Authors: Manon C. W. Spaander, Todd H. Baron, Peter D. Siersema, Lorenzo Fuccio, Brigitte Schumacher, Àngels Escorsell, Juan-Carlos Garcia-Pagán, Jean-Marc Dumonceau, Massimo Conio, Antonella de Ceglie, Janusz Skowronek, Marianne Nordsmark, Thomas Seufferlein, André Van Gossum, Cesare Hassan, Alessandro Repici, Marco J. Bruno

Deze richtlijn is een officiële verklaring van de European Society of Gastrointestinal Endoscopy (ESGE), bekrachtigd door de European Society for Radiotherapy and Oncology (ESTRO), de European Society of Digestive Endoscopy (ESDO), en de European Society for Clinical Nutrition and Metabolism (ESPEN). Het GRADE-systeem (Grading of Recommendations Assessment, Development, and Evaluation) werd gebruikt om de sterkte van de aanbevelingen en de kwaliteit van het bewijsmateriaal te bepalen.

Hoofdaanbevelingen voor kwaadaardige ziekte

1 ESGE beveelt plaatsing van gedeeltelijk of volledig bedekte zelfexpandeerbare metalen stents (SEMSs) aan voor palliatieve behandeling van kwaadaardige dysfagie boven lasertherapie, fotodynamische therapie en oesofageale bypass (sterke aanbeveling, bewijs van hoge kwaliteit).

2 Voor patiënten met een langere levensverwachting beveelt ESGE brachytherapie aan als een valide alternatief of in aanvulling op stenting bij slokdarmkankerpatiënten met maligne dysfagie. Brachytherapie kan een overlevingsvoordeel opleveren en mogelijk een betere kwaliteit van leven in vergelijking met het plaatsen van alleen een SEMS. (Sterke aanbeveling, bewijs van hoge kwaliteit.)

3 ESGE beveelt oesofageale SEMS-plaatsing aan als de voorkeursbehandeling voor het afdichten van maligne tracheoesofageale of bronchoesofageale fistels (sterke aanbeveling, bewijs van lage kwaliteit).

4 ESGE beveelt het gebruik van gelijktijdige externe radiotherapie en oesofageale stentbehandeling niet aan. Het plaatsen van een SEMS wordt ook niet aanbevolen als overbrugging naar chirurgie of voorafgaand aan preoperatieve chemoradiotherapie. Het wordt geassocieerd met een hoge incidentie van bijwerkingen en er zijn alternatieve bevredigende opties beschikbaar, zoals het plaatsen van een voedingssonde. (Sterke aanbeveling, bewijs van lage kwaliteit.)

Basisaanbevelingen voor goedaardige ziekte

1 ESGE beveelt het gebruik van zelfexpandeerbare stents (SEMSs) af als eerstelijnstherapie voor de behandeling van goedaardige slokdarmstricturen vanwege de kans op bijwerkingen, de beschikbaarheid van alternatieve therapieën, en de kosten (sterke aanbeveling, bewijs van lage kwaliteit).

2 ESGE suggereert tijdelijke plaatsing van SEMSs te overwegen als therapie voor refractaire benigne oesofagus stricturen (zwakke aanbeveling, matig bewijs). Stents moeten gewoonlijk na maximaal 3 maanden worden verwijderd (sterke aanbeveling, bewijs van zwakke kwaliteit).

3 ESGE suggereert dat volledig bedekte SEMSs de voorkeur verdienen boven gedeeltelijk bedekte SEMSs voor de behandeling van refractaire benigne oesofageale stricturen, vanwege hun gebrek aan inbedding en gemakkelijke verwijderbaarheid (zwakke aanbeveling, bewijs van lage kwaliteit).

4 Voor het verwijderen van gedeeltelijk bedekte oesofageale SEMSs die zijn ingebed, beveelt ESGE de stent-in-stent techniek aan (sterke aanbeveling, bewijs van lage kwaliteit).

5 ESGE beveelt aan dat tijdelijke stentplaatsing kan worden overwogen voor de behandeling van oesofageale lekken, fistels en perforaties. De optimale duur van de stentplaatsing blijft onduidelijk en moet individueel worden bepaald. (Sterke aanbeveling, bewijs van lage kwaliteit.)

6 ESGE beveelt plaatsing van een SEMS aan voor de behandeling van oesofageale spataderbloedingen die therapieresistent zijn voor medische, endoscopische en/of radiologische therapie, of als initiële therapie voor patiënten met massale oesofageale spataderbloedingen (sterke aanbeveling, bewijs van matige kwaliteit).