Algemene reactie van enolaten

Omdat de negatieve lading van een enolaat-anion over de alfacarbon en de zuurstof is gedelokaliseerd, kunnen elektrofielen zich aan beide atomen binden. Reactanten met twee of meer reactieplaatsen worden ambident genoemd, zodat deze term terecht wordt toegepast op enolaatanionen. Zeldzame elektrofiele reactanten zoals alkylhalogeniden zijn niet voldoende reactief om zich te verbinden met neutrale enol-tautomeren, maar de verhoogde nucleofiliciteit van de enolaatanion-conjugaatbase maakt het mogelijk dat dergelijke reacties plaatsvinden. Omdat alkyleringen gewoonlijk irreversibel zijn, moeten hun producten de inherente (kinetische) reactiviteit van de verschillende nucleofiele plaatsen weerspiegelen.

Als een alkylhalogenide een SN2-reactie ondergaat op het koolstofatoom van een enolaatanion, is het product een gealkyleerd aldehyde of keton. Als de SN2-reactie daarentegen bij zuurstof plaatsvindt, is het product een etherderivaat van de enoltautomeer; dergelijke verbindingen zijn stabiel in afwezigheid van zuur en kunnen worden geïsoleerd en gekarakteriseerd. Deze alkyleringen (zie boven) zijn onomkeerbaar onder de omstandigheden die normaal voor SN2-reacties worden gebruikt, zodat de samenstelling van het product een maat zou moeten opleveren voor de relatieve substitutiesnelheden bij koolstof versus zuurstof. Gebleken is dat deze competitie gevoelig is voor een aantal factoren, waaronder negatieve ladingsdichtheid, solvatie, kationcoördinatie en productstabiliteit.