In de nacht van 9 december 2001 ontvingen 911-operators een hectisch telefoontje van Michael Peterson, over zijn vrouw Kathleen, volgens NBC News. “Mijn vrouw heeft een ongeluk gehad. Ze ademt nog,” zegt Peterson op de opname van het 911 telefoontje. “Ze is van de trap gevallen. Ze ademt nog steeds. Kom alstublieft,” ging Peterson verder. Maar of de dood van Kathleen Peterson al dan niet een ongeluk was, is in de jaren daarna zowel in als buiten de rechtszalen zwaar bediscussieerd. Wat er daarna gebeurde, is het onderwerp van de documentaire The Staircase, die op 8 juni op Netflix komt.

Kathleen Peterson werd dood aangetroffen aan de onderkant van een trap in het huis in Durham, North Carolina dat ze deelde met haar man, voormalig romanschrijver Michael Peterson. (Ze waren alleen thuis op de avond dat ze stierf.) En hoewel Peterson in zijn telefoontje naar 911 beweerde dat ze van de trap was gevallen, meldde CNN dat de politie ter plekke argwaan koesterde na onderzoek van Kathleen’s lichaam en het bloed dat om haar heen zat. “Ik hurkte in het trappenhuis en keek de trap op, probeerde me elk mogelijk scenario voor te stellen hoe deze vrouw van de trap kon zijn gekomen, op de plek waar ze terecht was gekomen, en waar al dat bloed vandaan kwam,” aldus CNN, dat sergeant Fran Borden getuigde tijdens het proces in 2003 waarin Michael Peterson aangeklaagd werd voor de moord op zijn vrouw. “Het klopte niet. Het paste niet,” vervolgde Borden’s getuigenis. (Peterson heeft altijd volgehouden onschuldig te zijn.)

Werd Kathleen Peterson überhaupt vermoord of kreeg ze een tragisch ongeluk? Het debat woedde tijdens het proces van 2003. Zoals WRAL News berichtte, verklaarde de lijkschouwer die Kathleen Peterson’s autopsie uitvoerde, dat Kathleen was overleden aan een pak slaag, niet aan een ongeluk. “Ze had, geloof ik, wat blauwe plekken en schaafwonden aan de voorkant van haar gezicht,” zei de lijkschouwer Dr. Kenneth Snell tijdens zijn getuigenis, volgens WRAL. “Ze had ook enkele kneuzingen aan de achterkant van haar armen, vanaf de elleboog tot aan de achterkant van haar handen.” Op basis van de autopsie concludeerde Dr. Snell dat Peterson was overleden als gevolg van een aanranding.

Maar een forensisch wetenschapper die door de verdediging naar de getuigenbank werd geroepen, was het niet eens met de bevindingen van Snell. Volgens een ander WRAL-rapport getuigde Dr. Henry Lee dat het zeer waarschijnlijk was dat Kathleen Peterson was doodgevallen, en dat de bloedspatpatronen op de muur veroorzaakt konden zijn door haar eigen acties, niet door een afranseling. “Deze patronen van gemiddelde snelheid kunnen worden veroorzaakt door hoesten, niezen, ademhalen, beweging van het haar,” zo meldt WRAL dat Lee getuigde. Hoewel Lee toegaf dat hij niet kon uitsluiten dat Kathleen was aangevallen, was Lee volgens het WRAL-rapport van mening dat er te veel bloedspatten waren om aan te nemen dat ze was geslagen, en concludeerde hij in plaats daarvan dat ze hoogstwaarschijnlijk was gevallen.

WRAL meldde dat Lee tijdens zijn eigen getuigenis de getuigenis van de bloedspatdeskundige van de staat, Duane Deaver, in twijfel trok en de tests die hij had gedaan, afdeed als “kinderspel”. “Het maakt niet uit hoeveel testen je doet. Je gaat niet dezelfde scène produceren omdat dit een dynamische situatie is,” getuigde Lee, volgens de krant. “Je kunt springen. Je kunt een mannequin hoofd slaan. Dat is niet het echte leven.”

Lee’s kritiek op Deaver bleek gegrond te zijn. Hoewel Peterson schuldig werd bevonden aan moord met voorbedachten rade en aan het eind van het proces in 2003 werd veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf zonder de mogelijkheid van voorwaardelijke vrijlating, verleende rechter Orlando Hudson Peterson in 2011 een nieuw proces nadat hij had geoordeeld dat Deaver’s oorspronkelijke getuigenis de jury had misleid. Deaver werd ontslagen door het State Bureau of Investigation vanwege zijn meineed tijdens het proces tegen Peterson en andere zaken, zo meldt de News and Observer. Dus, terwijl het bewijs van bloedspatten een belangrijk onderdeel vormde van de aanklacht dat Kathleen Peterson was vermoord, stelde het ontslag van Deaver het idee in vraag dat haar dood iets anders was dan een ongeluk.

Dan is er nog de uil-theorie. Terwijl Peterson in de gevangenis zat voordat hij een nieuw proces kreeg, begon een van zijn advocaten, T. Lawrence Pollard, beëdigde verklaringen in te dienen om toegang te vragen tot informatie die zou helpen bij het bewijzen van de theorie dat een uilenaanval verantwoordelijk was voor de dood van Kathleen Peterson, volgens de News & Observer. Het rapport stelt dat volgens een rapport van het State Bureau of Investigation, “een microscopisch kleine veer werd gevonden in Kathleen Peterson’s hand met een deel van haar haar.” Bovendien onthulde de autopsie dat Kathleen verschillende diepe rijtwonden had op de achterkant van haar hoofdhuid, rijtwonden die volgens ornithologische experts overeenkomen met die van een Barred Owl, een soort die inheems is in Durham, volgens Audubon. De verdediging van Peterson stelde dat een aanval van een uil Kathleen Peterson de dood injoeg.

Maar noch de uilentheorie noch andere argumenten waren overtuigend genoeg om Peterson te redden van een nieuwe rechtszaak, want in 2016 weigerde rechter Hudson de verzoeken van de verdediging om de aanklachten tegen Peterson te seponeren, per de News & Observer. In 2017 pleitte Peterson schuldig aan vrijwillige doodslag met behulp van het Alford pleidooi, dat verdachten in staat stelt om hun onschuld te handhaven terwijl ze toegeven dat er genoeg bewijs tegen hen was om een veroordeling te rechtvaardigen, volgens de News & Observer. Zijn straf voor deze aanklacht was minder tijd in de gevangenis dan hij al had gediend, dus Peterson was in staat om vrij te lopen, volgens hetzelfde rapport.

Dus hoewel Peterson technisch schuldig is bevonden aan de dood van zijn vrouw, houdt de voormalige romanschrijver nog steeds vol onschuldig te zijn, en beweert dat Kathleen Peterson gewoon gevallen is. The Staircase behandelt de zaak vanaf het eerste proces tot Peterson’s vrijlating, en geeft ware misdaadfans een kijkje in alle wendingen van de zaak, zodat kijkers hun eigen mening kunnen vormen over de aard van deze mysterieuze dood.