Een nederzetting begint

De omgeving van het Midden-Oosten is ruw en meestal ongeschikt om zich te vestigen. Opdat een plaats bewoonbaar zou zijn, moesten drie voorwaarden vervuld zijn opdat een nederzetting zou kunnen beginnen:

WaterZoet water is beperkt in Israël, en in de oudheid leefden vele gemeenschappen van regenwater dat in regenputten was opgeslagen. Als er een seizoen voorbij ging met minder dan gemiddelde regenval, droogden de reservoirs op en verlieten de mensen hun stad. Als een vijand een stad belegerde, raakte de watervoorraad in de regenputten op en viel de stad.

OccupationVele nederzettingen floreerden door landbouw, terwijl andere succesvol waren met industrie. Een paar steden bestonden door mensen te bevoorraden op de Via Maris, de belangrijkste handelsroute door het land.

Verdedigbare locatieDe derde voorwaarde voor een succesvolle nederzetting was een verdedigbare locatie. Het politieke klimaat in het Midden-Oosten was onstabiel. Daarom werden steden gebouwd op heuvels die vruchtbare valleien omringden. Deze heuvels stelden de steden in staat zich te verdedigen, zelfs tijdens een langdurige belegering.

Een nederzetting groeit

Op den duur groeide de nederzetting groot genoeg om een muur en een poort nodig te hebben. De koning of heerser bouwde een paleis en een tempel, en het volk bouwde huizen, meestal lukraak, binnen de stadsmuur.

Vaak werd een steil aflopende wal tegen de muur gebouwd om de heuvel tegen erosie te beschermen en om vijanden bij de voet van de muur weg te houden. Na verloop van tijd werden de wallen vervangen of overdekt met andere. Deze ingegraven muren en wallen die de heuvel bijeenhielden, gaven hem zijn steile, rechte vorm.

Een verlaten nederzetting

Naarmate de stad bloeide, werd zij een aantrekkelijke prijs, en vijanden belegerden haar, waarbij zij soms door de verdedigingswerken heen wisten te dringen en de bevolking vernietigden. Legers waren vaak wreed in hun veroveringen. Soms bleven zij als bezettingsmacht, maar meestal trokken zij weg, rokende ruïnes achterlatend. Israëls verovering van Kanaän volgde dit patroon.

Of het nu door droogte, oorlogen, of een andere reden was, eens welvarende steden werden soms verlaten. Zand, meegevoerd door de meedogenloze wind uit het Midden-Oosten, bedekte geleidelijk de straten en huizen. Nomaden kwamen aan, sloegen hun tenten op, en trokken weer verder. Spoedig versmolten de ruïnes met het landschap.

Een nieuwe nederzetting begint

De voorwaarden voor het leven op deze plaats bleven echter bestaan. De waterbron bleef of, in het geval van droogte, de regen keerde terug. De landbouwgrond of weidegrond was er nog steeds, en de heuvel bood nog steeds een effectieve verdediging. Uiteindelijk kwamen de mensen terug en vestigden zich opnieuw.

Het zware materieel dat nodig was om het puin van de vroegere bewoners te verwijderen ontbrak, de nieuwkomers vulden gaten op, verzamelden de grotere bouwstenen, egaliseerden de heuvel, en begonnen opnieuw te bouwen op de resten van de oude nederzetting. Al snel ontwikkelde zich een welvarende gemeenschap. Onvermijdelijk trok dit succes vijanden aan, en de cyclus van vernietiging werd hervat.

Lagen van Geschiedenis

In de loop der eeuwen en zelfs millennia, toen elke nederzetting op de vorige voortbouwde, werd de heuvel hoger en hoger. Deze groeiende heuvel van steden is vergeleken met een laagjestaart, waarbij elke laag een beschaving voorstelt die allang uit de geschiedenis is verdwenen. Archeologen noemen deze lagen strata (enkelvoud: stratum).

Beth Shean heeft 18 of meer strata, Jeruzalem heeft er minstens 21, en Megiddo heeft er zelfs nog meer. In deze lagen liggen aardewerk, juwelen, wapens, documenten, poorten, tempels, paleizen en huizen opgesloten, allemaal wachtend op archeologen die hun verhaal willen blootleggen.

Een geschenk van God

Onze overtuigingen zijn gebaseerd op het geloof in God en niet op de ontdekkingen van archeologen. Maar archeologen kunnen ons helpen de boodschap van de Bijbel beter te begrijpen door ons de oudheid in te trekken, waardoor ze vandaag de dag relevanter zijn. Uit artefacten die bij terpen zijn opgegraven, weten we hoe de mensen in de bijbelse tijd leefden, wat ze aten, hoe ze hun eredienst verrichtten, wat hun gewoonten waren, en vele andere belangrijke details. Tels helpen de Bijbel tot leven te brengen en haar boodschap duidelijk te maken.