje tych wzorców trwającej lub oczekiwanej inflacji w bezpośredni sposób.

Wzrost gospodarczy w modelu AD-AS

W diagramie AD-AS długookresowy wzrost gospodarczy spowodowany wzrostem produktywności w czasie będzie reprezentowany przez stopniowe przesunięcie w prawo zagregowanej podaży. Pionowa linia reprezentująca potencjalny PKB (lub „poziom pełnego zatrudnienia PKB”) również będzie stopniowo przesuwać się w prawo w czasie. Schemat wzrostu gospodarczego w ciągu trzech lat, z krzywą AS przesuwającą się nieznacznie w prawo każdego roku, został pokazany wcześniej na rysunku 2(b).

Jednakże czynniki, które decydują o szybkości tego długookresowego tempa wzrostu gospodarczego – inwestycje w kapitał fizyczny i ludzki, technologia i to, czy gospodarka może skorzystać z efektu doganiania – nie pojawiają się bezpośrednio na wykresie AS-AD. W krótkim okresie, PKB spada i wzrasta w każdej gospodarce, gdy gospodarka wpada w recesję lub z niej wychodzi.

.