De sociale hervormer Bentham, die in 1832 overleed, stond erop dat zijn lichaam na zijn dood als ‘auto-icoon’ bewaard zou blijven, zodat hij op feestjes tevoorschijn kon worden getoverd als zijn vrienden hem misten.

Hij wilde ook anderen aanmoedigen hun lichaam aan de medische wetenschap te schenken, omdat hij vond dat individuen zich zo nuttig mogelijk moesten maken, zowel bij leven als bij sterven.

En Bentham was een overtuigd atheïst die de kerkelijke leer als ‘onzin op stelten’ bestempelde en dus gekant was tegen een christelijke begrafenis.

Al meer dan 150 jaar, werd zijn lichaam in een glazen kist aan het University College in Londen tentoongesteld, maar na een mummificatiefout werd zijn hoofd te onsmakelijk geacht om te tonen. Het wordt nu in een kluis bewaard waar het slechts eenmaal per jaar wordt verwijderd om te controleren of huid en haar niet afvallen.

Nu zal het hoofd te zien zijn in een nieuwe tentoonstelling over dood en conservering aan de UCL, en wetenschappers hebben DNA-monsters van Bentham genomen om theorieën te testen dat hij Asperger of autisme zou kunnen hebben gehad, die beide een sterke genetische component hebben.

Subhadra Das, conservator van collecties aan de UCL Culture, zei: “Ik denk dat Bentham zeker zou hebben goedgekeurd dat zijn hoofd in het openbaar wordt tentoongesteld. Het is wat hij bedoelde.

“Het heeft wetenschappers ook in staat gesteld zijn DNA te testen om te zien of hij autistisch was. We hebben samengewerkt met het Natural History Museum, dat nieuwe technieken heeft om oud DNA te bestuderen.

“Het bestuderen van oud DNA is als het kijken naar de versnipperde bladzijden van een boek, er ontbreekt zoveel informatie. En we hebben ontdekt dat 99 procent van het genomen DNA afkomstig is van bacteriën in zijn mond. Dus het kan lastig worden om tot een harde conclusie te komen.

“We willen onderzoeken wat Bentham ertoe bewoog zijn lichaam te schenken, maar ook de uitdagingen aanpakken van het tentoonstellen van dit soort materiaal.”

Bentham was een vooraanstaand filosoof en sociaal denker van de 18e en het begin van de 19e eeuw en vestigde zich als een vooraanstaand theoreticus in sociale en economische hervormingen.

Hij speelde een centrale rol bij de oprichting van de eerste Britse politiemacht, de Thames River Police in 1800, die het precedent vormde voor de hervormingen van Robert Peel 30 jaar later. Hij pleitte ook voor de rechten van de vrouw en voor de legalisering van homoseksualiteit.

Hij was echter opmerkelijk excentriek, teruggetrokken en moeilijk te benaderen. Hij noemde zijn wandelstok Dapple, zijn theepot Dickey, en had een oude kat genaamd The Reverend Sir John Langbourne.

In 2006 suggereerden onderzoekers Philip Lucas en Anne Sheeran dat zijn unieke karakter werd aangedreven door het syndroom van Asperger, na het bestuderen van biografieën waarin een jonge Bentham werd beschreven als ‘weinig metgezellen van zijn eigen leeftijd hebbend’; en als ‘ziekelijk gevoelig.

Nu hopen wetenschappers de theorie te testen met de wetenschap. Recente studies hebben gesuggereerd dat autisme voor ongeveer 82 procent erfelijk is en dat er specifieke gebieden in de genetische code zijn die verband houden met eigenschappen.

Andere tentoongestelde voorwerpen zijn onder meer nieuwe DNA-vondsten van archeoloog Sir Flinders Petrie (1853-1942), die ook vroeg om zijn hoofd te bewaren, en mammoettenslagtanden, haren en tanden van ongeveer 10.000 jaar oud.

De tentoonstelling What does it mean to be human? Curating Heads is gratis en loopt tot februari in de Octagon Gallery, Wilkins Building, UCL.