De Principes en Betekenis van Kwanzaa
De feestdag is ontstaan om het Afrikaanse erfgoed en cultuur te herbevestigen en te herstellen.
Gegroeid uit de Black Power Beweging van de jaren ’60, en in 1966 in de Verenigde Staten gesticht door activist en opvoeder Dr. Maulana Karenga, werd Kwanzaa gevormd als een manier om mensen in staat te stellen hun Afrikaanse erfenis te herontdekken en de uitdrukking van de Nguzo Saba te concretiseren. Dit is een waardesysteem georganiseerd door zeven sleutelprincipes.
“Het mooie van Kwanzaa is dat het de zwarte geschiedenis niet laat beginnen bij de slavernij,” legt Clark uit, die ook de oprichter en mede-redacteur is van het Black Theology Papers Project van Columbia University. “Het begint eigenlijk met ons als uitvinders van beschavingen, mensen die als eersten braken met de dierenwereld, de eerste menselijke waarheden spraken, de eerste basisteksten van menselijke kennis schreven, enzovoorts,” zegt hij. “Dat is wat Kwanzaa doet, het geeft ons een lang geheugen – een lange culturele biografie.”
Kwanzaa is doordrenkt van traditie.
De concepten en symbolen van Kwanzaa komen voort uit tradities en praktijken die in heel Afrika en de Afrikaanse diaspora te vinden zijn, zegt Navies. Zij voegt eraan toe dat de gebruikte taal het Kiswahili is, de gemeenschappelijke taal van het gebied van de Grote Meren in Oost-Afrika, en een van de meest gesproken talen in Afrika.
De belangrijkste symbolen van Kwanzaa zijn de zeven kaarsen (Mishumaa Sabaa), die de zeven principes vertegenwoordigen (waarover hieronder meer), de kandelaar (Kinara), eenheidsbeker (Kikombe cha Umoja), placemat (Mkeka), gewassen (Mazao), maïs (Muhindi), en geschenken (Zawadi). Alle voorwerpen worden op de Mkeka uitgestald. Dit herinnert eraan hoe het Afrikaanse erfgoed op traditie is gebouwd.
De kleuren van de Kwanzaa-kaarsen zijn zwart, rood en groen.
Een belangrijk gebruik tijdens Kwanzaa is het dagelijks aansteken van de Kinara.
Op de eerste dag wordt de zwarte kaars aangestoken, ook bekend als de eenheidskaars. Op de tweede dag wordt de rode kaars rechts van de eenheidskaars aangestoken. Op dag drie wordt de groene kaars aangestoken die zich direct links van de eenheidskaars bevindt, en daarna blijven de kaarsen elkaar afwisselen tot dag zeven.
Clark wijst erop dat zwart, rood en groen de kleuren van de Afro-Amerikanen zijn, oorspronkelijk gegeven door Marcus Garvey, burgerrechtenactivist en leider van de Pan-Afrikaanse beweging, die tot doel had mensen van Afrikaanse afkomst wereldwijd te verenigen. Bij het vieren van Kwanzaa symboliseert de zwarte kaars de mensen zelf, de drie rode kaarsen staan voor de strijd of het bloed dat in het verleden is vergoten, en de drie groene kaarsen staan voor de Aarde of de overvloed aan mogelijkheden die de toekomst biedt.
Elke dag van Kwanzaa belicht een specifiek principe.
De eerste dag van Kwanzaa eert Umoja of eenheid. Dat is wanneer het doel van eenheid in de familie, gemeenschap, natie, en ras wordt verklaard, zegt Navies, samenvattend de beschrijving van Kwanzaa principes uit Karenga’s boek Kwanzaa: A Celebration of Family, Community and Culture.
Kujichagulia of zelfbeschikking markeert dag twee. De essentie van dit principe is het vermogen om “onszelf te definiëren, onszelf een naam te geven, voor onszelf te creëren en voor onszelf te spreken”, legt ze uit. Ondanks het beperkte beeld dat de media geven van de zwarte ervaring, roept dit principe een volk op om zijn eigen verhaal te schrijven.
Daarna komt Ujima, dat collectief werk en verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling en het behoud van zwarte gemeenschappen vereert. Het is ook een lens om de problemen van anderen als je eigen problemen te verwerken en daagt de beoefenaar uit om te zoeken naar een collectieve oplossing voor problemen die de zwarte gemeenschap treffen.
Lang voordat Beyonce haar directory van Black-owned businesses creëerde, spoorde Ujamaa of coöperatieve economie, zwarte gemeenschappen aan om op de vierde dag van Kwanzaa financieel in zichzelf te investeren door zwarte etablissementen te exploiteren of te ondersteunen en manieren te creëren om samen winst te maken.
Nia betekent doel en is de focus van dag vijf. Het idee is om de deelnemer aan te moedigen om “onze collectieve roeping te maken tot het opbouwen en ontwikkelen van onze gemeenschap om ons volk te herstellen in zijn traditionele grootsheid”, beschrijft Navies.
Het thema van de zesde dag is Kuumba, dat staat voor creativiteit. Het dient ook als een herinnering om de talenten binnenin te gebruiken om de wereld in het algemeen te verfraaien en te inspireren, terwijl men het belang inziet van het behoud van de Aarde voor de komende generaties.
Ten slotte wordt Kwanzaa afgesloten met Imani: Geloof. Geen dogma of doctrine hier, alleen een moment om “met heel ons hart te geloven in ons volk en de gerechtigheid en overwinning van onze strijd”, aldus Navies.
In The Black Candle, een documentaire uit 2008 over Kwanzaa, verteld door wijlen Dr. Maya Angelou, legt zij uit: “Terwijl het eerste principe van Umoja ons dichter bij elkaar brengt en onze kracht bundelt, inspireert het laatste principe, Imani, ons en houdt het onze saamhorigheid in stand. Laten we vertrouwen hebben in onszelf, in onze schepper, in onze moeders en vaders, in onze grootmoeders en grootvaders, in onze ouderen, en in onze toekomst – in de wetenschap dat we meer zijn dan hoeders van onze broeders en zusters, wij zijn onze broeders en zusters.”
Voor meer verhalen zoals deze, schrijf u in voor onze nieuwsbrief.