Complementarisme stelt dat “God mannen en vrouwen gelijk heeft geschapen in hun essentiële waardigheid en hun menselijke persoonlijkheid, maar verschillend en complementair in functie met mannelijk leiderschap in het gezin en in de kerk”. Voorstanders van het complementarisme zien over het algemeen de Bijbel als het onfeilbare woord van God.

Het complementarisme beweert vast te houden aan wat de meest traditionele leer over de rolverdeling tussen man en vrouw in de kerk is geweest. Echter, de termen traditionalist of hiërarchicalist worden gewoonlijk vermeden door complementariërs, omdat de eerste “een onwil impliceert om de Schrift traditionele gedragspatronen te laten uitdagen”, terwijl de laatste “te veel nadruk legt op gestructureerde autoriteit terwijl geen suggestie wordt gegeven van gelijkheid of de schoonheid van wederzijdse afhankelijkheid”. Daarom geven zij de voorkeur aan de term complementair, “omdat die zowel gelijkheid als heilzame verschillen suggereert”.

Hoewel zij niet noodzakelijkerwijs de term ‘complementarisme’ gebruiken, zijn veel katholieken voorstanders van het complementarisme met betrekking tot de sociale leer van de Kerk. De Catechismus van de Katholieke Kerk stelt dat “God aan man en vrouw een gelijke persoonlijke waardigheid geeft” maar ook dat de harmonie van de samenleving “mede afhangt van de wijze waarop de complementariteit, de behoeften en de wederzijdse ondersteuning tussen de seksen worden beleefd.”

In tegenstelling tot aanhangers van het bijbelse patriarchaat staan complementariërs open voor de mogelijkheid dat vrouwen leidende rollen op zich nemen in het burgerlijke en commerciële leven.

Rollen in het huwelijkEdit

De complementarische visie op het huwelijk stelt op geslacht gebaseerde rollen in het huwelijk. Een echtgenoot wordt geacht de door God gegeven verantwoordelijkheid te hebben om voor zijn gezin te zorgen, het te beschermen en te leiden. De vrouw moet met haar man samenwerken, hem respecteren en als zijn helper dienen bij het huishouden en de opvoeding van de volgende generatie. Complementariërs beweren dat de Bijbel de man opdraagt om zijn gezin te leiden als hoofd van het gezin en zijn vrouw lief te hebben zoals Christus de Kerk liefheeft. Zij citeren dat de Bijbel vrouwen opdraagt om het leiderschap van hun man te respecteren uit eerbied voor Christus. Het is ook de bedoeling dat de man morele verantwoording voor zijn vrouw aflegt en een opofferende liefde voor haar betoont. Het is de bedoeling dat de vrouw de liefde van haar man voor haar beantwoordt met liefde in natura en door zijn dienst en leiderschap gewillig te aanvaarden.

Een voorbeeld van de complementarische visie op het huwelijk kan gevonden worden in de Baptist Faith and Message (2000) van de Southern Baptist Convention, waarvan hier een uittreksel wordt geciteerd:

De man en de vrouw zijn voor God gelijkwaardig, omdat beiden naar Gods beeld geschapen zijn. De huwelijksrelatie staat model voor de manier waarop God met zijn volk omgaat. Een man moet zijn vrouw liefhebben zoals Christus de gemeente heeft liefgehad. Hij heeft de door God gegeven verantwoordelijkheid om voor zijn gezin te zorgen, het te beschermen en het te leiden. Een vrouw moet zich genadig onderwerpen aan het dienende leiderschap van haar man, zoals de kerk zich gewillig onderwerpt aan het hoofdschap van Christus. Zij, die evenals haar man naar het beeld van God is en dus aan hem gelijk is, heeft de door God gegeven verantwoordelijkheid haar man te respecteren en als zijn helper te dienen bij het voeren van het huishouden en het verzorgen van de volgende generatie.

– Artikel XVIII. Het gezin. Baptist Faith and Message 2000

De Council on Biblical Manhood and Womanhood leert dat “Christus de hoogste autoriteit en gids is voor mannen en vrouwen, zodat geen enkele aardse onderwerping – huiselijk, religieus of burgerlijk – ooit een mandaat inhoudt om een menselijke autoriteit tot zonde te volgen.”

De uitdrukking Sponsa Christi wordt soms gebruikt door complementaire kerkgenootschappen zoals de Lutheran Church-Missouri Synod. Zij beweren dat de apostel Paulus in het Nieuwe Testament dergelijke standpunten verdedigde. Volgens de katholieke leer symboliseert Christus de bruidegom, terwijl de Kerk (Ecclesia) de bruid vertegenwoordigt.

Rollen in de KerkEdit

Gebaseerd op hun interpretatie van bepaalde Schriftgedeelten zien complementariërs de rol van de vrouw in het ambt, in het bijzonder in een kerkelijke omgeving, als beperkt. De complementaristische visie stelt dat vrouwen geen leidende rol in de kerk zouden moeten hebben die te maken heeft met onderwijzen of gezag over mannen. Frank Page, een voormalig voorzitter van de Southern Baptist Convention, heeft bijvoorbeeld geschreven dat “…Hoewel zowel mannen als vrouwen begaafd zijn om in de kerk te dienen, is het ambt van predikant beperkt tot mannen zoals gekwalificeerd door de Schrift”, terwijl het ambt van diaken openstaat voor zowel mannen als vrouwen (met uitzondering van het katholicisme). Volgens het complementarisme is het vrouwen niet geheel verboden te spreken binnen een kerk, aangezien Paulus spreekt over vrouwen die profeteren binnen de kerk.

De Raad voor Bijbels Man- en Vrouwzijn stelt dat “n de kerk, de verlossing in Christus mannen en vrouwen een gelijk aandeel geeft in de zegeningen van het heil. Niettemin geloven zij sterk dat bepaalde regerende en onderwijzende rollen binnen de kerk voorbehouden zijn aan mannen (1Kor 14,33-38; 11,2-16; 1Tim 2,11-15; 1Timoteüs 3,1-7).” De meeste complementariërs geloven dat vrouwen in sommige gevallen niet gewijd mogen worden als predikant of als evangelist, terwijl anderen geloven dat het aanvaardbaar is dat vrouwen evangelist zijn maar geen predikant. Dit zou geen steun zijn voor het plaatsen van vrouwen in leidinggevende functies in de kerk of het gezin die enig gezag over mannen zouden impliceren of verschaffen. In zijn artikel “Women Preachers, Divorce, and a Gay Bishop-What’s the Link?” beweert Albert Mohler, theoloog en seminariumpresident van de Zuidelijke Baptisten, dat “de argumenten die gebruikt worden ter ondersteuning van de wijding van vrouwen vereisen dat specifieke bijbelteksten die vrouwen in het leraarsambt verbieden, worden verworpen of ‘geherinterpreteerd'”. Hij meent dat hetzelfde geldt voor argumenten voor de wijding van gescheiden personen en voor homoseksuelen.

Sommige van oudsher katholieke landen werden matriarchaal genoemd vanwege de hoge waarde die aan vrouwen werd gehecht. Talrijke vrouwen zijn zalig verklaard en worden vereerd onder de heiligen. De katholieke kerk beperkt de wijding echter tot mannen, omdat “de Heer Jezus mannen (viri) koos om het college van de twaalf apostelen te vormen, en de apostelen hetzelfde deden toen zij medewerkers kozen om hen in hun ambt op te volgen”.