Wat is racisme? : Het belang van cultuur, taal en identiteit : De omvang van racisme in Australische scholen : Referenties : Woordenlijst

Inzicht in anderen maakt een betere kennis van zichzelf mogelijk: elke vorm van identiteit is complex, want individuen worden gedefinieerd in relatie tot andere mensen – zowel individueel als collectief – en de verschillende groepen waaraan zij trouw zijn, in een voortdurend veranderend patroon.
UNESCO, Learning : The Treasure Within, 1996

Inzicht in en waardering van culturele diversiteit zijn de sleutels tot het tegengaan van racisme. Alle individuen moeten zich vrij voelen om de uniciteit van hun cultuur en identiteit te verkennen en tegelijkertijd begrip te ontwikkelen voor de culturele diversiteit die in de wereld om hen heen bestaat. Het ontzeggen van culturele expressie betekent het beperken van de expressie van unieke perspectieven op het leven en de overdracht van kennis van generatie op generatie.

Cultuur is een bepalend kenmerk van iemands identiteit en draagt bij aan hoe hij zichzelf ziet en de groepen waarmee hij zich identificeert. Cultuur kan in grote lijnen worden omschreven als de som van de manieren van leven die door een groep mensen zijn opgebouwd en die van generatie op generatie worden doorgegeven. Elke gemeenschap, culturele groep of etnische groep heeft zijn eigen waarden, overtuigingen en leefwijzen.

De waarneembare aspecten van cultuur zoals voedsel, kleding, vieringen, godsdienst en taal zijn slechts een deel van iemands culturele erfgoed. De gedeelde waarden, gewoonten en geschiedenissen die kenmerkend zijn voor cultuur, geven vorm aan de manier waarop iemand denkt, zich gedraagt en de wereld ziet. Een gedeeld cultureel erfgoed bindt de leden van de groep samen en creëert een gevoel van saamhorigheid door aanvaarding door de gemeenschap.

Taal is intrinsiek aan de uitdrukking van cultuur. Als middel om waarden, overtuigingen en gewoonten over te brengen, heeft zij een belangrijke sociale functie en bevordert zij gevoelens van groepsidentiteit en solidariteit. Het is het middel waarmee cultuur en haar tradities en gedeelde waarden kunnen worden overgebracht en bewaard.

Taal is van fundamenteel belang voor de culturele identiteit. Dit geldt voor mensen overal. Voor de Bininj komt hun unieke wereld tot uiting in hun taal. Daarom is het belangrijk dat mensen hun eigen taal levend houden.
Kakadu National Park, Warradjan Aboriginal Cultural Centre, NT

Culturele en linguïstische diversiteit is tegenwoordig een kenmerk van de meeste naties, omdat mensen van verschillende groepen samenleven als gevolg van historische gebeurtenissen en menselijke migraties. In meertalige samenlevingen is het behoud van de talen van de verschillende etnische en culturele groepen van cruciaal belang voor het behoud van het culturele erfgoed en de identiteit. Het verlies van taal betekent het verlies van cultuur en identiteit. In veel samenlevingen in de loop van de geschiedenis is de onderdrukking van de talen van minderheidsgroepen gebruikt als een doelbewust beleid om die minderheidsculturen te onderdrukken. Als gevolg daarvan is een groot aantal talen van de wereld verloren gegaan met de processen van kolonisatie en migratie.

Terwijl talen verdwijnen, sterven culturen. De wereld wordt van nature een minder interessante plaats, maar we offeren ook ruwe kennis en de intellectuele verworvenheden van millennia op.
Ken Hale, Massachusetts Institute of Technology, geciteerd in Davis, W. 1999.

Australië is een van de meest cultureel en taalkundig diverse naties ter wereld. Deze diversiteit is altijd verankerd geweest in de Aboriginal- en Torres Strait Island-samenlevingen en is de afgelopen tweehonderd jaar verbreed door de komst van mensen uit meer dan honderdvijftig verschillende culturen van over de hele wereld.

Hoewel Engels de dominante taal is, spreken veel mensen binnen hun familie en gemeenschap een andere taal dan Engels als hun eerste taal. In Australië worden tegenwoordig meer dan tweehonderd andere talen dan Engels gesproken. Het verwerven van bekwaamheid in het standaard-Australisch Engels, samen met het behoud van gemeenschapstalen is daarom een belangrijke kwestie in Australië.

Vaardigheid in het Engels is van cruciaal belang voor een succesvolle deelname aan de Australische samenleving en voor het uitwisselen van informatie over de waarden en perspectieven van verschillende culturen. Evenzo is het beheersen van de eerste taal essentieel voor zelfverrijking en identiteitsuitdrukking.

In grote delen van Australië betekent het verlies van een groot aantal Aboriginaltalen dat voor veel Aboriginals het Aboriginal Engels hun eerste taal is en een bijzondere markering van hun identiteit. Aboriginal Engels ontwikkelde zich als een communicatiemiddel voor Aboriginals tussen mensen van verschillende taalgroepen en met niet-Aboriginals. Het Torres Strait Creole is eveneens een belangrijk identiteitskenmerk voor de Torres Strait Islanders en wordt gebruikt als gemeenschappelijke taal tussen sprekers van verschillende Torres Strait talen. Zowel Aboriginal Engels als Torres Strait Creole worden door veel inheemse Australiërs als eerste of tweede taal gesproken.

Het behoud van de eerste taal van een gemeenschap is ook een belangrijke kwestie voor veel mensen die behoren tot diverse etnische gemeenschappen waarvan de leden, of hun voorouders, naar Australië zijn gemigreerd. Het gebruik van gemeenschapstalen is belangrijk zowel voor de individuele en groepsidentiteit als voor de communicatie tussen generaties. In een steeds meer geglobaliseerde wereld versterken taalvaardigheden de internationale banden en bevorderen zij culturele uitwisseling. Taalverscheidenheid maakt Australië concurrerender in de handel en versterkt de internationale positie van het land.

Iemands identiteitsgevoel is gebaseerd op zijn culturele identiteit.

Ik ben… tot de conclusie gekomen dat mijn identiteit niet statisch hoeft te zijn. Soms voel ik me Spaans en identificeer ik me graag met de Spaanse cultuur, terwijl ik er op andere momenten voor kies om mijn Duitse, Iers-Angloïde achtergrond te versterken. In veel opzichten zijn de twee identiteiten met elkaar verweven geraakt. Een deel van mij uit zich in het spreken van Spaans en het zingen van Spaanse liederen, maar niet in het spreken van Engels of het spelen van klassieke muziek… elke taal die ik spreek en elke muziektraditie die ik beoefen, draagt een andere wereld van betekenissen met zich mee.
Deelnemer, geciteerd in Smolicz, et. al., 1998.

Het begrip dat een persoon heeft van zijn eigen culturele identiteit en die van anderen, ontwikkelt zich vanaf zijn geboorte en wordt gevormd door de waarden en houdingen die thuis en in de omringende gemeenschap heersen. Deze identiteit wordt in de loop van de tijd complexer en veranderlijker naarmate mensen loyaliteit ontwikkelen aan verschillende groepen binnen de bredere samenleving. Tegelijkertijd zijn culturen zelf niet statisch, maar ontwikkelen en veranderen zij doordat de geloofssystemen en levenswijzen van verschillende groepen zich onder invloed van andere culturele invloeden, waaronder massamedia en populaire cultuur, aanpassen om nieuwe identiteiten te creëren. In een cultureel gediversifieerde samenleving zoals Australië, kunnen individuen meerdere identiteiten hebben door identificatie met verschillende subculturen. Deze identiteiten kunnen bestaan uit identiteit op basis van cultureel erfgoed, familie of geboorteplaats; religieuze of sociale identiteit; en identiteit als lid van de Australische samenleving.

Het besef dat er vele Australische identiteiten zijn, versterkt de behoefte aan wederzijds begrip om te komen tot een racismevrije gemeenschap. Verzoening, die erop gericht is samenwerking aan te moedigen en de betrekkingen tussen Aboriginal en Torres Strait Islander Australiërs en de bredere gemeenschap te verbeteren, is van cruciaal belang in dit proces. Inzicht in de wijze waarop de geschiedenis onze verhouding tot elkaar heeft gevormd en respect voor elkaars cultuur zijn sleutelcomponenten van het verzoeningsproces.

Het beleid van multiculturalisme is evenzeer van vitaal belang voor het bereiken van een samenhangende Australische natie. Het erkent en waardeert de culturele en linguïstische diversiteit van Australië en aanvaardt en respecteert het recht van alle Australiërs om hun individuele culturele erfgoed uit te drukken en te delen binnen een allesoverheersende verbintenis met Australië.

Het wantrouwen en de angst voor verschillen, die vaak voortkomen uit het isolement ten opzichte van andere culturen, kunnen worden overwonnen door cultureel begrip te kweken en de gemeenschappelijke belangen die alle Australiërs delen, te benadrukken. Door samen te werken kunnen Australiërs een gelijkwaardiger en rechtvaardiger samenleving tot stand brengen, die haar diversiteit respecteert en waardeert.

Meer informatie over de culturen en talen van Australië.

Noten

• Er wordt geschat dat er ongeveer 10.000 gesproken talen hebben bestaan. Vandaag de dag worden er nog maar ongeveer 6000 talen gesproken en veel van deze talen worden niet aan kinderen onderwezen. Meer dan de helft van deze talen zal waarschijnlijk de volgende eeuw niet overleven. Zie W. Davis, ‘Vanishing Cultures’, in National Geographic, vol. 196, no. 2, pp. 62-89, 1999.
• Zie A. Schmidt, The Loss of Australia’s Indigenous Language Heritage, Aboriginal Studies Press, Canberra, 1990. Vandaag de dag worden er ongeveer negentig Aboriginal talen gesproken, maar slechts twintig daarvan verkeren in een relatief gezonde staat, dat wil zeggen dat ze worden doorgegeven aan en gebruikt door kinderen.