Wat zijn verwijdende oogdruppels?

Verwijdende oogdruppels bevatten medicatie om de pupil van het oog te vergroten (verwijden). Er zijn twee soorten druppels: het ene type stimuleert het samentrekken van de spieren die de pupil vergroten (zoals fenylefrine); het andere type ontspant de spieren die de pupil vernauwen en ontspant ook de spier die de ooglens scherpstelt (zoals cyclopentolaat). Deze twee soorten geneesmiddelen worden vaak samen gebruikt, hetzij als twee afzonderlijke druppels of als een enkele combinatiedruppel. Soms worden de druppels via een spray toegediend.

Waarom zijn verwijdende druppels nodig?

Een grote pupil stelt de arts in staat de binnenkant van het oog te onderzoeken om oogziekten te diagnosticeren en te behandelen. Ook kan door het ontspannen van de oogspieren de refractieafwijking (noodzaak van een bril) bij kinderen nauwkeuriger worden gemeten. Tenslotte worden verwijdende oogdruppels soms gebruikt om oogziekten of -aandoeningen te behandelen, zoals amblyopie, ontsteking, of progressieve myopie (bijziendheid).

Hoe lang werken verwijdende druppels?

Verwijdende oogdruppels gebruikt voor onderzoek van de ogen duren gewoonlijk 4 tot 24 uur, afhankelijk van de sterkte van de druppel en van de individuele patiënt. Pupilverwijding heeft de neiging langer aan te houden bij mensen met lichter gekleurde ogen (iriden), en soms kunnen de ogen van een kind langer dan 24 uur verwijd blijven. Kinderen hebben sterkere en langduriger druppels nodig dan volwassenen om de refractieafwijking nauwkeurig te kunnen meten. Zwakkere druppels worden gebruikt voor premature baby’s en pasgeborenen. Verwijdende oogdruppels worden soms gebruikt om bepaalde oogziekten te behandelen, zoals amblyopie en oogontsteking. Deze therapeutische verwijdende druppels (atropine en homatropine) kunnen een langere werkingsduur hebben, zelfs tot 2 weken. Ondanks de langere werkingsduur kan dagelijkse toediening van de druppel noodzakelijk zijn voor de behandeling. Bij de behandeling van progressie van bijziendheid (progressieve bijziendheid) wordt een veel meer verdunde concentratie atropine gebruikt, waardoor mogelijke bijwerkingen worden beperkt.

Wat zijn de bijwerkingen van verwijdende druppels?

Lichtgevoeligheid en wazig zien (vooral bij taken in de nabijheid) kunnen worden opgemerkt. Beide bijwerkingen verdwijnen geleidelijk. Een zonnebril kan nuttig zijn na een verwijdend oogonderzoek. Kinderen kunnen weer naar school, maar leerkrachten moeten bedacht zijn op wazig zien tijdens het lezen. Allergische reacties zijn zeldzaam bij druppels die voor onderzoek worden gebruikt, maar omvatten zwelling van de oogleden en rode ogen. Bijwerkingen van atropine (dat een langere werkingsduur heeft) zijn koorts, droge mond, blozen van het gezicht en een snelle pols. In zeldzame gevallen kan atropine een nieuw begin van ooglidkruisingen (esotropie) veroorzaken, of een bestaande esotropie verergeren. Voor de behandeling van progressieve bijziendheid (progressieve myopie) wordt atropine in een veel lagere concentratie (0,01%) gebruikt, waardoor bijwerkingen zoals wazig zien bij dichtbij en verwijde pupillen afnemen.