Bron: goodluz/

Wanneer je gekwetst, verraden of teleurgesteld bent door iemand om wie je geeft, is het moeilijk om je voor te stellen die persoon nog een kans te geven. Toch is vergeving een waarde die fundamenteel is voor menselijke relaties. Mensen opgeven omdat ze je in de steek hebben gelaten, of het nu je favoriete atleet, een politieke figuur of je beste vriend is, lijkt tegenstrijdig met die waarde.

Ondanks dat ons wordt geleerd om te vergeven en iemand een kans te geven om fouten uit het verleden goed te maken, is niet iedereen hiertoe in staat. In een recente studie heeft Katja Hanke, psychologe aan de Universiteit van Bremen, samen met Christin-Melanie Vauclar van de Universiteit van Lissabon, bijna 42.000 deelnemers uit 30 landen geanalyseerd op cross-culturele variaties in de persoonlijkheidstrek vergeving. Vermoedelijk zullen mensen in landen die de deugd van vergeving benadrukken, deze eigenschap eerder in hun eigen persoonlijkheid omarmen.

Zoals Hanke en Vauclar opmerken, hebben we de neiging om vergeving in interpersoonlijke termen te zien: Iemand stapt op je voet en dat doet pijn, maar voor zover jij weet was het geen opzettelijke handeling. Als de persoon zich verontschuldigt, accepteer je dat en houd je geen wrok of sla je terug. Vergeving heeft echter ook een grotere intergroepscontext. Volgens de onderzoekers “lijkt vergeving een cruciaal element te zijn in het doorbreken van cycli van tegengeweld in postconflictmaatschappijen” (p. 217). Met andere woorden, misschien kan vergeving leiden tot genezing en verzoening tussen naties.

Van het niveau van het individu tot het niveau van de samenleving, lijkt vergeving een verschil te maken in het behoud van harmonie. Aan de hand van de gegevens van 168 afzonderlijke studies onderzochten Hanke en Vauclar de relatieve plaats van vergeving op een lijst van 18 waarden. Vergevingsgezindheid staat op de achtste plaats, voorbijgestreefd door deugden als eerlijkheid (nr. 1), verantwoordelijkheid (nr. 2) en liefdevol (nr. 3), maar het staat hoger dan vindingrijkheid (nr. 17) en gehoorzaamheid (nr. 18). (De V.S. stonden op nummer 4 in het noemen van vergevingsgezindheid als waarde, en Egypte was nummer 1.) Polen, Chili, India en Israël kwamen onderaan de lijst.)

De auteurs stelden voor dat factoren op landenniveau die het omhelzen van vergeving als waarde beïnvloeden, verband hielden met bijna Maslow-achtige kwaliteiten, zoals gevoelens van stabiliteit en veiligheid. Deze “postmaterialistische” kwaliteiten worden geholpen en bevorderd door tijd weg van het conflict. In landen met een hoge mate van bezorgdheid over veiligheid als gevolg van de aanwezigheid van conflicten (zoals Israël), kan vergevingsgezindheid achterblijven bij waarden die de behoefte aan bescherming weerspiegelen.

Als een cultuur eenmaal vergevingsgezinder wordt, levert dat voor haar burgers ook wat op: Zoals uit de analyse over de studies blijkt, is er een positief verband tussen het gemiddelde welzijn van de mensen in een cultuur en de mate waarin zij waarde hechten aan vergeving. Eenvoudig gezegd: vergevingsgezind zijn lijkt samen te hangen met gelukkiger zijn. Of gelukkigere mensen vergevingsgezinder zijn (en in de eerste plaats gelukkiger omdat hun landen stabiel zijn) of dat vergevingsgezindheid leidt tot geluk en stabiliteit, kan in deze correlationele studie niet worden beantwoord. Maar wat de causale keten ook is, vergeving en geluk lijken met elkaar verbonden.

• Het belang van vergeving
• Vind een therapeut bij mij in de buurt

Nu komen we bij de redenen waarom vergeving – en de daarmee samenhangende bereidheid om tweede kansen te geven – u ten goede kan komen.

Met een beetje geluk leeft u in een cultuur die vergeving hoog in de waardehiërarchie plaatst. Het per ongeluk tegenkomen van een vreemde op straat zal niet leiden tot beledigingen of fysiek geweld, en iedereen zal zich beter voelen als gevolg van een verontschuldiging en het tonen van menselijkheid. Wat kunnen tweede kansen nog meer voor je doen? Deze 4 redenen om iemand te vergeven moeten u helpen overtuigen:

1. Die factor van subjectief welzijn. Je voelt je gelukkiger als je een ander vergeeft. De cross-nationale studie ondersteunt wat onderzoek op individuen heeft aangetoond, en suggereert dat grootmoedig zijn loont in termen van je eigen emotionele voordelen.
2. Mensen kunnen veranderen. Aanvullend onderzoek over waarom je een tweede kans zou moeten geven, richt zich op het idee dat persoonlijkheid niet in steen is gebeiteld. Mensen kunnen leren van hun fouten – en wanneer u ze een tweede kans geeft, stelt u ze in staat dit te laten zien.
3. Het is praktisch en bespaart emotionele energie. U gaf uw monteur de taak van het repareren van een defecte klep en nu is het weer kapot. Je zou iemand anders kunnen inhuren om de reparatie uit te voeren, maar die persoon zal minder weten dan de monteur die het de eerste keer probeerde. Op dezelfde manier kan je vorige romantische partner dingen hebben gedaan waardoor je uit elkaar bent gegaan, maar wanneer je met een nieuw iemand begint, ben je weer terug bij af. Zodra je woede afneemt, kan het indrukken van de “reset” -knop op de eerste partner je alleen maar meer inzicht en waardering voor die relatie geven.
4. Je zou graag willen dat mensen je op dezelfde manier behandelen. Draai de rollen om en stel je voor dat jij het bent die de tweede kans nodig heeft. Zou je je niet beter voelen als je een kans krijgt om het opnieuw te proberen? Of het nu de auto is die je moet repareren of de relatie die door je eigen fouten een slechte wending nam, het is fijn om te weten dat iemand je een kans wil geven om het goed te maken.

Wanneer we de kans hebben om vergeving te tonen aan degenen met wie we omgaan, moeten we dat doen: Het kan onze kijk op onszelf en de wereld verbeteren.