Najsłynniejszy Rzymianin nigdy nie był sam cesarzem. Ale wojskowa i polityczna dominacja Juliusza Cezara w Rzymie – jako popularnego generała, konsula i wreszcie dyktatora – umożliwiła przejście od rządów republikańskich do cesarskich.

Urodzony do władzy

Caesar urodził się w rzymskiej politycznej klasie rządzącej, 12 lub 13 lipca 100 r. p.n.e.

Nazwał się Gajusz Juliusz Cezar, podobnie jak jego ojciec i dziadek przed nim. Obaj byli republikańskimi urzędnikami, ale największe powiązanie klanu Juliuszów z wysoką władzą, gdy urodził się Juliusz, nastąpiło poprzez małżeństwo. Ojcowska ciotka Cezara była żoną Gajusza Mariusza, giganta rzymskiego życia i siedmiokrotnego konsula.

Historyk i archeolog Simon Elliott odpowiada na kluczowe pytania dotyczące jednej z najbardziej fascynujących postaci w historii – Juliusza Cezara.

Watch Now

Caesar wcześnie nauczył się, że rzymska polityka była krwawa i frakcyjna. Kiedy Gajusz Mariusz został obalony przez dyktatora Sullę, nowy władca Republiki zajął się rodziną swojego pokonanego wroga. Cezar stracił spadek – przez całe życie często popadał w długi – i skierował się ku odległemu bezpieczeństwu zamorskiej służby wojskowej.

Kiedy Sulla zrezygnował z władzy, Cezar, który okazał się odważnym i bezwzględnym żołnierzem, rozpoczął swoją polityczną wspinaczkę. Piął się w górę po szczeblach biurokracji, stając się gubernatorem części Hiszpanii w latach 61-60 p.n.e.

Zdobywca Galii

Jest historia, że w Hiszpanii, w wieku 33 lat, Cezar zobaczył posąg Aleksandra Wielkiego i zapłakał, ponieważ w młodszym wieku Aleksander podbił ogromne imperium.

Dotarł na szczyt jako część zespołu, łącząc siły z ogromnie bogatym Krassusem i popularnym generałem Pompejuszem, by objąć władzę jako Pierwszy Triumwirat, z Cezarem na czele jako konsulem.

Po zakończeniu kadencji został wysłany do Galii. Wspominając Aleksandra Wielkiego, rozpoczął krwawą, ośmioletnią kampanię podbojów, która uczyniła go fantastycznie bogatym i potężnym. Był teraz popularnym bohaterem wojskowym, odpowiedzialnym za długoterminowe bezpieczeństwo Rzymu i ogromne powiększenie jego północnego terytorium.

Przekroczenie Rubikonu

Pompejusz był teraz rywalem, a jego frakcja w senacie nakazała Cezarowi rozbroić się i wrócić do domu. Cezar wrócił do domu, ale na czele armii, mówiąc „niech śmierć zostanie rzucona”, gdy przekraczał rzekę Rubikon, by przekroczyć punkt bez powrotu. Wynikająca z tego czteroletnia wojna domowa rozlała się po rzymskim terytorium, pozostawiając Pompejusza martwego, zamordowanego w Egipcie, a Cezara jako niekwestionowanego przywódcę Rzymu.

Kaesar zabrał się teraz za naprawianie tego, co jego zdaniem było złe w Rzymie, który walczył o kontrolę nad swoimi prowincjami i był przesiąknięty korupcją. Wiedział, że rozległe terytoria, które Rzym teraz kontrolował, potrzebują silnej władzy centralnej i on nią był.

Zreformował i wzmocnił państwo, zajął się zadłużeniem i nadmiernymi wydatkami oraz promował rodzenie dzieci, aby zbudować liczebną siłę Rzymu. Reforma rolna szczególnie faworyzowała weteranów wojskowych, stanowiących trzon rzymskiej potęgi. Nadawanie obywatelstwa na nowych terytoriach jednoczyło wszystkie ludy Imperium. Jego nowy kalendarz juliański, oparty na egipskim modelu słonecznym, przetrwał do XVI wieku.

Zabójstwo Cezara i konflikty społeczne

Rzymski urząd dyktatora miał na celu przyznanie nadzwyczajnych uprawnień jednostce na ograniczony czas w obliczu kryzysu. Pierwszy polityczny wróg Cezara, Sulla, przekroczył te granice, ale Cezar posunął się dalej. W 49 r. p.n.e. był dyktatorem przez zaledwie 11 dni, w 48 r. p.n.e. nowa kadencja nie miała żadnych ograniczeń, a w 46 r. p.n.e. otrzymał 10-letnią kadencję. Miesiąc przed śmiercią przedłużono ją do dożywocia.

Obdarzony kolejnymi zaszczytami i uprawnieniami przez senat, który był pełen jego zwolenników i który w każdym przypadku mógł zawetować, nie było praktycznych ograniczeń władzy Cezara.

Republika Rzymska pozbyła się królów, ale teraz miała jednego we wszystkim oprócz nazwy. Spisek przeciwko niemu został wkrótce wylęgłe, prowadzony przez Kasjusza i Brutusa, który Cezar mógł uwierzyć, że był jego illegitimate son.

On Ides of March (15 marca) 44 BC, Cezar został zasztyletowany na śmierć przez grupę około 60 mężczyzn. Zabójstwo zostało ogłoszone okrzykami: „Ludzie Rzymu, jesteśmy znowu wolni!”
Wojna domowa zobaczyła wybranego przez Cezara następcę, jego wielkiego siostrzeńca Oktawiana, który przejął władzę. Wkrótce republika naprawdę się skończyła, a Oktawian został Augustem, pierwszym cesarzem rzymskim.

.