Wat is zero- vs positive-sum

Definitie en uitleg

Zero- en positive-sum situaties kunnen worden voorgesteld als ‘spelletjes’ waarbij het gaat om de grootte van een taart, en hoe die taart wordt verdeeld (bijvoorbeeld land, winst, timesharing van een flat, of politieke macht).

In een zero-sum game vechten we over hoe de taart wordt verdeeld. Het is onmogelijk voor iemand om zijn positie te verbeteren zonder dat de ander verliest. Als de ene partij 1000 dollar meer krijgt, betekent dat dat de andere partij 1000 dollar minder krijgt: de winst en het verlies zijn opgeteld nul. In een zero-sum game zal een rationele actor die de grootste winst voor zichzelf nastreeft, noodzakelijkerwijs het maximale verlies voor de andere actor nastreven.

In positieve-sum games vergroten we de omvang van de taart, wat betekent dat er meer buit is voor iedereen om te delen. Het is dus mogelijk voor iedereen om te profiteren in een “win-win situatie”.

Voorbeelden van zero- versus positive-sum games

Goed onderhandelen is uitwerken hoe we de grootte van de taart voor iedereen kunnen vergroten, in plaats van alleen maar te vechten over wie wat krijgt (het zogenaamde ‘distributive bargaining’). Deze verschuiving in mindset bevordert vertrouwen (cruciaal voor onderhandelen), helpt je te zoeken naar ‘win-wins’, en vermindert de kans dat de deal op tafel sneuvelt.

Een echtpaar dat gaat scheiden, kan proberen, in plaats van te vechten om het beste van de ander te krijgen en tegelijkertijd de zakken van hun advocaten te vullen, om zoveel mogelijk geld voor hen beiden te houden (en uit de declarabele uren van de advocaten).

De uitkomsten van immigratie en de economie zijn positieve optelsom omdat immigratie ook het aantal beschikbare banen in een economie verhoogt, en het bewijs toont aan dat als we vluchtelingen binnenlaten en hen laten werken het hun levensstandaard drastisch zal verbeteren terwijl de levensstandaard van autochtonen op zijn minst gehandhaafd blijft (en mogelijk stijgt). Zie de “lump of labor fallacy”.

Ook de internationale handel is niet in het voordeel van het ene land ten nadele van het andere – ze zijn allebei voordelig. Daarom zouden we allemaal beter af zijn als we ons afkeerden van protectionisme en overgingen op open economieën, die iedereen rijker maken en oorlog ontmoedigen.