Deel 1: Waarom houden we van muziek?

Hier is een liedje dat ‘Bohemian Rhapsody’ heet. Je hebt er misschien wel eens van gehoord.

Dit liedje wordt algemeen beschouwd als een goed liedje. Zo goed, dat het ooit het meest gestreamde nummer in de geschiedenis was, en al jaren de favoriet van de fans, met de ene poll na de andere. Elk lied dat een hele Wikipedia pagina heeft gewijd aan covers ervan moet wel goed zijn, toch?

Maar waarom wordt het algemeen beschouwd als een goed lied? Is het de mysterieuze betekenis achter Freddie’s fatalistische teksten? De 180 verschillende overdubs die nodig waren voor het rijke, epische geluid? Hoe Queen de muzikale complexiteit van progressieve rock toegankelijk maakte voor een mainstreampubliek?

Deze vraag is moeilijk te beantwoorden, aangezien artistieke creaties van nature subjectief zijn. Acteur, schrijver en regisseur Tim Crouch spreekt hierover:

Kunst is een subjectief iets, en het moet een subjectief iets zijn. En het lastige van subjectiviteit is dat het enorm problematisch wordt als je grote sommen geld gaat uitgeven aan kunstobjecten.

Bepalen welke muziek goed is, levert problemen op, simpelweg omdat wat ik goed vind, anders kan zijn dan wat jij goed vindt. En beide meningen zijn even geldig.

Mijn argument voor ‘goede muziek’ zou kunnen liggen in de betekenis, de tekst, de compositie of de vreemde, verborgen nachtmerriegezichten. Maar maakt dat het goed? Niet per se. Het is niet omdat ik het goed vind, dat jij het ook goed moet vinden. En als jij het niet goed vindt, dan is het onwaarschijnlijk dat je het goed vindt. Daarom kan een liedje tegelijkertijd als ‘goed’ en ‘niet goed’ worden beschouwd.

Schrödingers’ banger.

Maar ondanks subjectiviteit zijn er duidelijke patronen van wat de maatschappij classificeert als ‘goede muziek’ en ‘niet goede muziek’. Bohemian Rhapsody is over het algemeen ‘goed’ en ‘Baby’ van Justin Bieber is over het algemeen ‘niet goed’; tot voor kort was het de meest afgekeurde video op youtube.

Dus, waarom zouden mensen kunnen beslissen wat ‘goede muziek’ is?

Compositie

Muziek is gewoon georganiseerd geluid. Mensen genieten van verschillende aspecten van dit geluid, d.w.z. instrumenten, compositie, melodie, akkoorden, harmonie, ritme, riffs, enz. Sommige mensen houden van zachte muziek, anderen van boze muziek, sommigen van muziek die hen aanzet tot dansen, en sommigen van Nickelback. Sommige mensen houden van songteksten, zelfs als de songteksten verzonnen zijn, slecht geschreven en gewoon grammaticaal fout. Sommige mensen genieten van muziek zonder tekst, zelfs als die muziek gewoon letterlijk stilte is.

Inschatten wat voor soort geluid mensen leuk vinden is geen nieuwe prestatie, aangezien veel websites beweren dat ze ‘de formule’ voor het schrijven van een hitnummer hebben gekraakt. Deze artikelen beginnen echter vaak met de zinsnede “volgens de wetenschap”, en hebben ongeveer net zo veel wetenschappelijke integriteit als het doen van een BuzzFeed-quiz om erachter te komen wat voor soort ketel je bent.

Het is dus logisch dat mensen van muziek houden om de manier waarop die klinkt. Dat klinkt ongeveer net zo voor de hand liggend als zeggen dat iemand van eten houdt om hoe het smaakt. Maar ook al is Bohemian Rhapsody wat je zou omschrijven als ‘goede muziek’, er zijn mensen die niet houden van de manier waarop het klinkt. Zoals Ray Fox-Cumming van Record Mirror:

“Het heeft geen enkel direct verkoopargument: uit de vele onderdelen is er nauwelijks een deuntje te bespeuren en al helemaal geen enkele lijn om je aan vast te klampen.”

Ik vind het mooi klinken. Ray niet. Beide meningen zijn geldig omdat ze allebei gebaseerd zijn op subjectiviteit. Dus, hoe vreemd het ook klinkt, de manier waarop muziek klinkt is niet voldoende om te rechtvaardigen of muziek al dan niet ‘goed’ is. Welke andere redenen zijn er dan?

Nostalgie

Als je ooit commentaren op muziekvideo’s of artikelen hebt gelezen, zie je misschien babyboomers die boos caps-locken: “KIDS THESE DAYS DON’T KNOW WAT REAL MUSIC IS”. Of evenzo, pretentieuze jonge volwassenen somber somber “Ik ben geboren in het verkeerde muziekdecennium” door boerenkool bevlekte vingers.

Een groot deel hiervan kan zijn omdat de nummers die we horen als tieners werden precies afgestemd op die demografische op dat moment. Zoals Adam Neely uitlegt, kunnen muzikale voorkeuren hardwired en onveranderlijk zijn geworden, zodat het onwaarschijnlijk is dat onze mening over muziek die we in die tijd leuk vonden, in de toekomst zal veranderen. Onze herinneringen aan deze periodes zijn ook de periodes waar we steeds weer naar terugkeren, wat onze emotionele band ermee versterkt. Daarom is het gemakkelijk om te besluiten dat ‘alle oudere muziek geweldig is’ en ‘alle nieuwe muziek zuigt’, omdat het gemakkelijk is om te onthouden wat we mooi vinden.

Maar is een liedje goed alleen omdat je het als tiener hebt gehoord? Het feit dat ik elke keer als ik die hoge G aan het begin van My Chemical Romance’s ‘Welcome to the Black Parade’ hoor, overspoeld word door angst uit het midden van de jaren 2000, wil nog niet zeggen dat het ‘goed’ is, maar alleen dat ik het mooi vind.

Statistieken

De moeilijkheid met de twee bovenstaande punten is dat of muziek ‘goed’ is of niet, gebaseerd is op een subjectieve mening, niet op objectiviteit. In het digitale tijdperk zijn er echter vele manieren om de objectieve populariteit van muziek te bekijken. Dus, laten we het eens bekijken.

Op het moment van schrijven:

• ‘Dance Monkey’ is het meest gestreamde nummer op Spotify deze week
• Ed Sheeran’s “Shape of You” is het meest gestreamde nummer op Spotify aller tijden
• “Despacito” is de meest gelikete en meest bekeken muziekvideo op Youtube.
• Met betrekking tot de verkoop is Michael Jackson’s “Thriller” nog steeds recordhouder voor de meeste albumverkopen aller tijden
• Bing Crosby’s “White Christmas” is nog steeds de best verkochte single aller tijden
• Surprise, surprise, The Beatles zijn nog steeds ’s werelds best verkochte artiest.

Oh en Chumbawumba heeft het record voor langste album titel.

Dus, ik bedoel, is dat het? Kunnen we zeggen dat al deze muziek ‘goede muziek’ is vanwege de statistieken? Mensen hebben deze muziek objectief gezien leuker gevonden, beluisterd en goedgekeurd dan andere muziek. Dus, deze muziek is objectief gezien populair, maar is het ‘goed’? Dat is moeilijk te zeggen. Zoals we eerder van Tim Crouch leerden; deze liedjes zijn objectief gezien populairder dan andere, en hebben dus waarschijnlijk meer geld opgebracht. Maar maakt dat ze ‘goed’?

Op dit punt kan een liedje niet als ‘goed’ worden beschouwd alleen vanwege de muzikale elementen, onze subjectieve mening, of de prestaties in de verkoop en de hitlijsten. Mensen vinden leuk wat ze leuk vinden, en ze vinden niet leuk wat ze niet leuk vinden. Simpel. Maar het verklaart nog steeds niet bepaalde trends waarom sommige muziek zo hoog aangeschreven staat in vergelijking met andere.

Denk eens aan dit idee: Wat is het doel van het liedje? Kan een liedje als ‘goed’ worden beschouwd op basis van het al dan niet bereiken van zijn doel?