Zelfbeschadiging is een manier om met diepe emotionele pijn om te gaan. Door mezelf pijn te doen voelde ik me beter toen ik wist hoe ik gevoelens als angst, verdriet, zelfverachting, leegte, schuld en woede het hoofd moest bieden. Het is een uiterlijke uitdrukking van innerlijke pijn die vaak zijn wortels heeft in het vroege leven.

Het kan beginnen als een impulsieve reactie. Het kan gewoon uit nieuwsgierigheid beginnen.

Ik ben 58 en heb een bipolaire stoornis sinds mijn kindertijd, dus ik lijd er nu al zo’n 50 jaar aan. Toen ik een baby was, kreeg ik angstmedicijnen om voedsel in mijn nerveuze maag te houden. Tegen de tijd dat ik een paar jaar oud was beet ik agressief op mijn nagels. Mijn ouders, in een poging me te stoppen, lieten me handschoenen dragen. Dus toen begon ik mijn haar stukje bij beetje uit te trekken.

Zelfbeschadiging komt het meest voor in de adolescentie en de jongvolwassenheid, meestal voor het eerst tussen de leeftijd van 12 en 24 jaar. Zelfbeschadiging in de kindertijd is relatief zeldzaam, maar het aantal neemt toe. Ik was nog maar een peuter toen ik met de kleine zelfbeschadiging begon.

Zelfverwondingsgedrag kan op elke leeftijd voorkomen, ook bij de oudere bevolking. Het risico op ernstig letsel en zelfmoord is hoger bij oudere mensen die zelfbeschadiging plegen.

Zelfbeschadiging omvat alles wat je doet om jezelf opzettelijk te verwonden. Tachtig procent van de zelfbeschadigingen bestaat uit het snijden in de huid met een scherp voorwerp. Enkele van de andere manieren zijn:

• jezelf slaan of je hoofd stoten, dingen slaan
• drinken en te veel drugs gebruiken
• opzettelijk korstjes plukken, de wondgenezing verstoren (dermatillomanie)
• haar trekken (trichotillomanie)

De opluchting is van korte duur, en wordt snel gevolgd door andere gevoelens zoals schaamte en schuldgevoel. De pijnlijke waarheid is dat mensen die aan zelfverminking doen, dit meestal in het geheim doen. Het geheim houden voor vrienden en familieleden is moeilijk en eenzaam.

Het veroorzaakt veel meer problemen dan het oplost.

• Je kunt jezelf ernstig verwonden, zelfs als je dat niet wilt. Het is makkelijk om de diepte van een snee verkeerd in te schatten of te eindigen met een geïnfecteerde wond.
• Als je geen andere manieren leert om met emotionele pijn om te gaan, loop je het risico op grotere problemen, waaronder zware depressie, drugs- en alcoholverslaving en zelfmoord.
• Zelfbeschadiging kan verslavend worden. Het wordt vaak een dwangmatig gedrag dat onmogelijk lijkt om te stoppen.

Als je er klaar voor bent om hulp te zoeken voor zelfbeschadiging, is de eerste stap om een ander in vertrouwen te nemen. Vraag jezelf af wie in je leven zorgt dat je je geaccepteerd en gesteund voelt. Het kan een vriend, leraar, religieus leider, counselor, of familielid zijn.

Inzicht in de reden waarom je snijdt of jezelf pijn doet, is een essentiële eerste stap op weg naar je herstel. Welke gevoelens maken dat je wilt snijden of jezelf pijn wilt doen? Verdriet? Woede? Schaamte? Eenzaamheid? Schuldgevoelens? Leegte? Bij mij zijn het vooral angst en stress die me tot zelfverminking aanzetten.

• Schilder, teken of krabbel, druk je gevoelens uit in een dagboek, stel een gedicht of lied samen
• Opschrijven van negatieve gevoelens en dan het papier verscheuren
• Aai of knuffel met een hond of kat,
• Snuif in een stressbal of knijp Play-Doh of klei
• Doe elastiekjes om je polsen en breek ze in plaats van te snijden of te slaan

Als je professionele hulp wilt, zoek dan een psychiater, iemand die gespecialiseerd is in zelfbeschadiging. En de patiënt moet het willen doen, anders zal het nooit gebeuren.

Om meer van Teresa te lezen, zie de rest van haar berichten voor IBPF hier of bezoek haar persoonlijke blog.

Voor meer informatie over zelfbeschadiging, lees ons artikel, Zelfbeschadiging: er is hoop.