Intraoculaire lensdislocatie (IOL) is een zeer zeldzame aandoening die voorkomt bij patiënten die een staaroperatie hebben ondergaan en bestaat uit de verplaatsing van de geïmplanteerde lens in de richting van de glasvochtholte van het oog. In andere gevallen komt de lens los van de visuele as, maar valt niet in de glasvochtholte (subluxatie).

Dislocatie van de intraoculaire lens veroorzaakt veranderingen in het gezichtsvermogen en kan, als de lens in de glasvochtholte valt, tractie veroorzaken door de eigen beweging van het oog, wat kan leiden tot netvliesloslating en/of glasvochtbloeding.

Geschat wordt dat tussen 0,05% en 3% van de patiënten die een cataractoperatie hebben ondergaan, te maken krijgt met een spontane dislocatie van de IOL. Sommige studies tonen aan dat de incidentie 5 jaar na de operatie hoger is.

Lijders hebben meestal de volgende aandoeningen of eerdere ingrepen:

• Kristallijn pseudoexfoliatiesyndroom (PSX), dat bestaat uit breuk van de vezels van de ligamenten die de natuurlijke lens van het oog (zonule) ondersteunen.
• Hoge myopie
• Eerder uitgevoerde chirurgische ingrepen, zoals glaucoom en vitrectomie
• Oogletsel

IOL-dislocatie kan niet worden voorkomen omdat het spontaan optreedt. Het is echter belangrijk dat patiënten die een staaroperatie hebben ondergaan, regelmatig op controle komen en dringend de oogarts bezoeken als zij een verlies van gezichtsvermogen constateren.