Hoe groot is een molecuul eigenlijk?

Moleculen zijn opgebouwd uit atomen en alle dingen zijn gemaakt van atomen. Niet helemaal alles; licht is dat niet, en geluid ook niet. Maar de dingen die we zien als er licht op valt, zijn gemaakt van atomen, en we horen geluiden omdat de moleculen in de lucht geluidsenergie van de ene plaats naar de andere overbrengen.

Moleculair gewicht

Moleculen hebben grootte en verschillende moleculen zijn verschillend van grootte. Wanneer men het over de grootte van een molecuul heeft, zullen de meeste wetenschappers het moleculaire gewicht noemen. Dat is het totale gewicht van alle atomen in het molecuul. Zo heeft water, dat bestaat uit twee waterstofatomen (elk 1 atomaire massaeenheid) en een zuurstofatoom (16 atomaire massaeenheden), een molecuulgewicht van 18 (om precies te zijn 18,01528). Glucose heeft een molecuulgewicht van 180. DNA, dat zeer lang is, kan een molecuulgewicht hebben dat rond 1010 ligt (ongeveer het gewicht van één menselijk chromosoom).

Meten in Nanometers

Naast de massa kunnen we ook meten hoe groot een molecuul is. Een watermolecuul heeft een doorsnede van ongeveer 0,27 nanometer. DNA heeft een doorsnede van ongeveer 2 nanometer en kan meters lang zijn. Verbazingwekkend, als je bedenkt dat die lengte aan DNA in een cel wordt gepropt. Maar dat komt omdat het zo dun is, ongeveer 1/1.000.000.000 zo dik als het lang is. Die breedte-lengte verhouding is als een menselijke haar die de lengte heeft van een voetbalveld.

Vormen en maten

Moleculen zijn er in vele vormen en maten. Water en kooldioxide zijn enkele van de kleinste moleculen, eiwitten zijn enkele van de grootste.