Running shoes waren niet altijd zo stijlvol en comfortabel als ze nu zijn. Sneakers werden vaak gemaakt door bandenfabrikanten en waren lomp, onhandig en zorgden ervoor dat voeten gingen bloeden na lange duurlopen. Baanatletiektrainer Bill Bowerman bracht daar verandering in en perfectioneerde een schoen die bestand was tegen de ontberingen van topatletiek. Samen met Phil Knight, was Bowerman in 1964 medeoprichter van Nike. Van schoeisel tot kleding, het bedrijf is uitgegroeid tot een wereldwijde instelling en reclame gigant die meer dan tweederde van de Amerikaanse schoenenmarkt in handen heeft. Neem een kijkje naar enkele feiten achter de Swoosh.

1. EARLY NIKE PROTOTYPES WERE MADE FROM FISH AND KANGAROO.

Bowerman (hierboven) was in de jaren vijftig van de vorige eeuw een baancoach van de Universiteit van Oregon die een hekel had aan het ontwerp van baanschoenen. Afgezien van geïmporteerde Duitse ontwerpen boden de meeste sneakers slechte ondersteuning en boden ze de lopers niet wat ze in een schoen nodig hadden. Bowerman experimenteerde met zijn eigen ontwerpen en vroeg een plaatselijke schoenmaker om hem te onderrichten. Hij probeerde kangoeroeleer, fluweel, hertenleer en vissenhuid uit in vroege prototypes en gebruikte student atletiek Phil Knight als proefkonijn.

2. HET BEDRIJF WAS GEVORMD VOOR EEN COLLEGE OPDRACHT.

Knight bezocht de Universiteit van Oregon voordat hij in 1960 naar Stanford ging. In een klas werd Knight uitgedaagd om met een bedrijfsplan te komen. In de veronderstelling dat betere schoenen goedkoper in Japan konden worden gemaakt, stelde hij een schoenenmerk voor dat gebruik maakte van buitenlandse arbeidskrachten en dat op de markt zou worden gebracht voor sporters op middelbare scholen en universiteiten. In 1964 hadden Knight en Bowerman Blue Ribbon Sports bedacht en geopend, een importdistributeur van de Japanse Onitsuka Tiger-trackschoen. Bowerman nam de goederen en paste ze aan voor hardlopers, en Knight verkocht ze vanuit zijn autokoffer.

3. THE SWOOSH COST THEM JUST $35.

Toen Knight vond dat Blue Ribbon een sterkere merkidentiteit nodig had, zocht hij contact met een studente aan de Portland State University, waar hij boekhouding doceerde. Carolyn Davidson stemde ermee in om een aantal mogelijke ontwerpen uit te werken, waaronder een “checkmark” of swoosh, die Knight in 1971 kon presenteren aan bezoekende Onitsuka executives. Hoewel Knight “het niet geweldig vond,” ging Blue Ribbon uiteindelijk akkoord met het logo en betaalde Davidson de overeengekomen vergoeding van $ 35 voor het werk.

4. HET LOGO KOMT VOOR DE NAAM.

Na het verwerven van de Swoosh, was Blue Ribbon toe aan een naamsverandering. Knight lobbyde om het bedrijf Dimension 6 te noemen, terwijl anderen de voorkeur gaven aan Bengal. Werknemer Jeff Johnson gaf de voorkeur aan Nike, de Griekse godin van de overwinning. De naam was hem in zijn slaap te binnen geschoten en paste bij een artikel dat hij had gelezen over provocerende merknamen met letters als Z en K. Knight vond het maar niks, maar productiedeadlines dwongen hem snel tot een besluit te komen.

5. DE EERSTE OFFICIËLE NIKE SCHOE WAS PRECIES VERKOCHT.

De eerste sneaker die met het logo en de bedrijfsnaam werd verkocht, was een voetbalschoen in 1971. De schoen werd vervaardigd in het warme klimaat van New Mexico, en het bedrijf had er niet aan gedacht de schoen te testen in meer frigide temperaturen. Toen atleten de schoen in winterse omstandigheden gingen gebruiken, brak de zool al snel in tweeën. Nike zag zich genoodzaakt de meeste van de 10.000 geproduceerde paren voor $7,95 aan te bieden als uitverkoop.

6. EEN WAFFLE IRON INSPIRED A CLASSIC SHOE.

Bowerman was voortdurend op jacht naar sneakerontwerpen die de tractie konden verbeteren en energie konden absorberen. Op een dag at hij een wafel toen hij bedacht dat hetzelfde rasterpatroon – maar dan naar voren geschoven in plaats van ingedrukt – wel eens nuttig zou kunnen zijn. Bowerman goot urethaan in de wafelijzer van zijn familie, maar vergat de antikleefspray en lijmde hem dicht. Het idee bleef echter hangen en Nike’s Waffle Trainer werd een hit in 1974.

7. KNIGHT ENCOURAGED EMPLOYEE SHOUTING MATCHES.

Eerdere Nike-werknemers karakteriseerden de kantoorsfeer als een broederschap, met het overwegend mannelijke personeel dat geneigd was elkaar “buttfaces” te noemen en deel te nemen aan tequila fonteinen. Knight scheen er ook van te genieten als medewerkers ruzie maakten over sport, wat stemverheffing aanmoedigde. Tegen 1995, toen de werknemers de oudere attitudes achter zich begonnen te laten, zei Knight dat het bedrijf “niet meer zo leuk” was als vroeger.

8. THEY LIKED CONTROVERSY.

Nike trok al vroeg de aandacht van de media door het sponsoren van Ilie Nastase, een opvliegende Roemeense tennisser. Het bedrijf pikte het potentieel van de tegencultuuratleet op en sloot zich later aan bij Charles Barkley, kort nadat de NBA-speler werd bekritiseerd omdat hij op een fan had gespuugd. Knight stuurde ook 25.000 dollar naar schaatsster Tonya Harding om haar juridische kosten te helpen betalen na het schandaal met Nancy Kerrigan tijdens de Olympische Winterspelen van 1994.

9. THE BEATLES TOOK THEM TO BOUCH.

In een van de vroegste voorbeelden van een Beatles-nummer dat in een commercial werd gebruikt, gaf Nike in 1987 een licentie voor “Revolution” voor een van hun Air Max-sneakeradvertenties. De band was boos en zei dat ze geen “sneakers of panty’s” verkochten en klaagde Nike aan voor 15 miljoen dollar. EMI-Capitol, dat onderhandelde over de rechten op de liedjescatalogus van de groep, hield vol dat zij toestemming konden geven voor de spot. Nike protesteerde en bleef de commercial uitzenden voordat het de campagne in 1988 liet uitdoven.

10. 10. DE SLOGAN WAS GEÏNSPIREERD DOOR EEN VERPLICHTE MOORDENAAR.

Voordat hij in 1977 door een vuurpeloton in Utah werd doodgeschoten, waren de laatste woorden van de veroordeelde moordenaar Gary Gilmore: “Laten we het doen.” Tien jaar later herinnerde Dan Wieden, directeur van het Nike reclamebureau, zich dit verhaal toen hij een slogan voor een nieuwe campagne wilde bedenken. Hij besloot de woorden aan te passen tot “Just do it,” en de slogan bleef hangen.

11.

Nike lanceerde zijn nu beroemde slogan in een reclamecampagne in 1987; in een reclamespotje was triatlete Joanne Ernst te zien die de zin reciteerde en deze vervolgde met: “En het kan ook geen kwaad om niet meer als een varken te eten.” De opruiende suggestie irriteerde vrouwelijke consumenten, die lang genegeerd waren door Nike tijdens de jaren ’80 aerobics rage. Het bedrijf paste later hun demografisch-specifieke advertenties aan om minder beledigend te zijn, waardoor hun vrouwelijke consumentenbasis met succes groeide van 13 procent in 1990 tot 20 procent in 1991.

12. MICHAEL JORDAN’s ouders moesten hem overhalen om met NIKE in zee te gaan.

Voor een groot deel van zijn college en vroege professionele carrière, gaf Michael Jordan de voorkeur aan Adidas sneakers. Toen dat bedrijf door financiële problemen ging en twijfelde over een endorsement aanbod, drong Jordan’s agent David Falk er bij hem op aan om Nike te ontmoeten. Jordan weigerde en hield vol dat hij bij Adidas wilde blijven. Pas toen de ouders van de speler hem ervan overtuigden Falk’s advies op te volgen, vloog hij in 1984 naar het hoofdkantoor van het bedrijf in Oregon om een deal af te ronden. Het zou de eerste keer zijn dat Jordan een paar Nikes droeg.

13.

Gerecycled schoeisel kan vaak weer onder je voeten terechtkomen. In het Reuse-a-Shoe-programma van het bedrijf worden de grondstoffen van sneakers gebruikt om speelplaatsoppervlakken, baanvloeren en vloertegels voor sportzalen te maken. Een basketbalveld kan tot 2.500 paar gebruiken.

14. ZE HEBBEN EEN TATOOED TASK FORCE.

EKINs-“NIKE” achterstevoren gespeld-zijn aangewezen bedrijf proelytizers die communiceren met detailhandelaren en partners over de nieuwste producten en versterken het imago van het merk. Die-hard EKINs zijn bekend voor het krijgen van het logo ergens getatoeëerd op hun lichaam-Knight heeft de zijne op zijn linker enkel.