Witamina D została zgłoszona, aby mieć szeroki zakres korzyści. Jednak ostatnie studium przypadku wskazuje, że nadmierne stosowanie witaminy D może powodować uszkodzenie nerek u osób, które nie mają niedoboru tej witaminy.

Artykuł został opublikowany online 8 kwietnia w Canadian Medical Association Journal.

„Celem tego studium przypadku jest poinformowanie szerszej publiczności, że witamina D w dużych dawkach u pacjentów z normalnym poziomem witaminy D w surowicy może prowadzić do toksyczności”, pierwszy autor Bourne Auguste, MD, University of Toronto, Ontario, Kanada, powiedział Medscape Medical News.

„Opinia publiczna powinna wiedzieć, że biorąc więcej witaminy D niż jest zalecane niekoniecznie prowadzi do dodatkowych korzyści. Raczej może prowadzić do zwiększenia szkody, a zwłaszcza niewydolności nerek,” he added.

2010 wytyczne z Osteoporosis Kanada zaleca 400-1000 IU witaminy D dziennie dla większości dorosłych, i 800-2000 IU dziennie dla starszych dorosłych i tych na zwiększone ryzyko osteoporozy. Zalecane przez USA dzienne spożycie witaminy D dla mężczyzn i kobiet w wieku od 1 do 70 lat wynosi 600 IU dziennie i 800 IU dla osób starszych niż 70 lat.

Ponieważ witamina D ma szeroki zakres terapeutyczny, toksyczność jest rzadka, zauważają Auguste i współpracownicy. Jednakże, jako witamina rozpuszczalna w tłuszczach, wysokie dawki jej przyjmowane przez dłuższy czas mogą prowadzić do buildup.

„Wielu pacjentów myśli o witaminie D jako o prostym suplemencie bez szkody i być może historycznie zawyżonych korzyściach”, powiedział Auguste. „Biorąc pod uwagę, że jest tak łatwo dostępna w różnych preparatach bez recepty i postrzeganie, że ma wiele korzyści bez szkody, inni pacjenci mogą być narażeni na toksyczność witaminy D i potencjalnie niewydolność nerek.”

Toksyczność witaminy D ma szeroki zakres objawów, które mogą opóźnić diagnozę. Objawy te obejmują, między innymi, zmęczenie, wysokie ciśnienie krwi, częste oddawanie moczu, dezorientację i swędzenie. Wczesne rozpoznanie toksyczności witaminy D może zapobiec przewlekłemu uszkodzeniu nerek.

„Toksyczność witaminy D może pozostać nierozpoznana przez długi okres czasu, biorąc pod uwagę niespecyficzne objawy, jakie pacjenci mogą mieć w momencie prezentacji. Pacjenci mogą przyjmować suplementy bez recepty bez pełnego ujawnienia”, wyjaśnił Auguste.

Zarządzanie obejmuje dokładny przegląd leków na receptę i bez recepty, ograniczanie ekspozycji na światło słoneczne, zmniejszanie dietetycznych i uzupełniających źródeł witaminy D oraz monitorowanie poziomu witaminy D u bezobjawowych pacjentów. Ponieważ jest ona rozpuszczalna w tłuszczach, może minąć kilka miesięcy, zanim jej poziom wróci do normy. Ponadto, po zaprzestaniu suplementacji witaminy D, poziom wapnia może nadal rosnąć przed odwróceniem.

„Klinicyści powinni również rozważyć terapie wspomagające poza zaprzestaniem suplementacji witaminy D i wapnia, takie jak hydroksychlorochina, glikokortykoidy i ketokonazol u tych pacjentów, którzy są objawowi, aby zmniejszyć aktywną formę witaminy D w organizmie”, doradził Auguste.

Supplements and Sunlight Triggered Toxicity

Zgłoszony przypadek dotyczy 54-letniego mężczyzny, który niedawno wrócił z podróży do Azji Południowo-Wschodniej, gdzie spędził dłuższy czas na opalaniu (6-8 godzin dziennie przez 2 tygodnie). Po powrocie do Kanady lekarz rodzinny stwierdził u niego podwyższony poziom kreatyniny (132 μmol/L w stosunku do wartości wyjściowej 100 μmol/L). Cztery tygodnie później, pomimo odstawienia leków przeciwnadciśnieniowych i diuretyków, które mogły spowodować odwodnienie i podwyższenie poziomu kreatyniny, poziom kreatyniny u pacjenta był jeszcze wyższy (376 μmol/L) i został on skierowany do specjalisty w dziedzinie chorób nerek.

Dalsze przesłuchanie ujawniło, że mężczyzna spotkał się z naturopatą, który przepisał mu duże dawki witaminy D. Pomimo braku znanej historii utraty kości lub niedoboru witaminy D, mężczyzna przyjmował 8000-12000 IU witaminy D dziennie przez 2,5 roku.

Badania ujawniły hiperkalcemię (wapń zjonizowany, 1,48 mmol/L) i podwyższone poziomy witaminy D (poziom 1,25-dihydroksywitaminy D3, 274 pmol/L; 25-hydroksywitamina D3, 241 nmol/L). Wyniki biopsji nerki wykazały uszkodzenie nerek (nefroskleroza i mikrozwapnienia bez sarkoidozy lub odkładania łańcuchów lekkich).

Nefrolog zalecił mu zaprzestanie przyjmowania suplementów witaminy D i zaprzestanie spożywania pokarmów bogatych w wapń. Jego leki moczopędne pozostały wstrzymane, a pacjent wznowił przyjmowanie jednego leku przeciwnadciśnieniowego. Podczas drugiej wizyty lekarze stwierdzili, że poziom 1,25-dihydroksywitaminy D3 (biologicznie aktywnej postaci witaminy D) i wapnia nadal wzrastał. Pacjent opisał również nowy początek swędzenia skóry, prawdopodobnie z powodu wysokiego poziomu wapnia.

Pacjent odmówił przyjęcia glikokortykoidów z powodu obaw o przyrost masy ciała. Po rozpoczęciu przyjmowania hydroksychlorochiny w dawce 400 mg dziennie, jego poziom wapnia i witaminy D obniżył się. Prawie rok później poziom wapnia i witaminy D wrócił do normy, ale pacjent ma przewlekłą chorobę nerek w stadium 3B.

Autorzy nie ujawnili żadnych istotnych powiązań finansowych.

CMAJ. Opublikowano online 8 kwietnia 2019 r. Pełny tekst

Śledź Medscape na Facebooku, Twitterze, Instagramie i YouTube

.