Onverklaarbare gewichtstoename, vooral bij vrouwen van 60 jaar en ouder, is een van de meest voorkomende tekenen van een schildklieraandoening die hypothyreoïdie wordt genoemd, volgens de American Thyroid Association (ATA).

De schildklier is een vlindervormige endocriene klier die zich aan de onderkant van de voorkant van de nek bevindt. Hij ligt net onder de adamsappel, en langs de voorkant van de luchtpijp.

Deze klier produceert schildklierhormonen die in het bloed worden afgescheiden en vervolgens aan elk weefsel in het lichaam worden doorgegeven. Deze belangrijke hormonen helpen de lichaamswarmte op peil te houden en de hersenen, het hart, de spieren en andere organen effectief te laten werken.

Hypothyreoïdie treedt op wanneer de schildklier onderactief is of niet genoeg hormonen produceert om het lichaam naar behoren te reguleren. Deze aandoening kan een grote invloed hebben op de stemming en het energieniveau. Bij hypothyreoïdie voelen mensen zich vaak futloos, moe en zelfs depressief.

Het kan ook leiden tot onverklaarbare, en vaak ongewenste, gewichtstoename.

Om de hormoonspiegels te bepalen, voert een arts (meestal een endocrinoloog) een eenvoudige bloedtest uit die het schildklierstimulerend hormoon (TSH) meet. Als de TSH-niveaus te hoog zijn, is dit een sterke aanwijzing dat de hormoonproductieniveaus te laag zijn, wat over het algemeen leidt tot een diagnose van hypothyreoïdie. In het tegenovergestelde geval wordt er te weinig TSH gedetecteerd omdat er al te veel hormonen de systemen van het lichaam overspoelen.

Dus, hoeveel gewicht komen mensen met hypothyreoïdie gewoonlijk aan voor en na de diagnose en behandeling?

Volgens een studie uitgevoerd door onderzoekers van de Framington Heart Study van het National Heart, Lung, and Blood Institute, leidden kleine verhogingen van het TSH-niveau bij vrouwen tot een gemiddelde gewichtstoename van 5 pond gedurende de follow-up periode van drie en een half jaar van de studie. Mannen kwamen gemiddeld minder aan, namelijk 3 pond in dezelfde periode.

Het grootste deel van het extra gewicht dat bij hypothyroïden wordt aangemaakt, is te wijten aan een overmatige ophoping van zout en water, aldus de ATA. Enorme gewichtstoename wordt zelden geassocieerd met deze aandoening. Zodra de behandeling voor hypothyreoïdie is ingevoerd, kan een klein gewichtsverlies worden verwacht – meestal minder dan 10 procent van het lichaamsgewicht.

Hypothyreoïdie ontwikkelt zich echter over het algemeen geleidelijk, in de loop van de tijd. Het komt ook vaker voor bij oudere mensen, en vooral bij ouder wordende vrouwen, beide groepen die gewichtstoename kunnen ervaren als gevolg van het natuurlijke verouderingsproces. Het is dus gebruikelijk dat mensen met hypothyroïdie geen noemenswaardig gewichtsverlies ervaren, zelfs niet na een succesvolle behandeling.

De ATA stelt dat, als alle andere symptomen van hypothyreoïdie, met uitzondering van gewichtstoename, zijn opgelost met de behandeling van aanvullend schildklierhormoon, het minder waarschijnlijk is dat de gewichtstoename uitsluitend te wijten is aan de schildklier. Zodra de schildklierhormoonspiegels terugkeren naar een normaal bereik, is het vermogen om aan te komen of gewicht te verliezen hetzelfde als bij personen die geen schildklierproblemen hebben.

Naast onverklaarbare gewichtstoename en hoge TSH-spiegels, zijn andere veel voorkomende tekenen van hypothyreoïdie een zwelling of vergroting in de nek, zoals een struma; haaruitval; en een onvermogen om warm te worden. Als een of meer van deze symptomen bij u bekend zijn, maak dan een afspraak met uw huisarts.