Shaken, not stirred
NovelsEdit
De vroegste vorm van het “shaken, not stirred”-motief duikt op in de eerste Bond-roman, Casino Royale (1953). Na zijn eerste ontmoeting met zijn CIA-contact Felix Leiter bestelt Bond een drankje bij een barman in het casino.
‘Een droge martini,’ zei hij. Eén. In een diepe champagnebeker.’
‘Oui, monsieur.’
‘Een momentje. Drie maten Gordon’s, één wodka, een halve maat Kina Lillet. Goed schudden tot het ijskoud is, dan een groot dun schijfje citroenschil toevoegen. Heb je het?
‘Zeker monsieur.’ De barman leek tevreden met het idee.
‘Goh, dat is zeker een drankje,’ zei Leiter.
Bond lachte. ‘Als ik … eh … geconcentreerd ben,’ legde hij uit, ‘neem ik nooit meer dan één borrel voor het eten. Maar ik hou ervan dat die groot is en erg sterk en erg koud, en erg goed gemaakt. Ik haat kleine porties van wat dan ook, vooral als ze slecht smaken. Dit drankje is mijn eigen uitvinding. Ik ga het patenteren als ik een goede naam heb bedacht.’– Casino Royale, Hoofdstuk 7: Rouge et Noir
Het drankje wordt later een “Vesper” genoemd, naar de oorspronkelijke Bond-girl, Vesper Lynd. Een Vesper verschilt van Bond’s gebruikelijke cocktail, de martini, door het gebruik van zowel gin als wodka, Kina Lillet in plaats van vermouth, en citroenschil in plaats van een olijf. In dezelfde scène geeft Bond meer details over de Vesper, en vertelt hij dezelfde barman dat wodka gemaakt van graan in plaats van aardappelen het drankje nog beter maakt. Kina Lillet is niet langer verkrijgbaar, maar kan worden benaderd door de zoetere Lillet Blanc te gebruiken, samen met een scheutje Angostura Bitters. Een ander Kina (of kinine) aperitief dat de bite en de benaderende smaak heeft, is Cocchi Americano. Russische en Poolse wodka’s hadden ook altijd de voorkeur van Bond, als ze voorradig waren. Hoewel er veel discussie is over de Vesper, wordt deze in de romans van Fleming slechts één keer besteld en in latere boeken bestelt Bond gewone wodka martini’s, hoewel hij ook gewone gin martini’s drinkt. In totaal bestelt Bond 19 wodka martini’s en 16 gin martini’s in Fleming’s romans en korte verhalen.
FilmEdit
Het American Film Institute eerde Goldfinger en de uitdrukking op 21 juli 2005 door hem #90 te plaatsen op een lijst van beste filmcitaten in de afgelopen 100 jaar film.
Sean ConneryEdit
De geschudde Martini wordt twee keer genoemd in de eerste Bondfilm Dr. No (1962). Wanneer Bond vermoedelijk een drankje heeft besteld bij roomservice op zijn hotelkamer, wordt het gemixt door een ober, die zegt “one medium dry vodka martini mixed like you said, sir, but not stirred.” (Een schijfje limoen lag op de bodem van het glas.) Later geeft Dr. No Bond een drankje: “Een medium droge martini, met citroenschil. Geschud, niet geroerd.”
Bond bestelde er zelf pas een in Goldfinger (1964). In de film You Only Live Twice uit 1967 maakt Bond’s contactpersoon Henderson een martini voor Bond klaar en zegt: “That’s, um, stirred not shaken. Dat was goed, nietwaar?” Waarop Bond beleefd antwoordt: “Perfect.”
George LazenbyEdit
In George Lazenby’s enige film als Bond, On Her Majesty’s Secret Service, bestelt Bond eigenlijk nooit een drankje voor zichzelf, maar als hij Marc-Ange Draco voor het eerst ontmoet, zegt Draco tegen zijn assistente, Olympe, dat ze een droge martini voor Bond moet halen. Draco voegt er dan aan toe: “Shaken, not stirred.”
Roger MooreEdit
Roger Moore’s Bond heeft er nooit zelf een besteld, maar laat er desondanks verschillende keren een voor hem bestellen. In de film The Spy Who Loved Me uit 1977 bestelt Anya Amasova er een voor hem. In Moonraker, wordt zijn drankje bereid door Manuela. In Octopussy begroet het titelpersonage (Maud Adams) Bond zelf door zijn drankje te mixen.
Timothy DaltonEdit
Timothy Dalton’s Bond bestelde zijn handelsmerk Martini in elk van zijn films. In The Living Daylights komen hij en Kara aan in Oostenrijk waar hij een martini bestelt “Shaken, not stirred” kort nadat hij hun hotel binnenkomt. In zijn tweede film, Licence to Kill, bestelt hij de martini niet direct. In plaats daarvan vertelt hij Pam Bouvier welk drankje hij wil terwijl hij Blackjack speelt, om kort daarna te verdwijnen en Bouvier de hele martini in één teug achter te laten – tot haar grote afschuw.
Pierce BrosnanEdit
In GoldenEye bestelt Bond het drankje in een casino terwijl hij praat met Xenia Onatopp, en later verwijst Zukovsky naar Bond als een “charmante, verfijnde geheim agent. Geschud, maar niet geroerd.” In Tomorrow Never Dies bestelt Paris Carver het drankje voor Bond nadat de twee elkaar na jaren weer ontmoeten. Terwijl Paris’ keuze van drank was veranderd, was die van Bond dat niet. In The World Is Not Enough bestelt Bond de drank in Zukovsky’s casino. In Die Another Day, komt Bond terug op een nogal turbulente vlucht van British Airways. De stewardess (gespeeld door Roger Moore’s dochter Deborah) serveert hem zijn martini, waarop Bond antwoordt: “Gelukkig heb ik hem geschud gevraagd”. Later in de film, als Bond naar het ijspaleis van Gustav Graves in IJsland reist, bestelt hij nog een martini, waarbij hij sarcastisch tegen de barman zegt: “Plenty of ice, if you can spare it.”
Daniel CraigEdit
De Vesper werd hergebruikt in de 2006-filmversie van Casino Royale, terwijl Bond poker speelt om Le Chiffre te verslaan. Daniel Craig’s Bond bestelt het drankje, met veel details over hoe het moet worden bereid. De andere pokerspelers bestellen de Vesper ook, waarbij Felix Leiter tegen de barman zegt dat hij “het fruit moet bewaren” bij het zijne. Later, nadat Bond geld heeft verloren aan Le Chiffre, bestelt hij nog een martini, maar als de barman vraagt of hij het geschud of geroerd wil, snauwt Bond: “Zie ik eruit alsof het me iets kan schelen?”
In Quantum of Solace geeft de barman in een vliegtuig het exacte recept voor de Vesper uit Fleming’s roman Casino Royale, wat een klein anachronisme was, omdat Kina Lillet opnieuw werd geformuleerd (waarbij de Kina werd verwijderd) in 1986, 22 jaar voor de productie van de film. Bond zou er zes van hebben gedronken.
In Skyfall, tijdens een gesprek met Bond-girl Sévérine in een casino bar, wordt de barman gezien terwijl hij Bond’s martini schudt voordat hij hem inschenkt, waarop Bond zegt “perfect”.
In Spectre bestelt Bond zijn favoriete drankje in een resort op een bergtop, alleen om tot zijn minachting te horen te krijgen dat hij in een gezondheidskliniek is en dat de bar geen alcohol schenkt. Q bestelt in plaats daarvan een onaangenaam uitziende groengekleurde “prolytische spijsverterings-enzym shake”, en een walgende Bond vraagt de barman “Doe me een plezier, wil je? Gooi dat in het toilet. Laat de tussenpersoon erbuiten.”