Vier jaar geleden bestond dit prachtige eiland nog niet. Nu krioelt het van het leven
Vier jaar geleden ontstond dit eiland uit bijna niets: een uitgestrekte formatie van uitstekende rotsen die opdook in het zuiden van de Stille Oceaan, waar ooit alleen golven waren.
Deze ongelooflijke plek – ontstaan tussen twee bestaande eilanden van het Koninkrijk Tonga – heeft geen officiële naam, maar de lokale bevolking noemt het Hunga Tonga-Hunga Ha’apai (Hunga Tonga), naar zijn buren en de verborgen onderwatervulkaan die het heeft voortgebracht.
Wetenschappers bestuderen Hunga Tonga al jaren, om meer te weten te komen over hoe uiterst zeldzame vulkanische eilanden als deze vorm krijgen.
Honga Tonga is slechts de derde bekende vulkanische pop-up zoals deze die in de afgelopen 150 jaar is ontstaan, dus het is een ongelooflijke wetenschappelijke kans om zijn esoterische omgeving te onderzoeken – en vooral om te zien hoe dat landschap zou kunnen lijken op andere vreemde en rotsachtige terreinen (waaronder, hypothetisch, dat van Mars).
Maar meestal worden dit soort wetenschappelijke verkenningen van Hunga Tonga op afstand uitgevoerd, met behulp van luchtfoto’s of satellietonderzoeken.
Maar een recente expeditie naar het eiland per boot gaf wetenschappers een zeldzame kans om de jonge aanwas met eigen ogen te zien en de rotsachtige hellingen te voet te verkennen.
“We waren allemaal als duizelingwekkende schoolkinderen,” vertelde remote sensing wetenschapper Dan Slayback van NASA’s Goddard Space Flight Centre aan de Earth Expeditions blog van het ruimteagentschap.
“Het meeste is zwart grind, ik zal het geen zand noemen – erwtengrind – en we dragen meestal sandalen, dus het is behoorlijk pijnlijk omdat het onder je voet komt.”
Slayback, die zo’n beetje een expert is op het instant eiland, reisde naar Hunga Tonga met een groep wetenschappers en studenten op een onderzoeksexpeditie georganiseerd door de Sea Education Association in oktober vorig jaar.
Op het eiland voerden de onderzoekers GPS-metingen en metingen met drones uit, waarbij ze gegevens vastlegden over de hoogte van rotsblokken en verschillende erosie-kenmerken, waardoor ze een aantal onthullende nieuwe perspectieven op het Hunga Tonga-landschap kregen.
“Onmiddellijk viel het me op dat het niet zo vlak was als het lijkt vanaf de satelliet,” zegt Slayback.
“Het is vrij vlak, maar er zijn nog steeds enkele hellingen en de kiezels hebben een aantal coole patronen gevormd door de golfslag.”
“En dan is er ook nog klei die uit de kegel spoelt,” voegt hij eraan toe. “Het is modder, deze lichtgekleurde kleiige modder. Het is erg kleverig. Dus ook al hadden we het gezien, we wisten niet echt wat het was, en ik ben nog steeds een beetje verbijsterd over waar het vandaan komt. Want het is geen as.”
Maar het meest opmerkelijke aan dit jonge eiland is misschien wel hoe snel het leven het lijkt te hebben omarmd.
Naast de vegetatie die op het land groeit (vermoedelijk gezaaid door vogelpoep), zag het team ook honderden zeevogels, roetdieven genaamd (Onychoprion fuscatus), nestelen in de kliffengrotten van Hunga Tonga, samen met een eenzame kerkuil die overvloog.
“Het heeft me echt verrast hoe waardevol het was om dit allemaal zelf mee te maken,” zegt Slayback.
“Het maakt je gewoon echt duidelijk wat er met het landschap aan de hand is.”
Maar dat landschap wordt nu al bedreigd. Vulkanische eilanden als deze gaan soms maar maanden mee voordat ze door erosie weer in het niets verdwijnen, en niemand weet zeker hoe lang Hunga Tonga het hoofd boven water zal houden.
Tot nu toe is de prognose grimmig.
“Het eiland erodeert door regenval veel sneller dan ik me had voorgesteld,” zegt Slayback.
“We waren gefocust op de erosie aan de zuidkust, waar de golven neerstorten, en dat gaat nog steeds door. Het is gewoon dat het hele eiland ook naar beneden gaat.”
In de tussentijd leren wetenschappers alles wat ze kunnen over deze vluchtige haven, en voor de studenten op de onderzoeksreis zorgt de ervaring voor een aantal onvergetelijke, unieke herinneringen.
“Ik klom samen met een paar anderen in de kleine boot, klaar om de korte reis te maken naar het eiland dat het best kan worden omschreven als een landmassa die lijkt op Mars,” merkte een van de studenten, Mariah Reinke, op in een blogbericht.
“Toen ik op het kiezelachtige zwarte zandstrand sprong, vroeg ik me af hoe ik dit later aan anderen zou beschrijven.”