Mooie en betoverende Idun was een Noorse godin van de jeugdigheid en de vruchtbaarheid. Ze speelde een sleutelrol in de Noorse mythen en verjongde de goden door hen magische appels te geven die de effecten van veroudering ongedaan maakten. Ze droeg haar appels in een kist gemaakt van as, een eski- genoemd, samen met haar fruit, diende deze kist als een van haar belangrijkste symbolen. Zij was getrouwd met Bragi, een skald (bard/dichter) die delen van de Lokasenna, van de Poetic Edda, en de Skáldskaparmál van de Prose Edda heeft verteld. Het verhaal van IdunÆs ontvoering blijft een van de beroemdste in de Noorse mythologie.

Etymologie

Ontleend aan het Oud-Noors, betekende het woord “Idun” zoiets als “de jonge,” of “de verjongingsmachine.”

Eigenschappen

Idun bezat de macht om eeuwige jeugd te schenken en ouderdom te voorkomen. Haar magische appels schonken de gave van jeugd aan hen die ze aten. Wanneer de Noorse goden de gevolgen van het ouder worden begonnen te voelen, verjongde Idun hen met haar appels.

Familie

Idun was getrouwd met Bragi, de skald die als hofdichter van Asgard fungeerde. De mythische overlevering van Idun bestaat bijna uitsluitend uit het verhaal van haar ontvoering door de gedaanteverwisselende reus Thjazi. Op een dag gingen Odin, Hoenir en Loki op reis in de bergachtige gebieden van Asgard. Toen de hongerige reizigers een kudde ossen tegenkwamen, slachtten ze er een en probeerden die te koken. Maar telkens als ze het probeerden, gebruikte een pratende adelaar magie om te voorkomen dat het vuur het sappige vlees zou verhitten. De vogel vertelde de goden dat als hij zijn eigen portie niet kreeg, niemand zou eten. De goden stemden toe hun maaltijd te delen, en de vogel vloog naar beneden om zich bij hen te voegen.

Toen de adelaar dicht genoeg bij hen kwam om hen aan te raken, greep Loki een tak en probeerde hem te slaan. Loki was echter te langzaam, en de vogel greep de tak (die Loki nog steeds vasthield) in zijn klauwen en vloog weg. Toen Loki smeekte om vrijlating, onthulde de adelaar zich als de reus Thjazi en eiste dat Idun en haar magische appels naar hem werden gebracht. Loki stemde ermee in haar terug te halen, en de reus-turned-eagle bracht hem veilig terug naar de grond.

Wanneer Loki naar huis terugkeerde, lokte hij Idun naar een donker bos door haar te vertellen dat het de locatie was van een zeldzame en kostbare vrucht. In plaats van een vrucht, echter, Idun vond Thjazi te wachten in zijn adelaar vorm. De reus greep de jonge godin en vloog met haar weg naar zijn huis in Jotunheimr.

Zonder de herstellende krachten van de appels, verdorden de Noorse goden en werden oud: “Maar de Æsir raakten vermoeid door de verdwijning van Idunn, en zij werden snel oud en versleten”, staat in de Skáldskaparmál.1 Loki was de laatste god die met Idun werd gezien, en de goden begonnen hem te ondervragen en te bedreigen voor informatie. Toen hun bedreigingen escaleerden, vertelde Loki hen dat als ze hem vrijlieten en hem Freya’s valkenmantel leenden, hij zou wegvliegen en terugkeren met de ontvoerde godin.

Met de mantel in de hand, vloog Loki naar Jotunheimr waar hij Idun alleen in Thjazi’s hal vond. Hij veranderde haar in de vorm van een noot en vloog met haar weg. Thjazi ontdekte al snel LokiÆs bedrog, en achtervolgde de vluchtende goden tot aan de poorten van Asgard. Toen de andere goden Loki zagen terugkeren, bouwden ze een enorm vuur dat tot in de hemel reikte. Loki week op het laatste moment van het vuur af, maar Thjazi had minder geluk. De reusachtige adelaar vloog het inferno in en stortte als een brandend omhulsel neer op de grond. “Toen waren de Æsir nabij en sloegen Thjazi de reus dood binnen de poort van de Æsir, en die slachting is buitengewoon beroemd. “2

Popcultuur

Idun is tot ver in de moderne tijd relevant gebleven, en is genoemd in een aantal culturele en wetenschappelijke werken. De Idunn Mons, een vulkaan op de planeet Venus, werd naar de Noorse godin genoemd. Idun, een populair Zweeds tijdschrift dat van 1887 tot 1963 werd uitgegeven, had de godin en haar appels in haar logo. Het videospel God of War (2018) verwees ook naar de godin via verzamelbare items genaamd “Apples of Idun,” die de speler een permanente gezondheidsboost geven.

Bibliografie

1. Wikipedia contributors. “Idun.” Wikipedia. Accessed on December 3, 2019.

2. Sturluson, Snorri. Skáldskaparmál van de Proza Edda. Vertaald door Arthur Gilchrist Brodeur. The Internet Sacred Text Archive. Accessed on December 4, 2019. https://www.sacred-texts.com/neu/pre/pre05.htm.

Footnotes

1. The Skáldskaparmál of the Prose Edda, vertaald door Arthur Gilchrist Brodeur, I. https://www.sacred-texts.com/neu/pre/pre05.htm.

2. Ibid., I.

Citatie

Over de auteur