Verslagen geven aan dat 40 tot 60 procent van de patienten die een mastectomie ondergaan last hebben van chronische pijn – pijn die langer dan drie maanden aanhoudt. Studies hebben aangetoond dat patiënten met post-mastectomiepijn een significant slechtere kwaliteit van leven ervaren met betrekking tot lichamelijk welzijn, lichamelijke autonomie, relaties en psychologisch welzijn. Langdurige pijn draagt bij tot een verminderde werkfunctie, een verhoogd gebruik van de gezondheidszorg en een verhoogd risico op depressie. Zelfs borstbiopsie, lumpectomie, borstvergroting en borstreconstructie kunnen resulteren in chronische borst- en borstpijn.

Onze ervaring wijst uit dat postmastectomiepijn in ernst vergelijkbaar kan zijn met de pijn die wordt ervaren door patiënten met een amputatie van ledematen, met gemiddelde door de patiënt gerapporteerde pijnscores van 8 op 10. Postmastectomiepijn heeft dus verstrekkende lichamelijke en psychische gevolgen.

Patiënten met chronische postmastectomiepijn kunnen ook aanzienlijk ongemak ervaren van zelfs minder belangrijke bronnen zoals kleding, veiligheidsgordels of hoesten.

Zenuwletsel draagt bij aan postmastectomiepijn

Uit studies is gebleken dat sensorisch zenuwletsel een substantiële bijdrage levert aan postmastectomiepijn. Dit is niet verwonderlijk, gezien het feit dat meerdere kleine gevoelszenuwen gewond kunnen raken tijdens borstchirurgie, waaronder mastectomie (de intercostobrachiale zenuw, pectorale zenuwen, en segmentale intercostale zenuwen).

Wanneer borstweefsel chirurgisch uit de borstkas wordt verwijderd, worden gevoelszenuwen die door dit weefsel lopen tijdens het genezingsproces doorsneden, uitgerekt, of raken verstrikt in littekenweefsel. Deze zenuwbeschadigingen kunnen leiden tot chronische pijn door de ontwikkeling van zogenaamde eindneuromen, neuromen in continuïteit en littekencompressie. Veranderd gevoel, waaronder “pinnen en naalden”, schokachtige, brandende of stekende pijn kan een bewijs zijn voor zenuwletsel als oorzaak van de pijn. Plaatselijke verdovende zenuwblokkades kunnen bevestigen dat de chronische pijn afkomstig is van de beschadigde zenuw(en).

Medicamenteuze behandeling van zenuwpijn vaak niet voldoende

Opioïden, NSAID’s zoals ibuprofen, en neuropathische geneesmiddelen zoals gabapentine of amitriptyline zijn soms nuttig om de pijn tot aanvaardbare niveaus te beheersen. Deze behandelingen zijn echter vaak onvoldoende vanwege onvolledige pijnstilling, inconsistente toediening en bijwerkingen zoals chronische afhankelijkheid (opioïden), maag-darmklachten (NSAID’s) en duizeligheid en vermoeidheid (neuropathische geneesmiddelen).

Post-Mastectomiepijn en Opioïdafhankelijkheid

In een zeer groot onderzoek van verzekeringsgegevens bleef meer dan 10 procent van de patiënten die voorheen geen verdovende pijnmedicatie hadden gebruikt, deze meer dan 3 maanden na de borstoperatie gebruiken. Deze patiënten hebben vaak opioïdendoses nodig die in de buurt komen van de doses die chronische opioïdengebruikers gebruiken, gelijk aan zes tabletten hydrocodon van 5 mg per dag. Dit zijn zeer verontrustende statistieken die een belangrijk probleem aan het licht brengen!

Zenuwpijn kan gemakkelijk worden geïdentificeerd in de klinische setting

Onze ervaring leert dat beschadigde zenuwen gemakkelijk kunnen worden geïdentificeerd als de bron van pijn. Tijdens uw bezoek zal de chirurg luisteren naar uw beschrijving van uw pijn en een onderzoek uitvoeren om de plaats van de pijnveroorzakende, beschadigde zenuwen te bepalen. U kunt een kleine injectie met een plaatselijk verdovingsmiddel krijgen, die de pijn een paar uur kan verlichten door de signalen van de zenuw(en) te blokkeren. Als de injectie slaagt, zult u de gevoelloosheid kunnen ervaren, die een tegenwicht vormt voor de pijn. In gevallen waarin het gevoel van de plaatselijke verdovende injectie de voorkeur verdient, kan uw chirurg de mogelijkheid van een operatie bespreken om deze situatie permanent te creëren.

Intercostale zenuwen die chronische pijn veroorzaken, kunnen veilig worden verwijderd

Wanneer zenuwletsel is geïdentificeerd als de bron van de pijn, kan de chirurgische verwijdering van de kleine, beledigende zenuwen worden uitgevoerd in een ongecompliceerde poliklinische operatie. Kleine incisies in de flank (direct onder de oksel) of aan de zijkant van het borstbeen of de wervelkolom worden gebruikt om toegang te krijgen tot de kleine zenuwen die van tussen de ribben naar de huid komen. De beschadigde zenuwen worden weggesneden, in afwachting van de oplossing van de pijn. Het neveneffect is gevoelloosheid in het gebied. De meeste patiënten vinden dit een welkome afwisseling.

Zenuwchirurgie helpt chronische pijn te verlichten na borstchirurgie

De meerderheid van de patiënten met chronische pijn meldt een aanzienlijke vermindering of volledige oplossing van hun pijn. Het is ongebruikelijk, maar de mogelijkheid bestaat dat er geen verbetering optreedt, of dat de pijn toeneemt. De meeste patiënten beschrijven dat de ‘zenuwpijn gevoelens’ al de volgende dag verbeterd zijn. Het ongemak van de operatie wordt vaak beschreven als een heel ander gevoel, dat in de volgende weken afneemt.

chirurgische behandelingen voor chronische zenuwpijn behoeven verbetering

Meerdere chirurgische technieken zijn beschreven voor de aanpak van neuromapijn. Geen enkele is “de beste” gebleken. Momenteel is de meest uitgevoerde operatie voor zenuwpijn het verwijderen van het zenuwuiteinde en het begraven van het nieuwe uiteinde van de zenuw in het omliggende weefsel. Een kritische beperking van deze benadering is dat deze technieken niets doen om verdere, ongeorganiseerde groei van de doorgesneden zenuwuiteinden functioneel te remmen.

RPNI en DSPNI ter voorkoming van terugkeer van pijn

Regeneratieve Perifere Zenuw Interface (RPNI) en Dermatosensorische Perifere Zenuw Interface (DSPNI) zijn opties om terugkeer van pijn te voorkomen.

Wanneer de uiteinden van de beschadigde zenuwen chirurgisch worden verwijderd, bestaat de kans op terugkeer van de pijn. Er worden verschillende strategieën gebruikt om dit te voorkomen. Een ervan, die wij in bijna alle gevallen toepassen, is RPNI of DSPNI behandeling van de zenuwuiteinden. Het proces is eenvoudig. De uiteinden van de zenuwen worden omwikkeld met kleine stukjes spier- of huidtransplantaat uit nabijgelegen weefsels. Het doel is de nieuwe uiteinden van de zenuwen iets te geven om in te groeien en zo te voorkomen dat de zenuwpijn terugkomt. Deze nieuwe techniek werd ontwikkeld aan de afdeling Plastische Chirurgie van de Universiteit van Michigan en wordt aan chirurgen over de hele wereld onderwezen. Wij hebben deze technieken met succes toegepast bij de behandeling van zenuwpijn en fantoompijn als gevolg van amputaties, operaties en verwondingen over het gehele lichaam.