De oorsprong van Mah Jong
Een illustratie van Confucius
Er bestaat een legende dat de beroemde filosoof Confucius het spel heeft uitgevonden, maar dat is niet geverifieerd. Een deel van de reden voor deze mythe is dat historici hebben opgemerkt dat de drie drakenstenen precies overeenkomen met Confucius’ vermelding van de drie edele deugden. Deze deugden zijn oprechtheid, kinderlijke vroomheid, en welwillendheid. Bovendien hield Confucius van vogels en de naam Mah Jong heeft het woord “mus” in zich. Als de mythe waar is, dan zou het spel al in 500 v. Chr. in China zijn ontstaan.
Confucius was een Chinese filosoof die in China leefde rond dezelfde tijd dat de periode van de Honderd Gedachtenescholen begon. Hij is vandaag de dag over de hele wereld bekend, want zijn bekendheid en wijsheid hebben zich ook buiten de grenzen van China verspreid. Zijn filosofieën zijn in de Chinese cultuur verankerd, net als Mah Jong. Hij was de vader van vele wijze spreuken die tot op de dag van vandaag worden nagelezen en geciteerd. Het is gemakkelijk in te zien hoe prachtig en toepasselijk het zou zijn als het inderdaad waar zou zijn dat Confucius de oorspronkelijke uitvinder van het spel was.
Ondanks deze misschien apocriefe oorsprong, zijn er andere historici die het spel hebben onderzocht en geloven dat het begon als een soort kaartspel tijdens de Ming Dynastie dat Madiao, Yezi, of Martin Tiae heette. Dit spel bestond uit 40 kaarten gemaakt van papier en vertoont een opvallende gelijkenis met het spel Ya Pei.
Dit spel is vergelijkbaar met Mah Jong in die zin dat elke kaart één tot negen genummerd is met gebruikmaking van vier kleuren, en er zijn extra bloemenkaarten. Dit type nummering is opmerkelijk verwant aan het type dat tegenwoordig in Mah Jong wordt gebruikt, ook al wordt het gespeeld met in totaal slechts drie kleuren kaarten.
Er zijn zelfs anderen die geloven dat het spel Mah Jong werd ontwikkeld door een edelman in Shanghai ergens tussen de jaren 1870 tot 1875. Er zijn zelfs mensen die geloven dat twee broers uit Ningpo het spel rond 1850 hebben bedacht. Er werd gezegd dat hij vermaard was om zijn snijwerk in ivoor.
Als het gaat om een definitieve oorsprong, is er iets bekend van onderzoekers in China dat het ontstaan van Mah Jong plaatsvond in de provincies Kiangsu, Anhwei en Chekiang, die in de buurt van Shanghai liggen.
Aan het begin van 1905 was het spel Mah Jong nog geen bekend spel buiten bepaalde gebieden in China. Maar na die tijd groeide de populariteit en uiteindelijk werd het in sommige gebieden zelfs populairder dan het schaakspel. Gedurende deze tijd namen de Chinezen bepaalde aspecten weg en voegden een aantal kleine spelrituelen toe om het spel dichter te brengen bij hoe het vandaag de dag bekend staat.
Aspecten van deze specifieke rituelen zijn verbonden met hoe het schudden wordt ondernomen, hoe de vier muren uit de stenen worden opgebouwd, hoe de stenen worden gedeeld, en hoe de “Kong Box” wordt gemaakt. Sommigen zijn misschien verbaasd waarom al deze schijnbaar overbodige rituelen zijn opgenomen, maar het is belangrijk te onthouden dat Mah Jong in de eerste plaats een spel was dat gebruikt werd bij het gokken, en deze schijnbaar onschuldige of overbodige rituelen waren vaak een manier om vals spelen te voorkomen wanneer het spel gespeeld werd.
Hoe het ook begon, het werd gespeeld in China in het midden tot het einde van de jaren 1800, en werd overgebracht naar de Verenigde Staten in de jaren 1920. Nog een andere theorie plaatst de oorsprong tijdens de Taiping Rebellion en de makers ervan als Chinese officieren in die tijd.
Tijdens de jaren 1920 werd het spel geleidelijk verbeterd om het visueel aantrekkelijker te maken en de algemene esthetiek van het spel te verbeteren. Sommige van de gefabriceerde spellen stonden bekend om hun opmerkelijke schoonheid en hun aandacht voor mathematische details. Er zijn Mah Jong liefhebbers die denken dat alle veranderingen die na deze periode zijn aangebracht, afbreuk doen aan het spel, omdat zij zo tevreden waren met de ontwikkeling die het toen doormaakte.
Hoewel een Amerikaanse antropoloog met de naam Stewart Cullen in 1895 een verhandeling schreef over het Mah Jong spel, werd het pas rond deze tijd – de twintiger jaren – volledig in de Amerikaanse cultuur geïntroduceerd. Het bedrijf Abercrombie & Fitch was het eerste bedrijf dat Mah Jong-sets verkocht. Het werd zo’n doorslaand succes in New York dat een van de mede-oprichters van het bedrijf, Ezra Fitch, besloot dat het een goed idee zou zijn om een aantal afgezanten naar steden in China te sturen om alle Mah Jong-sets op te kopen die ze konden vinden. In de jaren van hun productie verkocht Abercrombie & Fitch uiteindelijk ongeveer 12.000 Mah Jong sets.
In 1923 werd het spel voor het eerst in Engeland gepubliceerd, en het nam daar ook in populariteit toe. Het spel was daar zo populair dat het zelfs zijn weg vond naar de Britse buitenposten in India, en de Britten daar speelden het regelmatig. De Britten hielden echter vast aan de oorspronkelijke Chinese regels van Mah Jong en vermeden het spelen volgens de regels die door de Amerikanen waren bedacht.
Heden ten dage wordt Mah Jong over de hele wereld gespeeld en tal van fabrikanten maken de spellen. Hoewel het spel marginaal blijft vergeleken met schaken en backgammon behoudt het toch een plaats in de spellenwereld. Een van de belangrijkste verkopers van de spellen is tegenwoordig The Regency Chess Company of England. Zij hebben een groot assortiment sets in voorraad, zowel Chinese basissets als luxe Italiaanse versies. Hun blog is een schat aan informatie over de spellen en over nieuwe producten en algemene ontwikkelingen van het bedrijf.