Hoe de toekomst te zien
Als de geschiedenis ons iets heeft geleerd, dan is het wel dat mensen die de toekomst proberen te voorspellen er vaak spectaculair naast zitten. Zoals toen het tijdschrift Variety in 1955 verklaarde dat rock ’n roll in juni verdwenen zou zijn, of toen de CEO van Microsoft in 2007 zei dat er “geen kans” was dat de iPhone zou aanslaan.
En toch moet iemand het doen – voor de academische wereld, voor nieuwsgierigheid, maar vooral voor bedrijven die op zoek zijn naar het volgende grote ding om te verkopen of in te investeren. Enter de futurist: je hebt waarschijnlijk nooit geweten dat deze baan bestond, maar het is het volstrekt reële beroep van meer dan 400 mensen (althans volgens de Association of Professional Futurists). Zij benadrukken dat ze niet “voorspellen” wat er in de toekomst zal gebeuren, want dat is onmogelijk. Futuristen gebruiken veeleer wetenschap en gegevens om na te gaan hoe de wereld er over 20, 50 of 100 jaar zou kunnen uitzien. Je vindt ze in dienst bij grote bedrijven zoals Ford en Google, maar ook bij overheden en non-profits.
We spraken met futurist Glen Hiemstra, oprichter van futurist.com, over waar hij naar kijkt bij het spotten van trends. Als u aan amateurfuturologie wilt doen, zijn hier de drie basistests die u moet overwegen.
Is de potentiële toekomst technologisch haalbaar?
Als het klinkt alsof het in een sciencefictionfilm thuishoort, is dit de vraag die u moet stellen. Neem, bijvoorbeeld, teleportatie. Natuurkundigen hebben vastgesteld dat teleportatie in Star Trek-stijl onmogelijk is. Niet alleen “we kunnen het nu niet,” maar “het zal nooit iets zijn dat uitvoerbaar is, tenminste niet in dit universum.” Dat maakt teleportatie echt een riskante en ronduit belachelijke voorspelling.
Voor redelijker technologieën is deze vraag nog steeds de moeite van het stellen waard als ze drastisch moeten worden opgeschaald van kleine demonstraties voor gebruik bij de grotere bevolking. Daarom is het twijfelachtig of we binnenkort grootschalige ruimtekolonies of de Hyperloop zullen zien.
Is het economisch haalbaar?
In de jaren negentig zat Hiemstra in de raad van bestuur van een Virtual Reality-bedrijf. Later realiseerde hij zich dat hun apparaten, met prijzen van duizenden dollars, waarschijnlijk te duur waren om ooit een hoofdbestanddeel van het Amerikaanse huis te worden. Vandaag de dag zijn er verschillende VR-apparaten op de markt – aanzienlijk goedkoper dan waar hij aan werkte – maar de technologie is nog steeds niet goedkoop genoeg om een standaard manier van mediaconsumptie te worden.
Daarom gaat zijn tweede test over economie: zelfs geweldige technologieën moeten betaalbaar zijn om aan te slaan. Zonne-energie is een ander interessant geval. In voorgaande decennia werd zonne-energie niet beschouwd als een levensvatbare alternatieve energie-optie, vooral omdat het zo duur was om ze te installeren en het jaren duurde om ze terug te verdienen. Maar fossiele brandstoffen worden steeds duurder en zonnepanelen worden steeds goedkoper, zodat sommige futuristen denken dat het klaar is om de dominante energiebron in de Verenigde Staten te worden.
Is het sociaal en politiek aanvaardbaar?
Ten slotte kijkt Hiemstra naar andere barrières voor de adoptie van een technologie, zoals of mensen het ook echt willen gebruiken, en of regelgevende instanties het zullen toestaan. Volgens hem is dit vaak het belangrijkste criterium.
Een goed voorbeeld zijn zelfrijdende auto’s. In andere delen van de wereld, zoals in Europa, zijn er al autonome vrachtwagens in gebruik genomen die hun technologische en economische levensvatbaarheid hebben bewezen. Maar om ze in de Verenigde Staten in te voeren, zullen regelgevende instanties ze veilig moeten achten, en bedrijven zullen moeten beslissen of ze de oorlog met vrachtwagenvakbonden waard zijn die ze zeker zullen ontketenen.
Dan zijn er nog personenauto’s. Zullen mensen blij zijn de controle over te dragen aan een computer? Zullen de mensen in standaard auto’s het goed vinden dat er robotauto’s op hun wegen rijden? Het kan tientallen jaren duren voordat deze vragen zijn opgelost, tenzij iemand als Elon Musk het proces versnelt. Dat maakt voorspellen onmogelijk, maar altijd zo boeiend.
Voor meer over futuristen en wat trendy zou kunnen zijn in 2025, download de nieuwste aflevering van de How Your World Works podcast, nu beschikbaar op iTunes.